Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Wągrowcu

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym dnia 29.08.2023r. przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda wniosła o zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniego M. T. podwyższonej renty alimentacyjnej w kwocie 1.450 zł miesięcznie oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniego powoda kosztów procesu.

W uzasadnieniu wskazano, że potrzeby małoletniego powoda i koszty jego utrzymania wzrosły, co wynika z jego naturalnego rozwoju oraz z ogólnego wzrostu cen. W efekcie dotychczasowe alimenty łożone przez pozwanego na rzecz małoletniego powoda stały się nieadekwatnego do potrzeb dziecka.

W odpowiedzi K. M. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od małoletniego powoda na swoją rzecz kosztów postępowania wskazując, że strona powodowa nie udowodniła swojego roszczenia, w tym nie wykazała by koszty utrzymania małoletniego powoda faktycznie wzrosły na tyle by konieczne było podwyższenie renty alimentacyjnej do kwoty 1.450 zł miesięcznie. Pozwany podniósł też, że jego zarobki nie przekraczają kwoty 3.545 zł brutto miesięcznie, a koszty jego utrzymania wynoszą 1.735 zł miesięcznie. Skoro strona powodowa nie udowodniła, że wzrosły koszty utrzymania dziecka, a również sytuacja pozwanego nie uległa zmianie, nie ma podstaw do zmiany wysokości alimentów.

Sąd ustalił, co następuje:

M. T. ur. (...) jest dzieckiem pochodzącym ze związku (...). Wyrokiem Sądu Rejonowego w Wągrowcu z dnia 10.04.2018r., sygn. akt III RC 36/18/3 pozwany zobowiązany został do łożenia na rzecz małoletniego alimentów w kwocie 600 zł miesięcznie. Od tego czasu zakres usprawiedliwionych potrzeb małoletniego oraz koszty ich zaspokojenia uległy zmianie.

Obecnie M. T. ma 13 lat, zamieszkuje wraz z matką i jej mężem w wynajmowanym mieszkaniu, którego średnie miesięczne koszty utrzymania wynoszą średnio 2.890 zł miesięcznie, w tym najem 1.800 zł, ogrzewanie gazowe – 330 zł, opłata do wspólnoty – 326 zł, woda – 140 zł, prąd – 195 zł Internet i TV – 100 zł. Udział małoletniego w tych wydatkach wynosi 760 zł, w tym 615 zł tytułem ¼ udziału w kosztach najmu, ogrzewania i opłaty do wspólnoty. M. uczęszcza do szkoły podstawowej nr (...) w W., a nadto uczęszcza na dodatkowe zajęcia z boksu, na basen i bierze udział w wycieczkach szkolnych. Małoletni nie posiada szczególnych wymagań w zakresie żywienia, higieny czy pielęgnacji, co do zasady nie choruje przewlekle jednak zapada na sezonowe infekcje, a nadto przyjmuje witaminy i suplementy diety.

Średnie miesięczne koszty zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb M. T. wynoszą 1.960 zł, w tym udział w kosztach utrzymania mieszkania – 760 zł, wyżywienie – 600 zł, środki higieny, czystości i kosmetyki – 70 zł, odzież i obuwie – 200 zł, leki i leczenie – 50 zł, wydatki szkolne, wycieczki, wyprawka – 80 zł, rozrywka i zajęcia dodatkowe – 200 zł.

A. T. z zawodu jest sprzedawcą, posiada także kwalifikacje pracownika ochrony, obecnie jednak nie pracuje i pozostaje na utrzymaniu męża. Matka małoletniego nie jest osobą niepełnosprawną, nie choruje przewlekle i nie posiada orzeczenia o niezdolności do pracy, a poza M. nie posiada na swoim utrzymaniu innych osób. Na rzecz syna A. T. pobiera świadczenie wychowawcze w kwocie 800 zł miesięcznie oraz świadczenie z programu (...) w wysokości 300 zł rocznie.

K. M., który z zawodu jest stolarzem, obecnie zatrudniony jest w firmie (...) w K. i osiąga z tego tytułu wynagrodzenie w wysokości minimalnej krajowej. Pozwany nie choruje przewlekle, nie posiada szczególnych wymagań w zakresie żywienie, higieny czy pielęgnacji, zamieszkuje wraz z obecną partnerką w domu należącym do jej rodziców, w którym łącznie zamieszkuje 8 osób. Poza małoletnim powodem K. M. nie posiada na swoim utrzymaniu innych osób.

W okresie 6 miesięcy od marca 2024r. Powiatowe Urzędy Pracy w W. i N. posiadały oferty pracy na stanowisku kasjer/sprzedawca i stolarz, a także dla osób bez zawodu z proponowanym wynagrodzeniem w wysokości minimalnego wynagrodzenia krajowego.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dowody: przedłożone przez stronę powodową tj. umowy, faktury, rachunki, paragony, zawiadomienia, potwierdzenia przelewów /k. 47-97, 102-171/, zeznania podatkowe /k. 98-101/; przedłożonych przez stronę pozwaną faktury, umowy kredytu /k. 27-32/, zeznania podatkowe /k.22-25v/,zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu /k. 26/; a nadto zeznania świadków B. B. /k. 40-40v, 42-płyta CD/, świadka D. T. /k. 40v, 42-płyta CD/, przedstawicielki ustawowej powoda A. T. /k. 185-185v, 187-płyta CD/ i pozwanego K. M. /k. 185v, 187-płyta CD/ oraz z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy III RC 36/18/3 tut. Sądu.

W ocenie Sądu zeznania przedstawicielki ustawowej powoda A. T. co do zasady zasługują na miano wiarygodnych były bowiem jasne, logiczne, a nadto korelowały z pozostałym zgromadzonym w toku postępowania materiałem dowodowym. W szczególności Sąd dał wiarę matce małoletniego co do faktu uczęszczania przez niego na zajęcia z boksu oraz na basen, korzystania przez dziecko z wycieczek szkolnych powódek. Za wiarygodne Sąd uznał także zeznania matki małoletniego w zakresie w jakim wskazywała ona, że M. nie wymaga stosowania specjalnej diety ani nie pozostaje pod opieką specjalistów. Za niewiarygodne Sąd uznał natomiast zeznania A. T. w zakresie wysokości wydatków związanych z użytkowaniem i najmem mieszkania, które ustalono w oparciu o załączone do akt dokumenty.

Zeznania pozwanego K. M. Sąd uznał za wiarygodne w zakresie w jakim okoliczności przez niego podnoszone znalazły potwierdzenie w pozostałym zgromadzonym w toku postępowania materiale dowodowym i nie były sprzeczne z zasadami doświadczenia życiowego oraz wiedzą i doświadczeniem Sądu posiadanymi w związku z prowadzeniem wielu innych spraw alimentacyjnych. Sąd dał wiarę pozwanemu co do liczby osób, które zamieszkują wraz z nim w jednej nieruchomości, co do miejsca i rodzaju wykonywanej pracy oraz co do wysokości zarobków jakie z tego tytułu osiąga. Nadto Sąd dał wiarę zeznaniom pozwanego co do faktu, że jest on osobą zdrową oraz, że poza małoletnim powodem nie posiada na swoim utrzymaniu innych osób.

Zeznania świadków D. T. i B. B. Sąd uznał za wiarygodne w znacznej części, były one bowiem jasne i logiczne. Świadkowie Ci, choć nie są spokrewnieni ani spowinowaceni z pozwanym i małoletnim powodem, to jednak na co dzień D. T. zamieszkuje w jednym gospodarstwie domowym z małoletnim M., a B. B. zamieszkuje w jednym gospodarstwie domowym z pozwanym K. M.. W związku z tym świadkowie ci posiadają wiedzę na temat sytuacji pozwanego i małoletniego powoda oraz ponoszonych przez nich wydatków. W tych okolicznościach Sąd dał wiarę zeznaniom świadka B. B. co do sytuacji mieszkaniowej pozwanego oraz co do wysokości kosztów utrzymanie domu. Również w tym zakresie Sąd dał wiarę zeznaniom D. T. dotyczących sytuacji mieszkaniowej małoletniego powoda.

Treść i autentyczność zebranych w sprawie dokumentów, przy uwzględnieniu wyżej opisanych uwag, nie wzbudziła wątpliwości Sądu, wobec czego uznano dokumenty z wartościowy dowód w sprawie.

Sąd zważył co następuje:

Podstawą roszczenia małoletniego powoda był art. 138 k.r.o., zgodnie z którym zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego można żądać jedynie w razie zmiany stosunków. Przez zmianę stosunków rozumie się istotne zwiększenie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji, istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub istotne zmniejszenie się możliwości zaspokojenia potrzeb własnymi siłami. Przy ocenie, czy zachodzą przesłanki do zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego w myśl art. 138 k.r.o. należy brać pod uwagę wszelkie okoliczności mogące świadczyć o zmianie stosunków, a zwłaszcza możliwości zarobkowe i majątkowe stron oraz usprawiedliwione potrzeby uprawnionego.

Obowiązek alimentacyjny obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Krewnych w tym samym stopniu obciąża obowiązek alimentacyjny w częściach odpowiadających ich możliwościom zarobkowym i majątkowym.

Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dzieci wynika z art. 133 § 1 k.r.o., w myśl którego rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zgodnie zaś z art. 135 § 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu, odpowiedni do jego wieku i uzdolnień, prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody. Dzieci mają prawo do równej z rodzicami stopy życiowej niezależnie od tego, czy żyją z nimi wspólnie, czy też oddzielnie. Oznacza to, że im wyższy standard życia rodziców tym na wyższym poziomie powinni oni zaspokajać potrzeby dzieci i gwarantować zaspokojenie nie tylko potrzeb podstawowych, ale i potrzeb na wyższym poziomie. Ponadto ustawodawca w § 2 art. 135 k.r.o. przewidział możliwość wykonania obowiązku alimentacyjnego w całości lub części względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie także poprzez osobiste starania o jego utrzymanie lub wychowanie. W tym wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego ( por. teza IV i VII uchw. SN z 16.12.1987 r., III CZP 91/86, OSNCP 1988r., nr 4, poz. 42 oraz orz. SN z 10.10.1969 r. III CRN 350/69, OSNCP 1970, nr 2, poz. 15 ).

W przypadku opóźnienia w zapłacie przez zobowiązanego świadczeń alimentacyjnych na rzecz uprawnionego, temu ostatniemu przysługuje nadto roszczenie o odsetki ustawowe za opóźnienie w oparciu o art. 481 § 1 i 2 k.c.

Przenosząc powyższe rozważania prawne na grunt niniejszej sprawy Sąd uznał, że roszczenie małoletniego M. T. względem pozwanego o podwyższenie alimentów zasługiwało na uwzględnienie w znacznej części. Od czasu zapadnięcia wyroku Sądu Rejonowego w Wągrowcu z dnia 10.04.2018r. w sprawie sygn. akt III RC 36/18/3 i poprzedniego ustalenia wysokości alimentów należnych małoletniemu powodowi upłynęło bowiem 6 lat i w tym okresie zmianie uległ zarówno zakres usprawiedliwionych potrzeb dziecka jak i wysokość kosztów jego utrzymania, co związane jest zarówno z naturalnym rozwojem powoda jak i z powszechnym wzrostem cen popularnych towarów i usług. W tym czasie zmiany nastąpiły także w zakresie możliwości zarobkowych obojga rodziców małoletniego powoda. Godzi się bowiem zauważyć, że w toku poprzedniej sprawy alimentacyjnej tj. w 2018r. minimalna płaca krajowa wynosiła 2.100 zł brutto czyli ok. 1.530 zł netto, obecnie zaś wynosi 4.242 zł brutto, co daje 3.220 zł netto miesięcznie. W okresie minionych 6 lat nastąpił zatem ponad dwukrotny wzrost minimalnej płacy krajowe.

Ustalając usprawiedliwione koszty utrzymania małoletniego M. Sąd miał na uwadze, że zamieszkuje on wspólnie z matką i jej mężem w wynajmowanym lokalu, zgodnie zaś z zasadami współżycia społecznego każdy z członków gospodarstwa domowego obciążony jest kosztami utrzymania lokalu w częściach równych. Niemniej w niniejszej sprawie Sąd uznał, że koszty najmu lokalu mieszkalnego wraz z opłatą do wspólnoty oraz wydatkami na ogrzewania winny obciążać małoletniego powoda jedynie do ¼, a to z uwagi na fakt, że nawet gdyby małoletni nie zamieszkiwał z matką i jej mężem to i tak musieliby oni ponosić wydatki na zaspokojenie swoich potrzeb mieszkaniowych oraz na ogrzewanie lokalu. Pozostałe wydatki mieszkaniowe, w tym opłaty za zużycie mediów, których wysokość jest zależna od ilości osób korzystających np. z wody, winna obciążać małoletniego w 1/3. Wysokość kosztów utrzymania lokalu Sąd ustalił w oparciu o twierdzenia strony powodowej oraz dokumenty załączone do pozwu i kolejnych pism procesowych, jedynie koszty ogrzewania gazowego ustalając w oparciu o wiedze i doświadczenie posiadane w związku z prowadzeniem wielu innych postępowań alimentacyjnych. Sąd miał też na uwadze, że obecnie M. uczęszcza do szkoły podstawowej, powszechnie zaś wiadomo, że choć podręczniki do nauki na tym etapie są nadal bezpłatne to nauka w szkole wiąże się z koniecznością ponoszenia wydatków na zakup przyborów szkolnych tj. zeszytów, długopisów itp. nadto z koniecznością uiszczania składek i opłat na radę rodziców, ubezpieczenie itp. Powszechnie też wiadomo, że na etapie starszych klas szkoły podstawowej dla dzieci organizowane są już nie tylko jednodniowe wyjścia do kina czy do teatru ale także kilkudniowe wycieczki w góry, nad morze itp. W ocenie Sądu na pokrycie wszystkich tych wydatków, uwzględniając kwotę 300 zł z programu (...), wystarczająca winna być kwota średnio 80 zł miesięcznie. W toku postępowania ustalono także, że M. bierze udział w zajęciach pozalekcyjnych w postaci treningów boksu, których miesięczny koszt wynosi 150 zł, a nadto chodzi na basen. W ocenie Sądu na pokrycie wydatków związanych z zajęciami dodatkowymi i rozrywką chłopca wystarczająca winna być kwota 200 zł miesięcznie. Wysokość wydatków na wyżywienie małoletniego powoda, a także zakup środków higieny, czystości i kosmetyków Sąd ustalił mając na uwadze, że co do zasady M. nie posiada w tym zakresie szczególnych wymagań, niemiej jest już nastolatkiem zatem jego zapotrzebowanie na produkty drogeryjne jest już większe niż w przypadku młodszych dzieci. Wyższe niż u dzieci w wieku przedszkolnym czy wczesnoszkolnym są też koszty jego wyżywienia, co wynika z naturalnego rozwoju chłopca. Wreszcie Sąd miał na uwadze, że poza codzienną odzieżą powód potrzebuje także odzieży sportowej, z której korzysta na treningach boksu. Natomiast koszty związane z leczeniem i zakupem leków Sąd ustalił uwzględniając wydatki na zakup witamin i suplementów diety, a także zakup leków na sezonowe infekcje, które choć u dzieci w wieku powoda zdarzają się rzadziej niż u dzieci w wieku przedszkolnym, to jednak nadal występują stosunkowo często.

Reasumując Sąd uznał, że na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb M. wystarczająca winna być kwota 1.960 zł miesięcznie. W ocenie Sądu kwota ta odpowiada zarówno potrzebom małoletniego powoda jak i możliwościom zarobkowym obojga jego rodziców, a także zasadzie równej stopy życiowej. Na zaspokojenie innych wydatków, które nie zostały uwzględnione w ramach usprawiedliwionych kosztów utrzymania powoda ewentualnie na zaspokojenie wskazanych wyżej wydatków na wyższym poziomie niż Sąd uznał za usprawiedliwione matka małoletniego winna przeznaczać środki pobierane na rzecz syna w ramach świadczenia wychowawczego 500+, które obecnie wynosi 800 zł miesięcznie.

Obowiązek alimentacyjny obciąża obojga rodziców w częściach odpowiadających ich możliwościom zarobkowych i majątkowych. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie (art. 135 § 2 kro).

Przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda swój obowiązek alimentacyjny realizuje częściowo poprzez osobiste staranie o wychowanie dziecka (art. 135 § 2 kro). Nadto jednak winna ona również pieniężnie partycypować w pokrywaniu kosztów utrzymania syna. Jak ustalono w toku postępowania poprzednio A. T. obecnie nie pracuje, gdyż choruje i w związku z tym pozostaje na utrzymaniu męża. Sąd miał jednak na uwadze, że przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda nie przedłożyła do akt sprawy ani orzeczenia o niepełnosprawności, ani o niezdolności do pracy chociażby czasowej. Nadto Sąd ustalił, że z zawodu jest ona sprzedawcą, a nadto posiada kwalifikacje pracownika ochrony. Co istotne matka małoletniego posiada doświadczenie w pracy zarówno jako sprzedawca jak i jako pracownik ochrony. Z informacji uzyskanych przez tut. Sąd od Powiatowych Urzędów Pracy w W. i N. wynika zaś, ze w minionym okres 6 miesięcy urzędy te dysponowały ofertami pracy na stanowisku kasjer/sprzedawca, a także dla osób bez zawodu z proponowanym wynagrodzeniem w wysokości minimalnego wynagrodzenia krajowego. W tych okolicznościach Sąd uznał, że możliwości zarobkowe A. T. w rozumieniu art. 135 § 1 k.r.o. równe są co najmniej minimalnemu wynagrodzeniu krajowemu tj. 4.242 zł brutto miesięcznie. Z takich dochodów przedstawicielka ustawowa powódek winna, zgodnie z zasadą równej stopy życiowej, zaspokoić swoje usprawiedliwione potrzeby oraz przyczynić się do pokrywania kosztów utrzymania swojego syna.

Jest oczywiste, że pozwany, będąc świadomym ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego względem dziecka powinien w pełni wykorzystać swoje możliwości zarobkowe i majątkowe oraz w sposób odpowiedni gospodarować posiadanymi środkami. Nadto zaznaczyć należy, iż obowiązek łożenia na zaspokojenie potrzeb dzieci jest obowiązkiem szczególnym, którego realizacja powinna wyprzedzać wszelkie inne zobowiązania, czemu ustawodawca niejednokrotnie dał wyraz w przepisach. Zgodnie z przyjętą linią orzeczniczą dzieci mają w każdej sytuacji prawo do równej stopy życiowej z rodzicami. Oznacza to, iż oboje rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne, w których sami żyją (por. uch. SN z 16.12.1987 - III CZP 81/86 - OSNC 1988, z. 4 poz. 42).

W toku postępowania ustalono, że K. M. zatrudniony jest w zatrudniony jest w firmie (...) w K. i osiąga z tego tytułu wynagrodzenie w wysokości minimalnej krajowej tj. w kwocie 4.242 zł brutto miesięcznie, tj. 3.221,98 zł netto miesięcznie.

Z takich dochodów pozwany winien zgodnie z zasadą równej stopy życiowej pokrywać swoje usprawiedliwione potrzeby oraz przyczyniać się do ponoszenia kosztów utrzymania małoletnich dzieci. W toku postępowania ustalono, że poza małoletnim powodem K. M. nie posiada na swoim utrzymaniu innych osób. Nadto pozwany jest osoba zdrową, nie posiadającą żadnych szczególnych wymagań w zakresie żywienia, higieny, pielęgnacji czy leczenia i zamieszkuje w 8 osobowym gospodarstwie domowy, w domu należącym do rodziców swojej obecnej partnerki, a co a tym idzie koszty utrzymania lokalu dzielą się na 8 osób.

Biorąc zatem pod uwagę, że możliwości zarobkowe pozwanego ustalono na kwotę 3.221,98 zł netto miesięcznie, zaś koszty utrzymania małoletniego powoda na kwotę po 1.960 zł miesięcznie, Sąd zasądził od K. M. na rzecz małoletniego M. T. podwyższoną rentę alimentacyjną w kwocie 1.180 zł miesięcznie. Alimenty w tej wysokości stanowią nieco ponad 60% całkowitych usprawiedliwionych kosztów utrzymania powoda. Obciążając pozwanego obowiązkiem pokrywania kosztów utrzymania syna w większym zakresie Sąd miał zaś na uwadze, że M. ma obecnie niespełna 14 lat i choć jest już nastolatkiem, to jednak nadal wymaga wspierania i opieki w znacznym zakresie. Obowiązek osobistego dokładania starań o wychowanie i utrzymania małoletniego powoda obciąża zaś w całości niemal matkę dziecka, albowiem pozwany co do zasady ogranicza się do łożeni na rzecz syna alimentów.

Nawet po uiszczeniu na rzecz małoletniego powoda alimentów w podwyższonej kwocie pozwany nadal będzie dysponował wystarczającymi środkami na zaspokojenie własnych usprawiedliwionych potrzeb. Należy bowiem zauważyć, że zasądzone alimenty stanowią nieco więcej niż 1/3 jego całkowitych miesięcznych dochodów. Nie można zatem uznać by obciążenie pozwanego kosztami utrzymania dziecka w takim zakresie wykraczało poza zasady równej stopy życiowej.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w pkt 1 sentencji wyroku, w pozostałym zakresie oddalając powództwo o podwyższenie alimentów (pkt. 2).

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. art. 113 ust. 1 w zw. z art. 13 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 28.07.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tj. Dz.U. z 2023 r. poz. 1144 z póź. zm.). W niniejszej sprawie strona powodowa wygrała proces w 68,23%, a pozwana w 31,77%. W związku z tym Sąd zasądził od pozwanego K. M. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 512,00 zł tytułem zwrotu części kosztów sądowych na które składała się opłata od pozwu w wysokości 750,00 zł. Uwzględniając zaś charakter roszczenia alimentacyjnego i sytuację małoletniego powoda, na podstawie art. 113 ust. 4 u.k.s.c. Sąd odstąpił od obciążenia go pozostałymi kosztami sądowymi w części, w jakiej powództwo zostało oddalone, gdyż w przeciwnym wypadku zostałyby one ściągnięte z zasądzonego roszczenia.

Na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. wyrokowi w pkt 1 i 2, zasądzającym alimenty, nadano z urzędu rygor natychmiastowej wykonalności

sędzia Dariusz Ratajczak