Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Wągrowcu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 sierpnia 2021 r.

Sąd Rejonowy w Wągrowcu, Wydział III Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący: sędzia Katarzyna Szymczewska

Protokolant: sekr. sąd. Włodzimierz Żmuda

po rozpoznaniu w dniu 10 sierpnia 2021 r. w Wągrowcu

na rozprawie

sprawy z powództwa D. S.

przeciwko małoletniej W. S. reprezentowanej przez matkę J. S.

o obniżenie alimentów

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda D. S. na rzecz małoletniej pozwanej W. S. kwotę 1.200 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

sędzia Katarzyna Szymczewska

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym dnia 28.10.2020 r. (data stempla pocztowego) D. S. wniósł o obniżenie alimentów zasądzonych na rzecz pozwanej małoletniej W. S. reprezentowanej przez przedstawicielkę ustawową J. S.. Powód domagał się obniżenia dotychczasowej wysokości alimentów na poziomie 1300 zł miesięcznie do kwoty 650 zł miesięcznie płatnych do rąk matki małoletniej do 20- go dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie. Jednocześnie w pozwie wniesiono o udzielenie zabezpieczenia powództwa poprzez zobowiązanie powoda do uiszczania na rzecz pozwanej renty alimentacyjnej po 650 zł miesięcznie na czas trwania postępowania.

W uzasadnieniu wskazano, że pierwotna wysokość renty alimentacyjnej została zasądzona na rzecz pozwanej wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu XIV Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w P. w sprawie o sygn. akt XIV C 799/18. Kwota ta została ustalona w wyniku porozumienia stron. Powód przyznał, że w momencie zasądzenia renty alimentacyjnej jego sytuacja finansowa była znacznie lepsza niż obecnie, dlatego nie chcąc toczyć dalszych batalii sądowych w szczególności ze względu na dobro córki, zgodził się na ich wysokość. Powód mieszka i pracuje w Niemczech. Powód wskazał, iż w chwili obecnej obciążają go koszty wynajmowania mieszkania w wysokości 450 € miesięcznie. W przeszłości koszty te ponosił jego pracodawca. Ponadto dnia 23.10.2019 r. zawarł z obywatelką Filipin I. V. związek małżeński, z którego pochodzi małoletnia N. S., ur. (...) Żona powoda obecnie stara się o uzyskanie karty stałego pobytu w Polsce, a jej pobyt na terytorium Unii Europejskiej legitymowany jest na podstawie wizy turystycznej. Z wyżej wymienionych powodów tylko powód ma możliwość podjęcia legalnej pracy i rzeczywistego utrzymywania gospodarstwa domowego i rodziny. W wyniku posiadania dwóch rodzin zwiększyły się miesięczne koszty utrzymania powoda, które jego zdaniem, obecnie kształtują się następująco: najem mieszkania (...) €, abonament radiowo-telewizyjny 17,5 €, Internet 40 €, wydatki związane z utrzymaniem małoletniej N. 350 €, dojazdy do pracy w Niemczech 80 €, alimenty na rzecz córki W. 320 €, koszt przyjazdów do Polski 1000 zł. Łącznie suma miesięcznych usprawiedliwionych wydatków powoda kształtuje się na poziomie (...),50 € i 1000,00 zł. W końcowej części uzasadnienia D. S. wyraził obawy, że matka małoletniej W. z kwoty uzyskanej z alimentów nie opłaca wszelkich potrzeb dziecka, a nadwyżkę zostawia dla siebie.

W odpowiedzi na pozew pozwana, reprezentowana przez pełnomocnika, wniosła o oddalenie powództwa w całości wskazując, że sąd trafnie dokonał ustaleń w zakresie uzasadnionych potrzeb małoletniej oraz możliwości majątkowych i zarobkowych powoda. W szczególności pozwana argumentowała, że zawarcie nowego związku małżeńskiego i założenie nowej rodziny nie może mieć wpływu na wysokość świadczeń alimentacyjnych na rzecz małoletniej W.. Zdaniem strony pozwanej upływ czasu od wydania wyroku w sprawie alimentów w żaden sposób nie uzasadnia konieczności ich obniżenia. Z wiedzy pozwanej wynika, że powód korzysta z przywileju użytkowania mieszkania zakładowego, które zawsze było refundowane przez zakład pracy powoda. Ponadto podnoszona przez ojca małoletniej diametralna zmiana sytuacji osobistej jest „przerysowana”, bowiem jak wskazano powód wielokrotnie chwali się swoim luksusowym stylem życia wśród wspólnych znajomych, ale i w mediach społecznościowych. Pozwana kwestionowała również miesięczny koszt utrzymania powoda, wskazując, że jest on niebagatelny i wymaga dalszego, rzetelnego wyjaśnienia. Dochody pozwanej obecnie kształtują się na poziomie ok. 2050 zł. Matka oprócz małoletniej W. opiekuje się drugą córką małoletnią H., na którą otrzymuje od ojca alimenty w wysokości 700 zł miesięcznie.

Postanowieniem z dnia 08.12.2020 r. tut. Sąd oddalił wniosek powoda D. S. o udzielenie zabezpieczenia.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletnia W. S. ur. (...) pochodzi ze związku małżeńskiego D. S. i J. S., rozwiązanego wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu wydanym dnia 20.11.2018 r w sprawie o sygn. XIV C 799/18. Na mocy tego orzeczenia powód zobowiązany został do łożenia na rzecz małoletniej córki alimentów w kwocie po 1.300 zł.

okoliczności bezsporne, nadto dowód: dokumenty zebrane w aktach sprawy SO w Poznaniu sygn. XIV C 799/18, odpis aktu urodzenia /k. 10/

W tamtym czasie małoletnia pozwana miała 5 lat i uczęszczała do przedszkola, zamieszkiwała wraz z matką w mieszkaniu zakupionym za środki pochodzące z kredytu hipotecznego, nie przyjmowała na stałe leków i nie pozostawała pod opieką specjalisty; nie posiadała szczególnych wymagań w zakresie żywienia, czy użytkowanej odzieży, obuwia lub kosmetyków. Matka małoletniej zatrudniona była na postawie umowy o pracę w firmie (...) sp. z o. o. i uzyskiwała z tego tytułu wynagrodzenie w wysokości około 2.250 zł netto miesięcznie. Natomiast powód zatrudniony był w firmie (...) sp. z o.o. i pracował na terenie Niemiec w charakterze zbrojarza, uzyskując z tego tytułu wynagrodzenie wysokości około 1.600 € netto miesięcznie. W tamtym czasie D. S. przebywając w Niemczech zamieszkiwał w lokalu, którego koszty utrzymania pokrywane były w całości przez pracodawcę i w związku z tym ponosił on wyłącznie koszty zaspokojenia swoich osobistych potrzeb tj. wyżywienia, zakupu odzieży i obuwia, czy środków higieny i czystości.

okoliczności bezsporne, nadto dowód: nadto dowód: dokumenty zebrane w aktach sprawy SO w Poznaniu sygn. XIV C 799/18

Dnia 23.10.2019 r. powód zawarł związek małżeński z I. V., z którego pochodzi ich wspólna małoletnia córka N. S. ur. (...)

dowód: odpis aktu małżeństwa /k. 12/, odpis aktu urodzenia małoletniej N. /k.13/

Obecnie D. S. zamieszkuje wraz z nową rodziną na terenie Niemiec w wynajmowanym mieszkaniu. Miesięczny czynsz wynosi 450 €, z czego pracodawca powoda dopłaca do czynszu 200 €, zatem rzeczywisty koszt wynajmu mieszkania wynosi 250 €. Ponadto miesięczne koszty utrzymania powoda i jego rodziny kształtują się następująco: Internet i TV 40 €, opłata za energię 115 €, wydatki na prowadzenie gospodarstwa domowego (m.in. wyżywienie, kosmetyki, chemia gospodarcza, odzież i obuwie dla dorosłych domowników) 800 €, dojazdy do pracy 80 €, wyjazdy do Polski 125 € oraz koszty utrzymania małoletniej N. 350 €. Łącznie podstawowe wydatki rodziny powoda wynoszą ok. 1.750 €.

dowód: umowa najmu mieszkania w Niemczech /k. 152-158/, zeznania powoda /k. 261, 263 – płyta CD /, zeznania świadka K. K. /k. 260v, 263 – płyta CD/, rachunki, faktury /k. 159-167 /

Powód nadal pracuje na terenie Niemiec. Łączny roczny dochód jaki uzyskał z tego tytułu powód w 2018 r. to ok. 71.500 zł. W 2020 r. jego dochody wzrosły do kwoty ok. 109.000 zł. Obecnie średnie miesięczne wynagrodzenie powoda za pracę wynosi ok. 1.800 € netto miesięcznie.

dowód: zaświadczenie o zarobkach /k. 26, 143/, zeznania powoda /k. 261, 263 – płyta CD /, deklaracje podatkowe powoda za okres 2018-2020 /k. 168-184/

Obecna żona powoda na małoletnią N. S. otrzymuje niemiecki zasiłek rodzicielski (E.) w wysokości 300 € miesięcznie oraz zasiłek rodzinny (K.) w wysokości 219 € miesięcznie. Ponadto matka małoletniej N. pobierała w Polsce świadczenie rodzicielskie w wysokości 1.000 zł miesięcznie oraz świadczenie „Rodzina 500+” w wysokości 500 zł miesięcznie.

dowód: dokumenty Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy (...) w G. /k. 146-147/, dokumenty z niemieckiego urzędu ds. socjalnych /k. 148-151/

Powód przed wytoczeniem powództwa prowadził dostatnie życie, o czym sam wielokrotnie chwalił się w Internecie. Na portalach społecznościowych powoda lub jego żony pojawiały się liczne fotorelacje z zagranicznych wakacji m. in. z Turcji, Filipin oraz Malezji.

dowód: wydruki z portali internetowych /k. 56-58/

Obecnie małoletnia W. ma 7 lat, uczęszcza do szkoły podstawowej i zamieszkuje wraz ze swoją matką oraz małoletnią siostrą H. K. ur. (...), pochodzącą ze związku (...) z M. K. w mieszkaniu własnościowym, należącym do J. S., a nabytym za środki pochodzące z kredytu hipotecznego. Małoletnia pozwana w trakcie trwania roku szkolnego regularnie uczęszcza na basen oraz na naukę tańca, zaś w okresie letnim korzysta z wyjazdów wakacyjnych z matką i młodszą siostrą. Nadto z uwagi na zdiagnozowaną nadpobudliwość psychoruchową, spowodowaną Zespołem (...) oraz (...), obecnie małoletnia pozwana pozostaje pod opieką psychiatry oraz psychologa, a także uczęszcza na terapię sensoryczną i przyjmuje na stałe leki. Zdarza się też, że W. zapada na sezonowe infekcje. Częściowo terapia finansowana jest przez MOPS, zaś wizyty u psychologa małoletnia odbywa w Ośrodku Interwencji Kryzysowej przy (...) Centrum Pomocy (...) w W.. Na utrzymanie małoletniej W. matka przeznacza miesięcznie kwotę ok. 2050 zł, w tym: udział w kosztach utrzymania mieszkania 620 zł, wyżywienie – 500 zł, odzież i obuwie – 300 zł, środki higieny i czystości – 40 zł, leki, leczenie, wizyty lekarskie, terapia i dojazdy – 300 zł, wydatki szkolne – 30 zł, wypoczynek wakacyjny – 120 zł, basen i nauka tańca – 110 zł, telefon – 30 zł.

dowód: dokumentacja medyczna /k. 59-62, 247-252/, rachunki, paragony, potwierdzenia zapłaty /k. 65-116, 199-244, 253-255, 259/, kopia odpisu aktu urodzenia /k. 122/, zaświadczenie z (...) w W. /k. 191/, opinia z (...) w W. /k. 191v-192v/, decyzja z MOPS w W. /k. 258-258v/, zeznania J. S. /k. 261v-262, 263 – płyta CD/

Matka małoletniej pozwanej nadal zatrudniona jest w firmie (...) sp. z o. o. i obecnie uzyskuje z tego tytułu wynagrodzenie w wysokości około 2.400 zł netto miesięcznie. Nadto na rzecz małoletniej H. K. otrzymuje alimenty w kwocie po 700 zł miesięcznie.

dowód: akt notarialny /k. 118-121/,zaświadczenie o zarobkach /k. 256-257/, zeznania J. S. /k. 261v-262, 263 – płyta CD/

Powyższe okoliczności Sąd ustalił w oparciu o wymienione dowody z dokumentów oraz zeznania świadków i stron.

Na wstępie, przed omówieniem oceny zeznań stron należy zauważyć, że choć zasadniczo zgodnie z art. 299 k.p.c. dowód z przesłuchania stron winien mieć charakter jedynie pomocniczy, to specyfika spraw alimentacyjnych czyni dowody z dokumentów oraz zeznań stron zdecydowanie pierwszoplanowymi. Zwykle głównie same strony, a nie osoby postronne są zorientowane w skali życiowych potrzeb i wydatków ponoszonych na ich pokrycie. Również przy ocenie zeznań stron większe znaczenie niż w sprawach innego typu ma ich weryfikacja przez pryzmat zasad doświadczenia życiowego. To oznacza, że Sąd analizuje zeznania stron w aspekcie przeciętnej wysokości podstawowych kosztów utrzymania osób dorosłych i dzieci w różnym wieku, znanej Sądowi w oparciu o własne doświadczenie życiowe, z doświadczenia związanego z prowadzeniem wielu innych postępowań alimentacyjnych oraz z uwagi na posiadanie powszechnie dostępnej wiedzy o cenach popularnych produktów i usług.

Wymaga także podkreślenia, że w toku niniejszego postępowania Sąd nie badał tego, czy w toku sprawy rozwodowej powód zgodził się na łożenie na rzecz małoletniej W. alimentów w dotychczasowej kwocie pod pewnymi warunkami czy też zastrzeżeniami, a tym bardziej Sąd nie badał czy matka małoletniej wywiązywała się z jakichkolwiek ustaleń jakie mogli oni ze sobą poczynić w tamtym okresie. Dlatego też zeznania powoda, J. S. i K. K. w tym zakresie nie były brane pod uwagę przy ustalaniu stanu faktycznego w sprawie.

W ocenie Sądu zeznania powoda zasługiwały na przymiot wiarygodności jedynie w takim zakresie w jakim okoliczności przez niego podnoszone znalazły potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym zebranym w toku postępowania, w szczególności w zgromadzonych w aktach sprawy dokumentach, a częściowo także w zeznaniach świadka K. K.. Natomiast w pozostałym zakresie zeznania D. S. Sąd oceniał z dużą dozą ostrożności, w szczególności zaś jego wypowiedzi co do trudnej sytuacji materialnej w jakiej obecnie się znajduje. Wskazać bowiem należy, że w toku postępowania powód kilkakrotnie podawał zniekształcone lub niepełne informacje na temat swojej sytuacji. Przykładem może tu być kwestia wysokości czynszu najmu zajmowanego przez niego lokalu mieszkalnego. W treści pozwu wskazano, że jest to kwota 450 € i że w całości pokrywana jest przez powoda; analogiczne stanowisko zostało przedstawione podczas posiedzenia przygotowawczego. Tymczasem w toku rozprawy z dnia 10.08.2021 r. świadek K. K. podała, że powód z kwoty tej uiszcza tylko 250 €, zaś reszta pokrywana jest przez jego pracodawcę. Nadto wskazać należy, że w toku posiedzenia przygotowawczego powód oświadczył, że nie składał wniosku na nowy okres o przyznanie mu K. na małoletnią W., co później okazało się nieprawdą. Wątpliwości Sądu wzbudziły także zeznania powoda co do wysokości jego dochodów w 2019 r. i przyczyn z jakich są one niższe niż w 2018 r.

Co do zasady zeznania matki małoletniej pozwanej nie wzbudziły wątpliwości Sądu, gdyż były jasne i spójne, a nadto znajdowały potwierdzenie w pozostałym zgromadzonym w toku postępowania materiale dowodowym. W ocenie Sądu J. S. w sposób wyczerpujący i klarowny przedstawiła zakres potrzeb małoletniej pozwanej oraz strukturę wydatków jakie ponoszone są w ich wspólnym gospodarstwie domowym. Niemniej mając na uwadze, że choć według zaleceń małoletnia W. winna być objęta również terapią umiejętności społecznych, to obecnie korzysta wyłącznie z terapii sensorycznej, Sąd nie uwzględnił w kosztach jej utrzymania kosztu tych pierwszych zajęć. Nadto Sąd miał na uwadze, że J. S. nie podniosła jakoby małoletnia pozwana musiało korzystać z wizyt u psychiatry co miesiąc, zaś zakupione przez nią leki za kwotę 150 zł winny wystarczyć dziecku na okres 3 miesięcy. W kwocie 300 zł Sąd uwzględnił natomiast dodatkowo wydatki na zakup leków na sezonowe infekcje, a także na dojazdy małoletniej do lekarza i na terapię. Wątpliwości Sądu nie wzbudziły także twierdzenia matki małoletniej co do wysokości osiąganego przez nią dochodu, potwierdzonego dokumentem, oraz faktu, że choć M. K. bywa w jej mieszkaniu i zdarza się, że jeździ z nimi wspólnie na wspólne wyjazdy, to jednak obecnie nie pozostają oni w związku, nie zamieszkują wspólnie, nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego i nie zarządzają wspólnie swoimi dochodami.

Oceniając zeznania świadka K. K. Sąd miał na uwadze, że jest ona osobą najbliższą dla powoda, a okoliczność ta może mieć wpływ na treść jej wypowiedzi. Niemniej mając na uwadze, że świadek odpowiadała na zadawane pytania w sposób szczery i spójny, Sąd dał wiarę złożonym przez siostrę powoda zeznaniom niemalże w całości. W szczególności Sąd za prawdziwe uznał twierdzenia świadka co do faktycznego kosztu jaki powód ponosi w związku z wynajmem mieszkania, w tym również opłata rachunku za prąd, a także co do zasad na jakich dotychczas był on zatrudniony na terenie Niemiec. W szczególności co do faktu, że w 2019 r. powód odbywał przymusowy postój w pracy, w trakcie którego pozostawał bezrobotny i pobierał zasiłek dla bezrobotnych, przez co jego dochód w tym roku podatkowym był znacznie niższy niż w 2018 r.

Autentyczność przedstawionych przez powoda i stronę pozwaną oraz zgromadzonych dokumentów nie była kwestionowana przez strony, jak również nie wywołała żadnych uzasadnionych wątpliwości Sądu co do ich prawdziwości. Zgodnie z art. 245 k.p.c. stanowiły one dowód tego, że osoby, które je podpisały złożyły oświadczenie zawarte w ich treści. Fakt niekwestionowania przez strony treści kserokopii dokumentów znajdujących się w aktach sprawy pozwolił nadto na potraktowanie tychże kserokopii jako dowodów pośrednich istnienia dokumentów o treści im odpowiadającej.

Sąd Rejonowy zważył co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Podstawą roszczenia powoda jest art. 138 k.r.o., zgodnie z którym zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego można żądać jedynie w razie zmiany stosunków. Przez zmianę stosunków rozumie się istotne zwiększenie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji, istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub istotne zmniejszenie się możliwości zaspokojenia potrzeb własnymi siłami. Przy ocenie, czy zachodzą przesłanki do zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego w myśl art. 138 k.r.o. należy brać pod uwagę wszelkie okoliczności mogące świadczyć o zmianie stosunków, a zwłaszcza możliwości zarobkowe i majątkowe stron oraz usprawiedliwione potrzeby uprawnionego. Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dzieci wynika z art. 133 § 1 k.r.o., w myśl którego rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zgodnie zaś z art. 135 § 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu, odpowiedni do jego wieku i uzdolnień, prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody. Dzieci mają prawo do równej z rodzicami stopy życiowej niezależnie od tego, czy żyją z nimi wspólnie, czy też oddzielnie. Oznacza to, że im wyższy standard życia rodziców tym na wyższym poziomie powinni oni zaspokajać potrzeby dzieci i gwarantować zaspokojenie nie tylko potrzeb podstawowych, ale i potrzeb na wyższym poziomie. Ponadto ustawodawca w § 2 art. 135 k.r.o. przewidział możliwość wykonania obowiązku alimentacyjnego w całości lub części względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie także poprzez osobiste starania o jego utrzymanie lub wychowanie. W tym wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego ( por. teza IV i VII uchw. SN z 16.12.1987 r., III CZP 91/86, OSNCP 1988r., nr 4, poz. 42 oraz orz. SN z 10.10.1969 r. III CRN 350/69, OSNCP 1970, nr 2, poz. 15 ).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy wskazać, że co do zasady w toku postępowania powód koncentrował się na wykazaniu takiej zmiany w jego sytuacji życiowej i majątkowej, która w jego ocenie uzasadnia obniżenie alimentów, jakie łożyć musi na rzecz małoletniej W.. Jak ustalono, w okresie od zapadnięcia wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 20.11.2018 r w sprawie sygn. akt XIV C 799/18, w sytuacji powoda faktycznie nastąpiły istotne zmiany. Nie tylko bowiem w 2019 r. D. S. zawarł związek małżeński z I. V., ale też dnia (...) urodziła się ich wspólna córka – małoletnia N. S.. Zwiększyła się zatem liczba osób na utrzymaniu powoda. Nadto z uwagi na założenie nowej rodziny powód, który do tego czasu zamieszkiwał w lokalu udostępnianym mu i w całości opłacanym przez pracodawcę, zdecydował się na wynajęcie osobnego lokalu mieszkalnego, przystosowanego do potrzeb jego rodziny. Decyzja ta pociągnęła zaś za sobą wzrost wydatków mieszkaniowych powoda o kwotę czynszu w wysokości 450 € oraz opłaty za media i TV – 155 €. W tym miejscu zaznaczyć należy, że faktyczny wydatek jaki powód ponosi z tytułu czynszu najmu mieszkania wynosi 250 € miesięcznie, w pozostałej wysokości koszt ten pokrywany jest bowiem nadal przez pracodawcę D. S.. W efekcie, na chwilę obecną, całkowity koszt zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb powoda i jego rodziny wynosi około 1.800 € miesięcznie. Nadto oczywiście powód zobowiązany jest łożyć na rzecz małoletniej W. alimenty w wysokości 1.300 zł czyli, biorąc pod uwagę aktualny średni kurs Euro w wysokości 4,50 zł, 288 € miesięcznie.

Niemniej toku postępowania Sąd ustalił, że w tym samym okresie tj. od daty zapadnięcia wyroku rozwodowego do chwili obecnej, nastąpił wyraźny wzrost w dochodach powoda. Jak bowiem wynika wprost z zeznania podatkowego powoda PIT-36 za 2018 r. w tamtym czasie, osiągał on roczny dochód w wysokości około 71.500 zł. Natomiast w zeznaniu PIT-36 za 2020 r. D. S. wykazał dochód w łącznej kwocie około 109.000 zł. Jego roczny dochód wzrósł zatem o około 25 %, a miesięczne wynagrodzenie w przybliżeniu z ok. 1.500 do 1.800-1.900 €. Nadto Sąd wziął pod uwagę, że na rzecz swojej młodszej córki, D. S. pobiera w Niemczech świadczenie K., które od 2021 r. wynosi 219 € miesięcznie. W tym miejscu wskazać należy, że skoro powód otrzymuje na rzecz małoletniej N. świadczenia od niemieckiego rządu, to środki te nie podlegają wyłączeniu od dochodów D. S. na mocy art. 135 § 3 kro. W myśl bowiem tego przepisu na zakres świadczeń alimentacyjnych nie wpływają wyłącznie te świadczenia, które przyznawane są na podstawie konkretnych wymienionych enumeratywnie, polskich ustaw.

Reasumując, choć w przeciągu ostatnich niemalże 3 lat usprawiedliwione wydatki powoda faktycznie wzrosły, to jednak w ocenie Sądu, na pokrycie zwiększających kosztów utrzymania D. S., wynikającej z najmu lokalu mieszkalnego i wynoszących ok. 400 €, wystarczająca winna być uzyskana przez niego w tym samym czasie podwyżka wynagrodzenia, na wystąpienie której niepodważalnym dowodem jest zeznanie PIT-36 za 2020 r. Natomiast na pokrycie kosztów utrzymania małoletniej N. S. powód posiada środki ze świadczenia K..

Oczywiście Sąd miał na uwadze, że jak wskazał powód, na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb małoletniej N. niezbędna jest każdego miesiąca kwota 350 €, zaś świadczenie K. wynosi obecnie 219 €, a zatem do pełnego zaspokojenia potrzeb drugiej córki powoda brakuje kwota 130 € miesięcznie. W ocenie Sądu kwota ta winna jednak zostać pokryta przez matkę dziecka. Do końca sierpnia 2021 r. I. V. obowiązek ten mogła realizować z pobieranego przez siebie świadczenia E., które przyznane jej zostało w wysokości 300 € miesięcznie. Na marginesie wskazać należy, że podobnie jak świadczenie K., E. również nie podlega wyłączeniu na mocy art. 135 § 3 kro, a co za tym idzie uzyskane w ten sposób środki należy traktować jako zwykły dochód uzyskany przez żonę powoda. Choć zaś w chwili wyrokowania upływał okres w jakim uprawniona była ona do pobierania tego zasiłku, to jednak nie oznacza to, że nie posiada ona żadnych możliwości majątkowych czy zarobkowych. Wskazać bowiem należy, że Sąd nie podzielił stanowiska powoda jakoby nieznajomość języka niemieckiego przez I. V. całkowicie uniemożliwiła jej podjęcie pracy zarobkowej. Sąd zważył bowiem, że na terenie Niemiec zamieszkuje ona już od drugiej połowy 2019 r. Nadto jak zeznał powód w toku rozprawy z dnia 10.08.2021 r., swoją obecna żonę poznał gdy wraz z rodziną zamieszkałą w Emiratach Arabskich, w której pracowała jako opiekunka dla dzieci, przyjechała w odwiedziny do Niemiec, co pozwala przyjąć, że zna język angielski i to co najmniej na poziomie komunikatywnym. Powód przyznał także, że żona jest w trakcie nauki języka niemieckiego. Faktem powszechnie znanym jest natomiast, że na rynku pracy w Niemczech, dostępnych jest wiele posad niewymagających posiadania specjalnych kwalifikacji czy też biegłej znajomości języka. Kolejnym powszechnie znanym faktem jest, że znakomita większość ludzi, którzy emigrują zarobkowo, w tym również obywateli Polski, wyjeżdża do pracy za granicę znając jedynie podstawy języka używanego w danym kraju, a często nawet nie znając go w ogóle. Sytuacja taka istnieje na całym świecie. W rezultacie, w ocenie Sądu I. V., podejmując przynajmniej w częściowym wymiarze etatu prace dorywcze niewymagające znajomości języka niemieckiego w stopniu biegłym i kwalifikacji, jest w stanie osiągnąć dochód w wysokości co najmniej równej kwocie otrzymywanego przez nią dotychczas świadczenie E. tj. 300 € miesięcznie i kwotą tą wspomóc budżet domowy.

Sąd nie uznał także jakoby konieczność pokrywania przez powoda kosztów utrzymywania jego obecnej żony zasługiwała na pierwszeństwo przed obowiązkiem alimentacyjnym obciążającym go na rzecz małoletniej W. S. i jako taka stanowiła podstawę do obniżenia obciążającej go renty alimentacyjnej. Podkreślić bowiem należy, że I. V. jest osobą dorosłą i zdrową, a nadto posiadającą możliwości zarobkowe. Co prawda, obecnie zajmuje się ona ich wspólnym małoletnim dzieckiem i w związku z tym możliwości te są ograniczone. Niemniej rozpoczynając związek ze swoją obecną żoną, znając jej sytuację i będąc świadomym jej nieznajomości języka niemieckiego oraz decydując się na drugie dziecko, powód powinien był liczyć się z tym, że z uwagi na konieczność utrzymywania małoletniego dziecka i niepracującej żony, która tym dzieckiem będzie się opiekować, jego sytuacja materialna pogorszy się i nie tylko niektóre z wydatków będzie musiał dostosować do swojego statusu finansowego, ale też z niektórych będzie musiał zwyczajnie zrezygnować np. tych związanych z finansowaniem zagranicznych wyjazdów czy wakacji. Do tej kategorii wydatków zaliczyć należy także w ocenie Sądu koszty wyjazdów powoda z rodziną do Polski. Zdaniem Sądu nie jest zasadne by za każdym razem, gdy powód wraca do kraju w celu realizowania kontaktów z małoletnią W., zabierał ze sobą swoją obecną żonę i ich wspólne dziecko, tym bardziej jeśli faktycznie sytuacja finansowa powoda jest tak zła, jak starał się to wykazać w toku niniejszego postępowania. Nic nie stoi na przeszkodzie, by powód nadal przeważającą część tych wyjazdów odbywał wspólnie z innymi pracownikami i dzielił z nimi wynikające z tego koszty, a żonę i dziecko zabierał ze sobą np. w okresie świąt lub wakacji. Z tego względu oraz mając na uwadze, że powód nie przyjeżdża do Polski co miesiąc, a raczej raz na 2 miesiące, koszty te Sąd uwzględnił do kwoty 125 € miesięcznie.

Sąd miał na uwadze również, że uwzględnienie powództwa D. S. wobec jego małoletniej córki W. sprzeczne byłoby z zasadą równej stopy życiowej. Podkreślić trzeba, że zasada równej stopy życiowej obowiązuje zarówno między rodzicami i dziećmi jak i pomiędzy rodzeństwem. Jak zaś wynika z przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz orzecznictwa judykatury w przedmiocie alimentów, pomiędzy rodzicami a dziećmi panuje zasada równej stopy życiowej. Nawet zaś gdy dochody rodziców są bardzo szczupłe, zasada równej stopy życiowej oznacza konieczność dzielenia się nimi z dziećmi, chyba że uwzględnienie roszczenia dziecka prowadziłoby do niedostatku rodziców lub, w przypadku dziecka pełnoletniego, łączyłoby się z nadmiernym dla nich uszczerbkiem (art. 133 § 3). Według pkt XII uchwały pełnego składu (...) z 9 czerwca 1976 r. ( III CZP 46/75, OSNCP 1976, nr 9, poz. 184) konsekwencją obowiązywania zasady równej stopy życiowej jest to, że rodzice w żadnym razie nie mogą uchylić się od obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie może utrzymać się samodzielnie, tylko na tej podstawie, że wykonywanie obowiązku alimentacyjnego stanowiłoby dla nich nadmierny ciężar. Rodzice muszą więc podzielić się z dzieckiem nawet najmniejszymi dochodami. Pogląd ten podzielono i uzupełniono pkt IV uchwały pełnego składu (...) z 16 grudnia 1987 r. ( III CZP 91/86, OSNCP 1988, nr 4, poz. 42) (zob. również np. wyroki SN: z 21 stycznia 1999 r., I CKN 1292/98, L..pl nr (...); z 6 stycznia 2000 r., I CKN 1077/99, Lex nr 51637; z 24 marca 2000 r., I CKN 1538/99, L..pl nr (...); z 16 stycznia 2001 r., II CKN 40/99, L..pl nr (...)), gdzie wskazano nadto, że w szczególnych przypadkach, gdy sytuacja dziecka tego wymaga, rodzice mają obowiązek nie tylko dzielenia się choćby najszczuplejszymi swymi dochodami, lecz także wyzbywania się posiadanego majątku bądź jego niektórych składników, aby w ten sposób podołać ciążącemu na nich obowiązkowi alimentacyjnemu, np. dla ratowania zdrowia dziecka. Nie można od nich jednak wymagać zbycia przedmiotów majątkowych przynoszących dochód i stanowiących źródło utrzymania rodziny.

W toku niniejszego postępowania Sąd ustalił, że na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb małoletniej W. niezbędna jest kwota nieco ponad 2.000 zł miesięcznie, i to uwzględniwszy udział dziecka w kosztach utrzymania mieszkania, w tym w spłacie kredytu hipotecznego; Sąd zaliczył tę kategorię wydatku do kosztów utrzymania dziecka, ponieważ w przeciwnym razie matka małoletniej pozwanej byłaby zmuszona wynająć mieszkanie, co pociągałoby za sobą zbliżone lub nawet wyższe wydatki. Ponadto jak podnosił sam powód na zaspokojenie swoich osobistych potrzeb, a więc wszystkich tych związanych z zakupem odzieży, obuwia, środków higieny i czystości, leków i wyżywienia, dojazdem do pracy potrzebuje on około 500 € miesięcznie. Łącznie z przypadającym na niego udziałem w kosztach utrzymania lokalu mieszkalnego wydatki te wynoszą około 700 € miesięcznie, co przy obecnym średnim kurskie Euro w wysokości około 4,50 zł daje 3.150 zł miesięcznie. Warto też wspomnieć, że na pokrycie kosztów utrzymania małoletniej N., będącej rocznym niemowlakiem, powód potrzebuje 350 € miesięcznie, co daje około 1.600 zł, i to bez udziału w kosztach utrzymania lokalu mieszkalnego. W ocenie Sądu, uwzględnienie powództwa D. S. w takiej sytuacji byłoby rażącym naruszeniem zasady równej stopy życiowej.

Nie bez znaczenia pozostaje tu także fakt, że na chwilę obecną powód nawet nie przedstawił twierdzeń jakoby on lub jego rodzina faktycznie mieli jakieś niezaspokojone potrzeby. Niemniej nawet gdyby takie twierdzenia pojawiły się z jego strony, to w ocenie Sądu byłyby one całkowicie bezpodstawne. Niewątpliwie wydatki na pokrycie kosztów utrzymania D. S. i jego rodziny w podawanej przez niego wysokości nie tylko nie świadczą o ich trudnej sytuacji materialnej, ale też pozwalają przyjąć, że przeznaczając na swoje potrzeby takie kwoty, powód i jego rodziną są w stanie zaspokoić je w pełni. Oczywiście Sąd ma świadomość, że koszty utrzymania w Polsce i w Niemczech różnią się, niemniej z wiedzy i doświadczenia Sądu posiadanej w związku z prowadzeniem wielu innych postępowań alimentacyjnych, których strony zamieszkiwały poza granicami Polski, również w Niemczech, różnice w cenach popularnych towarów i usług nie są aż tak znaczne, by faktycznie uznać można było, że jakiekolwiek usprawiedliwione potrzeby powoda i jego rodziny pozostają niezaspokojone w całości lub w części. Przykładem na to, że co do zasady ceny popularnych produktów w Polsce i w Niemczech są porównywalne są zaś metki z cenami odzieży i obuwia dostępnego w popularnych sklepach sieciowych, obejmujących swoim zasięgiem całą Europę (jak H&M lub Z.), na których poza ceną danego towaru w walucie polskiej widoczna jest również cena w Euro. Również w środkach masowego przekazu coraz częściej zwraca się uwagę, że zarobki w Polsce są niższe niż w krajach Zachodniej Europy, to poziom cen towarów i usług konsumpcyjnych jest coraz bardziej zbliżony do krajów tzw. starej UE.

Sąd miał również na względzie, że powód nie wykazał też, by w potrzebach małoletniej pozwanej wystąpiła zmiana uzasadniająca obniżenie łożonych przez niego na jej rzecz alimentów. Co prawda, małoletnia W. rozpoczęła już edukację na poziomie szkoły podstawowej i w związku z tym od jej kosztów utrzymania odpadły uprzednio ponoszone wydatki na przedszkole. Niemniej faktem powszechnie znanym jest, że nauka w szkole podstawowej również łączy się z ponoszeniem pewnych wydatków m.in. na opłatę komitetu rodzicielskiego, ubezpieczenia, składek klasowych, wycieczek szkolnych itp. Nadto konieczny jest zakup wyprawki szkolnej, choć zaś na ten cel rodzicie otrzymują pomoc od państwa w formie kwoty 300 zł z programu (...), to jednak oczywiste jest, ze kwota ta nie pokrywa w pełni tego rodzaju wydatków, a przynajmniej, ze zakupione na początku roku przybory szkolne muszą być w ciągu roku uzupełniane. Nadto małoletnia nie tylko uczęszcza obecnie regularnie na basen, ale pobiera także lekcje tańca i posiada telefon komórkowy. Wszystko to generuje zaś oczywiście dodatkowe koszty. Wreszcie Sąd miał na uwadze, ze małoletnia pozostaje obecnie pod opieką psychiatry i psychologa, a nadto bierze udział w terapii sensorycznej i przyjmuje na stałe leki. Choć zaś część tych wydatków finansowana jest ze środków publicznych, to jednak w pozostałej części koszty te pokrywane muszą być przez matkę małoletniej. W tym miejscu zaznaczyć należy, że strona powodowa w żaden sposób nie udowodniła jakoby małoletnia faktycznie nie potrzebowała leczenia psychiatrycznego i terapii. Poza własnymi przekonaniami opartymi na rzadkich spotkaniach z córką powód nie przedstawił bowiem na tę okoliczność żadnych dowodów. Tymczasem strona pozwana na potwierdzenie swoich twierdzeń w tym zakresie posiada dokumentację medyczną, zaświadczenie od lekarza psychiatry, opinię od psychologa oraz z (...).

Na koniec jeszcze raz wyjaśnić należy, że dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy nie jest istotne z jakich przyczyn powód przystał na sprawie rozwodowej na taką właśnie wysokość alimentów. To postępowanie nie służy bowiem temu, by badać czy rodzice dziecka ustalając wysokość alimentów w toku sprawy rozwodowej faktycznie dokonywali jakichkolwiek ustaleń ani też temu by weryfikować, czy matka małoletniej z tych ustaleń się wywiązuje.

Mając zatem na uwadze, że choć w toku postępowania powód skutecznie wykazał, że od czasu zapadnięcia wyroku rozwodowego, w którym ustalono wysokość alimentów obciążających go na rzecz małoletniej W. S., w jego sytuacji materialnej i życiowej faktycznie nastąpiły istotne zmiany, jednak nie sprostał wymogowi udowodnienia, że zmiany te skutkują niemożnością łożenia przez niego alimentów na małoletnią pozwaną w dotychczasowej wysokości. Powód nie wykazał także jakoby w tym okresie zmniejszyły się potrzeby małoletniej W. lub by koszty jej utrzymania uległy obniżeniu. W konsekwencji, Sąd oddalił powództwo D. S. w całości, o czym orzeczono w pkt 1 wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 kpc oraz Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800 ze zm.), biorąc pod uwagę wartość przedmiotu sporu oraz stawki za czynności adwokackie przewidziane w rozporządzeniu.

sędzia Katarzyna Szymczewska