Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Wągrowcu

UZASADNIENIE

W dniu 20.08.2019 r. powód M. F. (1) złożył w tut. Sądzie pozew o obniżenie alimentów ustalonych ugodą sądową z dnia 17.01.2018r. zawartą przed Sądem Rejonowym Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu w sprawie sygn. akt IV RC 461/16, należnych od powoda na rzecz małoletniej Ł. F., z kwoty 700 zł do kwoty 400 zł oraz zasądzenie od pozwanej kosztów procesu według norm przepisanych. Jednocześnie powód wniósł o udzielnie zabezpieczenia na czas trwania procesu poprzez zobowiązanie go do uiszczania na rzecz małoletniej pozwanej tymczasowej obniżonej renty alimentacyjnej w kwocie po 400 zł.

W uzasadnieniu powód wskazał, że w czasie zawierania ugody uzyskiwał dochód w kwocie 3.489,59 zł netto miesięcznie na podstawie umowy o pracę z W. Radą Koordynacyjną. Umowa była zawarta na czas określony do 31.08.2018 r. i nie została przedłużona, dlatego jego sytuacja finansowa uległa radykalnemu pogorszeniu. M. F. (1) wskazał, że choć aktywnie poszukuje pracy, to na chwilę obecną jego starania pozostają bezowocne. W związku z tym powód rozważa ponowne prowadzenie własnej działalności w zakresie świadczenia usług doradczo – szkoleniowych, przy czym wskazał że początkowo zainteresowanie jego usługami będzie zapewne niewielkie ze względu na długą przerwę w prowadzeniu działalności, natomiast odwieszenie działalności wygeneruje koszty w postaci m.in. składek ZUS czy kosztów księgowości. M. F. (1) podniósł także, że od dłuższego czasu zaciąga drobne pożyczki od rodziny i znajomych, które przeznacza na pokrycie kosztów własnego utrzymania, a które będzie musiał ostatecznie spłacić. Od dłuższego czasu bezskutecznie próbuje także sprzedać swój samochód. Powód wskazał nadto, że struktura jego miesięcznych wydatków nadal utrzymuje się na poziomie 4000-4500 zł. Z drugiej strony ojciec małoletniej podniósł, że w związku z rozpoczęciem przez małoletnią Ł. edukacji przedszkolnej, zmniejszeniu ulegną koszty jej utrzymania, gdyż odejdzie konieczność płacenie kwoty 500 zł z tytułu sprawowania nad małoletnią pozwaną opieki przez babcię. Koszt pobytu dziecka w przedszkolu nie przekroczy natomiast kwoty 150 zł miesięcznie. Nadto ze względu na wiek córki, odeszły także wydatki na pieluchy i akcesoria dziecięce dla niej.

Powód wskazał również, że od września 2018 r. zacznie obowiązywać nowy harmonogram jego kontaktów z córką, stanowiący kontynuację wypracowanych przez 2,5 roku kontaktów i będzie ponosił koszty dojazdów do córki (ok. 500 zł miesięcznie), ponadto w czasie kontaktów powód ponosi koszty wyżywienia córki, zakupu ubrań, zabawek, rozrywki córki, co obniża te koszty ponoszone przez jej matkę.

W odpowiedzi na pozew małoletnia powódka reprezentowana przez matkę M. S. wniosła o oddalenie pozwu i wniosku o zabezpieczenie. W uzasadnieniu wskazano, że możliwości zarobkowe powoda nie uległy zmianie, a zakończenie umowy o pracę nie jest dla powoda zaskoczeniem. Nadto matka małoletniej ujawniła, że M. F. (1) posiada majątek w postaci trzech samochodów i dwóch mieszkań, które może spieniężyć lub wynajmować i uzyskać dodatkowy dochód.

Ponadto W dniu 19.09.2018 r. do tut. Sądu wpłynął pozew mał. Ł. F. reprezentowanej przez matkę M. S. przeciwko M. F. (1) o podwyższenie alimentów do kwoty 1000 zł miesięcznie oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu wskazano, że rozpoczęcie przez dziecko nauki w przedszkolu spowodowało wzrost kosztów utrzymania dziecka. Opłaty stałe ze przedszkole wynoszą 200 zł miesięcznie. Ponieważ matka dziecka pracuje, dziecko do przedszkola odprowadza i przyprowadza babcia J. S., za opłatą 300 zł miesięcznie na podstawie umowy zlecenie. Nadto skróceniu uległ czas jaki małoletnia Ł. spędza z ojcem, a tym samym ilość spożywanych z nim posiłków i podwyższenie kosztów wyżywienia w domu. Dodatkowo wskazano, że od czasu zawarcia przez strony ugody zmianie uległy możliwości zarobkowe matki mał. Ł.. M. S. zakupiła bowiem nieruchomość w S. i płaci ratę kredytów mieszkaniowych : (...) – 921 zł i kredytu na wyposażenie mieszkania 271 zł miesięcznie.

Postanowieniem z 20.09.2018 r. tut. Sąd połączył niniejszą sprawę ze sprawą z powództwa M. F. (1) o obnażenie alimentów.

Sąd ustalił, co następuje:

Małoletnia Ł. F. ur. (...) jest dzieckiem pochodzącym z nieformalnego związku M. S.i M. F. (1). Ostatni raz renta alimentacyjna należna od M. F. (1) na jej rzecz ustalona została ugodą sądową zawartą dnia 17.01.2018r. przed Sądem Rejonowym Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu w sprawie o sygn. akt IV RC 461/16 na kwotę 700 zł miesięcznie.

Ł. F. od września 2018 r. uczęszcza do przedszkola w S.. Dziewczynka przebywa w przedszkolu od poniedziałku do piątku zazwyczaj w godzinach od 8:30 do 14:30, przy czym w każdy drugi i czwarty piątek miesiąca o godzinie 13.00 odbiera ją z przedszkola ojciec i przywozi ją do przedszkola w poniedziałek o godzinie 08.00. Co do zasady Ł. przyprowadza i odbiera z przedszkola babcia J. S., która opiekuje się małoletnią w czasie wykonywania przez M. S. obowiązków zawodowych. Za swoją pomoc J. S. otrzymuje od córki kwotę 300 zł miesięcznie. W czasie gdy Ł. przebywa w przedszkolu, spożywa tam posiłki, których koszt wliczony jest w opłatę za przedszkole wynoszącą około 200 zł miesięcznie. Dziecko jada także posiłki w domu. Małoletnia Ł. nadal zamieszkuje wraz z matką w domu J. S..

Matka małoletniej pozwanej/ powódki wzajemnej jest właścicielką domu typu bliźniak, położonego w S. przy ul. (...), a zakupionego dnia 29.12.2017 r. za środki pochodzące z kredytu hipotecznego zaciągniętego dnia 29.09.2017 r. Nieruchomość ta została zakupiona w stanie deweloperskim i na jego wykończenie oraz urządzenie M. S. zaciągnęła dnia 30.05.2018r. kredyt gotówkowy na kwotę 70000 zł, spłacany w ratach po około 270 zł miesięcznie. Obecnie matka małoletniej jest w trakcie urządzania i remontu tej nieruchomości. Niemniej nawet po zakończeniu wszystkich prac M. S. planuje nadal zamieszkiwać z małoletnią Ł. w domu swojej matki od poniedziałku do piątku, a jedynie na weekendy wracać do swojego domu. Nadto posiada ona także samochód osobowy.

M. S. nadal zatrudniona jest w firmie (...) Sp. z o.o. jako specjalista do spraw nieruchomości sieciowych. W okresie ostatniego roku jej wynagrodzenie z tego tytułu wzrosło o około 100 zł - 300 zł miesięcznie. W związku z tym jej średnia pensja z okresu od stycznia 2018r. do października 2018r. wyniosła 4968,51 zł netto, przy czym kwota ta zawiera dodatki tj. świadczenie urlopowe czy tzw. „trzynastkę”.

Powód nadal mieszka w P. w mieszkaniu stanowiącym jego własność. Nadto posiada także drugi lokal mieszkalny który wynajmuje, uzyskując w ten sposób dodatkowy dochód z kwocie 1400 zł miesięcznie. Obie te nieruchomości zakupione zostały ze środków pochodzących z kredytów walutowych, na spłatę których M. F. (1) przeznacza każdego miesiąca kwotę około 1700 zł. M. F. (1) jest także właścicielem dwóch samochodów osobowych tj. O. (...) r. 2006 oraz A. (...) r. 1982.

M. F. (1) posiada wykształcenie wyższe ekonomiczne. Z końcem sierpnia 2018r. upłynął okres na jaki W. Rada Koordynacji (...)zawarła z powodem umowę o pracę, na podstawie której zatrudniony był on na ¾ etatu za wynagrodzeniem w kwocie 4978,84 zł brutto, czyli około 3400 zł netto. W związku z tym, powód we wrześniu 2018r. wznowił swoją działalność gospodarczą, w ramach której zajmuje się doradztwem biznesowym dla małych i średnich firm oraz szkoleniami i z tytułu której uzyskał do końca października 2018r. dochód w kwocie 2833,74 zł. Nadto również we wrześniu M. F. (1) zawarł z Wyższą Szkołą (...) w P. porozumienie o wykonanie zadania dydaktycznego, obejmujące okres od 15.09.2018r. do 30.10.2019r., w ramach którego otrzymywać będzie zryczałtowane wynagrodzenie w kwocie 110 zł brutto za każdą zrealizowaną godzinę dydaktyczną, a nadto otrzyma dodatkowe wynagrodzenie m.in. za promocję absolwentów, recenzję prac dyplomowych, przeprowadzania egzaminów/zaliczeń na prawach egzaminu, dyżury itp. Obecnie w ramach współpracy z tą placówką M. F. (1) prowadzi wykłady dla 5 grup dydaktycznych, w liczbie 18 godzin zajęć dla każdej grupy w semestrze.

W okresie ostatnich 6 miesięcy Powiatowy Urząd Pracy w P. dysponował ofertami pracy dla osób z wykształceniem wyższym ekonomicznym w przedziale od 4200 zł brutto do 4900 zł brutto miesięcznie.

Postanowieniem tut. Sądu z dnia 12.12.2018r. wydanym w sprawie sygn. akt III Nsm 18/17 uregulowano kontakty powoda z małoletnią Ł., przy czym co do zasady sposób ich uregulowania nie uległ znaczącej zmianie w porównaniu z postanowieniem o zabezpieczeniu wydanym w toku tamtego postępowania w dniu 24.04.2018 r.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dowody: akta sprawy SO Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu IV RC461/16; akta SR w Wągrowcu sygn. III RC 205/18; kopia umowy o pracę k. 10-13; dokumentacja dotycząca poszukiwania zatrudnienia przez powoda k. 14-16, 82-88, 103; potwierdzenia przelewów k. 17-20, 97; wydruk oferty sprzedaży samochodu k. 21-22, 105; spis miesięcznych kosztów utrzymania powoda k. 23, 92; wydruki korespondencji e-mail i sms M. F. (1) i M. S. k. 24-25, 74-76, 89, 286, 288-291, 316; zdjęcia k. 26;protokół ugody sygn. akt IV RC 461/16 k. 27; kopia postanowienia o zabezpieczeniu SR w Wągrowcu sygn. akt III Nsm 18/17 z uzasadnieniem k. 28-30; kopia postanowienie SO w Poznaniu sygn. akt XV Cz 920-18, XV Cz 921/18 k. 31-34; wydruk z systemu PESEL-SAD k. 42-47; informacja z ewidencji pojazdów UM w P. k. 64-66; kopia umowy z Wyższą Szkołą (...) w P. k. 68-72; pismo z dot. rozliczenia zużycia energii k. 73; wydruki z rachunku bankowego powoda k. 77, 155-241; wydruki informacji o kosztach utrzymania dziecka w Polsce k. 78-81, 245-246; oświadczenia k. 90-91, 93-94, 96; informacja o wysokości czynszu k. 95; dokumentacja kredytowa k. 98-102; rozliczenie szkody k. 104; kopia dokumentacji dotyczącej samochodu osobowego R. (...) k. 106-107; kopia dokumentacji dotyczącej samochodu osobowego A. (...) k. 108-111; informacja z PUP k. 129, 138, 294, 300-302; pismo z (...) k. 136; informacje o wysokości wynagrodzenia M. S. k. 140-152; kopia umowy najmu k. 242-244; kopia deklaracji PIT-36 k. 250-255; wydruk (...) k. 256-261; kopia aktu notarialnego k. 264-267; kopia umowy kredytu k. 268-270; paragony, potwierdzenia przelewów i dokumentacja dotycząca kosztów utrzymania małoletniej Ł. F. k. 271-285; kopia umowy o dzieło k. 287; wydruk postanowienie kończącego w sprawie III Nsm 18/17 k. 306-307; oraz zeznania M. F. (1) k. 112-116, 320, J. S. k. 318, A. F. (1) k. 319-320, K. F. k. 320, M. S. k. 321-322.

Co zasady zeznania powoda nie wzbudziły wątpliwości Sądu, były bowiem jasne i logiczne, a nadto korelowały z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w toku niniejszego postępowania. W szczególności zaś za wiarygodne Sąd uznał twierdzenia powoda dotyczące źródeł z jakich uzyskuje on obecnie dochody tj. z tytułu porozumienia o wykonanie zadania dydaktycznego zawartego z Wyższą Szkoła (...) w P., z tytułu własnej działalności gospodarczej oraz z tytułu najmu mieszkania. Okoliczności te zostały bowiem potwierdzone poprzez dokumenty w postaci kopi porozumienia (k. 68-72), kopi (...) (k. 256-261) oraz kopi umowy najmu (k. 242-244). Nadto wątpliwości Sądu nie wzbudziły ani twierdzenia powoda dotyczące liczby grup dydaktycznych dla których prowadzi on obecnie zajęcia ani też ilości godzin wykładowych. Podobnie Sąd dał wiarę zeznaniom M. F. (1) co do aktualności jego zobowiązań finansowych z tytułu zaciągniętych kredytów hipotecznych. Zasadniczo wątpliwości Sądu nie wzbudziły także inne wydatki, na ponoszenie których powoływał się powód w toku składanych zeznań. Powód w wystarczający sposób udowodnił także, że posiada tylko dwa samochody osobowe, zaś faktycznym właścicielem pojazdu R. (...) jest jego ojciec, na co M. F. (1) przedłożył stosowne dokumenty (k. 106-107). Wreszcie za udowodnione uznać należało twierdzenia M. F. (1) dotyczące nabycia przez M. S. nieruchomości w okresie gdy toczyła się poprzednia sprawa o orzeczenie obowiązku alimentacyjnego powoda względem małoletniej Ł. F.. Sąd z dystansem natomiast podszedł Sąd do oceny twierdzeń powoda, jakoby na swoje utrzymanie musiał on zaciągać pożyczki od swojej rodziny i znajomych. Choć bowiem na ich poparcie M. F. (1) przedstawił wydruki potwierdzeń przelewów, to nie wykazał on jakoby faktycznie pieniądze te były mu niezbędne na pokrycie swoich usprawiedliwionych potrzeb. Wątpliwe w tym zakresie okazały się także w ocenie Sądu zeznania świadków A. F. (2) i K. F., co zostanie szczegółowo omówione w dalszej części uzasadnienia.

Również zeznania M. S. Sąd ocenił jako wiarygodne w przeważającej części. W szczególności kwestia uczęszczania przez małoletnią Ł. do przedszkola i ponoszenia związanych z tym kosztów nie wzbudziła wątpliwości Sądu, okoliczności te zostały bowiem poparte odpowiednimi dokumentami w postaci formularzy z tej placówki oraz potwierdzeń przelewów (k. 271, 280-285). Nadto za udowodniony uznać należało również nie tylko fakt, że M. S. nadal zamieszkuje z małoletnią Ł. w domu swojej matki - J. S., ale też okoliczność, że w czasie gdy matka małoletniej przebywa w pracy, to babcia dziewczynki sprawuje nad nią opiekę. Skoro bowiem M. S. zatrudniona jest w P., zaś zamieszkuje obecnie w S., to oczywiste jest że musi wyjechać z domu około 1 godzinę wcześniej, by zdążyć do pracy na 7:00. Podobnie oczywiste jest, ze choć kończy pracę o 15:00, to do domu dociera dopiero około godziny 16:00. Skoro zaś małoletnia uczęszcza do przedszkola w godzinach od 8:30 do 14:30 to w pozostałym czasie opiekę nad nią musi sprawować inna osobą, którą w tym przypadku jest babcia dziecka.

Sąd nie dal wiary twierdzeniom M. S. co do tego, że od czasu zawarcia ugody wzrosły koszty utrzymania mł. Ł., M. S. na tę okoliczność nie przedstawiła bowiem żadnego dowodu, co zostanie szczegółowo omówione w dalszej części uzasadnienia.

Analizując zaś zeznania świadków J. S., A. F. (2) i K. F., Sąd miał na uwadze, że osoby te pozostają w bliskich stosunkach osobistych z jedną bądź drugą stroną postępowania i w związku z tym, ze szczególną ostrożnością podszedł do oceny ich treści. Co do zasady zeznania tych świadków nie wzbudziły wątpliwości Sądu, w szczególności zaś twierdzenia J. S. dotyczące sprawowania przez nią opieki nad małoletnią Ł. w czasie, gdy M. S. jest w pracy i pobierania z tego tytułu wynagrodzenia na podstawie umowy o dzieło zawartej z matką małoletniej Ł. (k. 287). Podobnie za polegające na prawdzie uznać należało twierdzenia tego świadka co do faktu, że małoletnia Ł. wraz ze swoją matką nadal zamieszkują w jej domu. Należy bowiem wskazać, że zeznania te korelowały z twierdzeniami M. S., a nadto nie zostały zakwestionowane przez stronę powodową. Natomiast z dystansem podszedł Sąd do zeznań A. F. (2) i K. F., dotyczących kwestii finansowego wspierania przez nich powoda, poprzez udzielanie mu pożyczek. Należy bowiem wskazać, że świadkowie ci w żaden sposób nie wskazali jakoby faktycznie sami dysponowali niezbędnymi w tym celu funduszami. Obydwoje bowiem odmówili wskazania zarówno wysokości osiąganych dochodów jaki wysokości ewentualnych oszczędności, z których mogliby finansować pożyczki dla syna. Należy przy tym mieć na uwadze, że M. F. (1) miał pożyczać niemałe kwoty 2000-3000 zł co trzy miesiące (k.319). Nadto świadkowie ci nie potrafili nawet w przybliżeniu podać kwoty na jaką zapożyczył się u nich M. F. (1).

W tym miejscu wskazać należy, że z uwagi na niestawiennictwo świadka M. P., w toku rozprawy z dnia 28.01.2019r. Sąd oddalił wniosek powoda o przeprowadzenie dowodu z zeznań tego świadka, gdyż w ocenie Sądu zeznania te pozostawałyby bez znaczenia dla istoty niniejszego postępowania. Należy bowiem wskazać, że świadek ten nie jest ekspertem w dziedzinie oceny możliwości zarobkowych osób z wykształceniem i predyspozycjami powoda, a fakt, że prowadzi podobną do powoda działalność gospodarczą nie oznacza, że posiada on jakąkolwiek specjalną wiedzę na temat przychodów jakie można w ten sposób uzyskać. Świadek ten mógłby jedynie zeznać na okoliczność osiąganych przez siebie dochodów. Oczywistym jest natomiast, że dochody uzyskiwane przez różne osoby z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej mogą się znacznie różni , są bowiem uzależnione od indywidualnych umiejętności, doświadczenia, podejmowanych starań o nowe zlecenia, itp. Przede wszystkim zaś przeprowadzenie dowodu z zeznań tego świadka, doprowadziło by jedynie do nieuzasadnionej zwłoki w sprawie.

Treść i autentyczność zebranych w sprawie dokumentów także nie wzbudziła wątpliwości Sądu z urzędu, a same strony w tej kwestii nie zgłaszały zarzutów, wobec czego uznano je za wartościowy dowód w sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Podstawą roszczeń powoda/pozwanego wzajemnego oraz małoletniej pozwanej/powódki wzajemnej jest art. 138 krio, zgodnie z którym zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego można żądać jedynie w razie zmiany stosunków. Przez zmianę stosunków rozumie się istotne zwiększenie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji, istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub istotne zmniejszenie się możliwości zaspokojenia potrzeb własnymi siłami. Przy ocenie, czy zachodzą przesłanki do zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego w myśl art. 138 krio należy brać pod uwagę wszelkie okoliczności mogące świadczyć o zmianie stosunków, a zwłaszcza możliwości zarobkowe i majątkowe stron oraz usprawiedliwione potrzeby uprawnionego.

Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dzieci wynika z art. 133 § 1 krio, w myśl którego rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zgodnie zaś z art. 135 § 1 krio zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu, odpowiedni do jego wieku i uzdolnień, prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody. Dzieci mają prawo do równej z rodzicami stopy życiowej niezależnie od tego, czy żyją z nimi wspólnie, czy też oddzielnie. Oznacza to, że im wyższy standard życia rodziców tym na wyższym poziomie powinni oni zaspokajać potrzeby dzieci i gwarantować zaspokojenie nie tylko potrzeb podstawowych, ale i potrzeb na wyższym poziomie. Ponadto ustawodawca w § 2 art. 135 krio przewidział możliwość wykonania obowiązku alimentacyjnego w całości lub części względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie także poprzez osobiste starania o jego utrzymanie lub wychowanie. W tym wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego ( por. teza IV i VII uchw. SN z 16.12.1987 r., III CZP 91/86, OSNCP 1988r., nr 4, poz. 42 oraz orz. SN z 10.10.1969 r. III CRN 350/69, OSNCP 1970, nr 2, poz. 15 ).

W przypadku opóźnienia w zapłacie przez zobowiązanego świadczeń alimentacyjnych na rzecz uprawnionego, temu ostatniemu przysługuje nadto roszczenie o odsetki ustawowe za opóźnienie w oparciu o art. 481 § 1 i 2 kc.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, że pomimo ciążącego na stronach postępowania ciężaru dowodowego z art. 6 kc., żadna z nich nie udowodniła, aby od czasu poprzedniego ustalenia wysokości alimentów ugodą sądową zawartą dnia 17.01.2018r. przed Sądem Rejonowym Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu w sprawie sygn. akt IV RC 461/16 na kwotę 700 zł miesięcznie, nastąpiła istotna zmiana okoliczności w ich sytuacji osobistej i majątkowej, która uzasadniałyby zmianę wysokości renty alimentacyjnej ( art. 138 krio ).

Po pierwsze wskazać należy, że M. F. (1) nie udowodnił w toku niniejszego postępowania jakoby faktycznie zmianie uległy jego możliwości zarobkowe. Jak bowiem ustalono, przez okres ostatnich dwóch lat powód/pozwany wzajemny zatrudniony był jako doradca biznesowy w firmie W.Rada Koordynacji (...), przy czym podstawą jego zatrudnienia była umowa o pracę na czas określony, który upłynął z końcem sierpnia 2018r. Najpierw pracował on tam na ½ etatu i uzyskiwał wynagrodzenie w kwocie 3319,23 zł brutto, zaś po zwiększeniu etatu do ¾, jego wynagrodzenie wzrosło do kwoty 4978,84 zł brutto. Przyjąć zatem można, że de facto powód/pozwany wzajemny nie wykorzystywał swoich możliwości zarobkowych w pełni. Niemniej fakt, że pracodawca nie przedłużył M. F. (1) umowy na dalszy okres, nie świadczy o tym, że zmniejszyły się jego możliwości zarobkowe. Nadal bowiem posiada on wykształcenie wyższe ekonomiczne i dysponuje doświadczeniem w pracy w tym zawodzie. Jak zaś wynika z informacji udzielonych przez Powiatowy Urząd Pracy w P., w okresie ostatnich 6 miesięcy dostępne były oferty pracy dla osób z zawodem ekonomista, za proponowanym wynagrodzeniem w kwocie 4200 zł – 4900 zł brutto miesięcznie. W związku z tym uznać należało, że możliwości zarobkowe powoda w rozumieniu art. 135 § 1 krio nadal kształtują się na poziomie kwoty 4900 zł brutto miesięcznie, czyli około 3480 zł netto miesięcznie.

W tym miejscu wskazać należy, że Sąd w całości podziela pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w uchwale Pełnego Składu Izby Cywilnej i Administracyjnej Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86, OSNP 1988, nr 4, poz. 42, że przez ustawowe określenie „możliwości zarobkowe i majątkowe" rozumieć należy nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i te dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych. Oznacza to, że możliwości zarobkowe zobowiązanego nie mogą być zawsze utożsamiane z faktycznie osiąganymi zarobkami.

Nadto wskazać należy, że powód/pozwany wzajemny świadczy obecnie usługi jako wykładowca w Wyższej Szkole (...) w P. i uzyskuje z tego tytułu wynagrodzenie w kwocie 110 zł za godzinę zajęć, przy czym M. F. (1) prowadzi obecnie wykłady dla 5 grup dydaktycznych, po 18 godzin wykładowych dla każdej z grup. Ojciec małoletniej otrzymuje także dodatkowe wynagrodzenie m.in. za promocję absolwentów, recenzję prac dyplomowych, przeprowadzania egzaminów/zaliczeń na prawach egzaminu, dyżury itp. Ponadto powód wznowił także zawieszoną dotychczas działalność gospodarczą, w ramach której zajmuje się doradztwem biznesowym dla małych i średnich firm oraz szkoleniami. Choć zaś oczywiste jest, że w początkowej fazie prowadzenia tej działalności trudno jest oszacować przychód jaki będzie on z tego tytułu uzyskiwał, to należy wskazać, że do końca października 2018r. dochód M. F. (1) z tego tytułu wyniósł 2833,74 zł. Nadto, skoro M. F. (1) zdecydował się na wznowienie działalności gospodarczej, musiał uznać, że jego dochód z tejże działalności nie będzie niższy od ofert dostępnych obecnie na rynku pracy dla osób z jego wykształceniem.

Na marginesie wskazać należy, że umowa na pracę na podstawie której zatrudniony był dotychczas M. F. (1) zawarta została na czas określony tj. od 12 grudnia 2016 r. do 31.08.2018 r. Oznacza to, że już w czasie gdy zawierał on ugodę alimentacyjną w sprawie IV RC 461/16 tj. dnia 17.01.2018r., powód/pozwany wzajemny świadomy był, że dochód z tego tytułu będzie uzyskiwał tylko do końca sierpnia 2018r. W związku z tym winien on odpowiednio wcześniej podjąć starania zmierzające do zapewnienia ciągłości zatrudnienia i tym samym uzyskiwania środków utrzymania zarówno dla siebie jak i dla małoletniej pozwanej/powódki wzajemnej.

Reasumując, Sąd uznał, że wbrew twierdzeniom M. F. (1) jego możliwości zarobkowe pozostają na tym samym poziomie co w czasie poprzedniego ustalania wysokości jego obowiązku alimentacyjnego względem małoletniej Ł. F..

Zgodnie z zasadą równej stopy życiowej, ze swoich dochodów powód/pozwany wzajemny musi pokryć koszty własnego utrzymania oraz łożyć na utrzymanie małoletniej córki, przy czym w opinii Sądu również w tym zakresie nie nastąpiły żadne istotne zmiany od czasu poprzedniego ustalenia wysokości obowiązku alimentacyjnego.

Zresztą zauważyć należy, że nawet sam powód/pozwany wzajemny, wskazał w treści pozwu, że jego wydatki nadal pozostają na poziomie 4000-4500 zł miesięcznie (strona 3 pozwu). W tym miejscu podkreślić trzeba, że Sąd nie wziął pod uwagę twierdzeń powoda/pozwanego wzajemnego odnośnie konieczności spłaty tzw. „pożyczek kumpelskich” zaciąganych od znajomych i rodziny, w tym również od rodziców. Sąd powziął bowiem wątpliwości co do faktu, czy powód rzeczywiście zaciągał takie zobowiązania i na jakie potrzeby miałby je przeznaczać. Po pierwsze wątpliwe jest źródło z jakiego środki te miałyby pochodzić. Co prawda M. F. (1) przedłożył do akt sprawy potwierdzenia wpływu na jego konto różnych kwot opisanych jako „pożyczka” (k. 17-20), jednakże w toku rozprawy z dnia 28.01.2019r. świadkowie A. F. (1) i K. F. tj. rodzice powoda/pozwanego wzajemnego od których rzekomo pożyczał on pieniądze, nie tylko nie potrafili wskazać, kwot jakie pożyczali synowi, ale przede wszystkim z ich zeznań nie można ustalić czy faktycznie posiadali oni wystarczające środki na sfinansowanie takich pożyczek. Po drugie, należy wskazać, że z przedłożonych potwierdzeń przelewów wynika, że pożyczki takie powód/pozwany wzajemny zaciągał również w okresie gdy posiadał stały dochód z tytułu wynagrodzenia. Skoro zaś jak sam twierdzi, wydatki jego pozostają cały czas na tym samym poziomie, to zastanawiające jest na co przeznaczał on te dodatkowe środki. Niemniej nawet gdyby Sąd uznał, że faktycznie M. F. (1) zaciągał u znajomych i rodziny pożyczki, to z przedłożonych przez niego dowodów wynika, że czynił to już w czasie gdy toczyła się poprzednia sprawa alimentacyjna. Świadek A. F. (1) zeznała, ze już w 2016 lub 2017 roku pożyczyła M. F. (1) kwotę 10.000 zł. Zatem okoliczność ta nie stanowi zmiany jego sytuacji w rozumieniu art. 138 krio. Dodatkowo należy mieć także na uwadze podnoszoną przez M. F. (1) i A. F. (1) okoliczność, że M. F. (1) zaciągniętych pożyczek nie spłaca, a odda je dopiero w bliżej nieokreślonym czasie, kiedy poprawi się jego sytuacja finansowa.

W tym miejscu wskazać należy również, że obowiązek łożenia na zaspokojenie potrzeb dziecka jest obowiązkiem szczególnym, którego realizacja powinna wyprzedzać wszelkie inne zobowiązania, czemu ustawodawca niejednokrotnie dał wyraz w przepisach. Zgodnie z przyjętą linią orzeczniczą dzieci mają w każdej sytuacji prawo do równej stopy życiowej z rodzicami. Oznacza to, iż oboje rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne, w których sami żyją (por .uch. SN z 16.12.1987 - III CZP 81/86 - OSNC 1988, z. 4 poz. 42).

Zdaniem Sądu, nie zasługuje także na uzasadnienie podnoszony przez powoda argument, iż harmonogram jego kontaktów z córką ustalony postanowieniem tut. Sądu z 24.04.2018 r. sygn. akt III Nsm 18/17, zmieniony postanowieniem Sądu Okręgowego w Poznaniu z 31.07.2018 r., a ostatecznie ustalony postanowieniem kończącym z dnia 12.12.2018r. przyczyni się do znacznego zwiększenia jego kosztów utrzymania. Jak bowiem sam powód wskazał, harmonogram ten jest jedynie kontynuacją wypracowanych przez powoda i matkę małoletniej pozwanej kontaktów powoda z córką (strona 6 pozwu). Jeśli zatem zakres kontaktów powoda/pozwanego wzajemnego z małoletnią Ł. F. od czasu zawarcia ugody w styczniu 2018 r. nie uległ istotnej zmianie, sam fakty wydania w tym zakresie przez Sąd postanowienia, nie jest okolicznością nową, która miałaby wpływ na wysokość obowiązku alimentacyjnego powoda wobec małoletniej córki.

Wreszcie za nietrafiony uznać należało argument M. F. (1), jakoby ze względu na rozpoczęcie przez małoletnią Ł. edukacji przedszkolnej i upływ czasu nastąpiło obniżenie kosztów jej utrzymania. Jak bowiem ustalono w toku niniejszego postępowania, małoletnia pozwana/powódka wzajemna urodziła się dnia (...) Zatem w dacie zawierania ugody ustalającej dotychczasową wysokość alimentów miała prawie 3 lata. Co do zasady dzieci w tym wieku nie wymagają już stosowania pieluch i akcesoriów dziecięcych (butelki, smoczki itp.). Nie sposób zatem zgodzić się z twierdzeniem powoda, iż od tego czasu wydatki te „odeszły”. Niezależnie od tego wskazać trzeba, że w miarę dorastania dziecka jego potrzeby zmieniają się i w miejsce jednych pojawiają się inne np. zamiast akcesoriów niemowlęcych niezbędne stają się materiały edukacyjne. Nie zawsze zatem upływ czasu powoduje istotną zmianę w wysokości usprawiedliwionych kosztów utrzymania dziecka, w szczególności zaś gdy jak w niniejszej sprawie, od czasu poprzedniego ustalania wysokości obowiązku alimentacyjnego do chwili obecnej upłynął zaledwie 1 rok. Nadto jak ustalono w toku postępowania, pomimo że małoletnia Ł. uczęszcza do przedszkola, to i tak nadal przez część dnia opiekuje się nią jej babcia – J. S.. Małoletnia przebywa bowiem w przedszkolu od 08:30 do 14:30, natomiast M. S. pracuje w godzinach od 7:00 do 15:00, a nadto około godziny zajmuje jej dojazd do pracy i powrót z niej, w związku z czym faktycznie przebywa poza domem od 6:00 do 16:00. Zatem do czasu gdy małoletnia Ł. może pójść do przedszkola, pozostaje pod opieką babci – J. S., która następnie odprowadza wnuczkę do placówki, a później ją stamtąd odbiera i opiekuje się nią do czasu powrotu M. S.. Z tego tytułu matka małoletniej pozwanej/powódki wzajemnej płaci J. S. kwotę 300 zł miesięcznie. Natomiast z tytułu uczęszczania małoletniej do przedszkola M. S. ponosi każdego miesiąca wydatek rzędu około 200 zł. Łącznie nadal wydatkuje więc kwotę 500 zł na zapewnienie małoletniej córce opieki w czasie gdy sama wykonuje obowiązki zawodowe.

Z uwagi na powyższe, w opinii Sądu M. F. (1) nie udowodnił w toku tego postępowania swoich racji.

Również M. S. nie wykazała jakoby od czasu poprzedniego ustalenia wysokości renty alimentacyjnej w sytuacji małoletniej pozwanej/powódki wzajemnej nastąpiły istotne zmiany, które uzasadniałyby podwyższenie renty alimentacyjnej. Jak już bowiem wskazano wcześniej, od czasu zakończenia poprzedniego postępowania alimentacyjnego upłynął zaledwie rok, a małoletnia Ł. która miała wtedy prawie 3 lata, ma obecnie lat 4. Powszechnie natomiast wiadomo, że co do zasady potrzeby dzieci w tym wieku nie różnią się znacząco. Co prawda M. S. podniosła jakoby rozpoczęcie przez Ł. edukacji przedszkolnej związane było z koniecznością ponoszenia dodatkowych kosztów typu ubezpieczenie, pościel do przedszkola, książki czy dodatkowe zajęcia w przedszkolu, a nadto wzrosły koszty zakupu odzieży dla dziecka. Niemniej Sąd zważył, że wobec faktu iż małoletnia uczęszcza do przedszkola i tam spożywa większość posiłków, których koszt wliczany jest w opłatę przedszkolną, znacząco spadły koszty wyżywienia dziecka w domu. W opinii Sądu kwota ta, która oscyluje w granicach 200 zł miesięcznie winna zostać przeznaczona przez matkę małoletniej na pokrycie wymienionych wyżej kosztów.

Sąd nie znalazł również podstaw do uwzględnienia w kosztach utrzymania małoletniej Ł. rat kredytu hipotecznego na zakup domu oraz kredytu gotówkowego na jego wykończenie i wyposażenie, zaciągniętych przez M. S.. Należy bowiem wskazać, że pierwsze z tych zobowiązań matka małoletniej zaciągnęła już w czasie gdy toczyła się poprzednia sprawa alimentacyjna i w dacie zawierania ugody miała świadomość, że będzie musiała je spłacać. Ponoszenie tego kosztu nie jest zatem okolicznością nową, stanowiącą zmianę w rozumieniu art. 138 krio. Ponadto obecnie mał. Ł. F. nadal mieszka w domu J. S., aktualnie zaciągnięty kredyt mieszkaniowy nie służy zatem zaspokajaniu jej potrzeb mieszkaniowych.

Na marginesie należy wskazać, że w toku rozprawy z dnia 28.01.2019r. matka małoletniej wskazała, że nawet gdy zakupiona przez nią nieruchomość, położona w S. przy ul. (...), zostanie wykończona i gotowa będzie do zamieszkania, to i tak większość tygodnia będzie ona spędzała z córką w domu swojej matki J. S..

W opinii Sadu również konieczność spłaty drugiego kredytu nie stanowi istotnej zmiany w kosztach utrzymania małoletniej Ł.. Przede wszystkim bowiem został on zaciągnięty na wykończenie i urządzenie nieruchomości, której zakupu nie służy zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych dziecka, na co wskazano wyżej. Nadto jednak należy wskazać, że spłata tego zobowiązania nie zmieniła w żaden sposób sytuacji majątkowej M. S.. Jak bowiem ustalono w toku postępowania, od czasu zawarcia ugody alimentacyjnej nastąpił wzrost wynagrodzenia matki małoletniej pozwanej/powódki wzajemnej o kwotę, która w całości pokrywa ratę tego kredytu. W toku rozprawy z dnia 29.01.2019r. wskazała ona bowiem, że jej wynagrodzenie wzrosło o 100 zł - 300 zł miesięcznie, zaś z dokumentów zgromadzonych w toku postepowania wynika, ze rata kredytu gotówkowe wynosi około 270 zł miesięcznie (k. 270).

Mając na uwadze powyższe, Sąd oddalił oba powództwa o czym orzekł w pkt. 1 i 2 wyroku.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc w zw. z art. 96 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28.07.2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilny (Dz.U. Nr 167, poz. 1398 ze zm.) oraz § 2 pkt 3 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2015 poz. 1804 ze zm.).

W zakresie powództwa o obniżenie alimentów M. F. (1) przegrał sprawę w całości i dlatego zobowiązany był do poniesienia wszystkich związanych z tym kosztów. Na koszty sądowe złożyła się wyłącznie należna opłata od pozwu w kwocie 180 zł., którą powód/pozwany wzajemny pokrył w całości oraz koszty zastępstwa strony przeciwnej w kwocie 900 zł.

W zakresie powództwa wzajemnego o podwyższenie alimentów małoletnia pozwana/powódka wzajemna korzystała z ustawowego zwolnienia od kosztów sądowych na mocy art. 96 ust. 1 pkt 2 ustawy.

SSR Agnieszka Węgorek