Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Wągrowcu

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym dnia 08.08.2024 r. przedstawicielka ustawowa D. S. wniosła o zasądzenie od pozwanego M. K. (2) na rzecz małoletniej M. K. (1) renty alimentacyjnej w kwocie po 1.500 zł miesięcznie, płatnej z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami na wypadek zwłoki w płatności którejkolwiek z rat oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniej powódki kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu matka małoletniej podniosła, że od 10.04.2024r. pozwany łoży na rzecz małoletniej po 700 zł miesięcznie, jednak koszty utrzymania córki są wysokie i obejmują opłaty za przedszkole, obiady szkolne, leczenie, a także zakup odzieży i obuwia. Tymczasem matka małoletniej zatrudniona jest na ½ etatu i osiąga zarobki w kwocie po 1.650 zł miesięcznie.

W odpowiedzi na pozew pozwany, reprezentowany przez pełnomocnika, wniósł o oddalenie powództwa w całości podnosząc brak legitymacji czynnej po stronie powódki ewentualnie w przypadku konwalidowania tego braku, o oddalenie powództwa powyżej kwoty 700 zł miesięcznie oraz zasądzenie od powódki na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wskazując, że 21.03.2024r. rodzice małoletniej zawarli ugodę w przedmiocie renty alimentacyjnej, ustalając jej wysokość na kwotę 700 zł miesięcznie. W ocenie pozwanego dochodzona pozwem kwota jest zawyżona i nie odpowiada usprawiedliwionym potrzebom dziecka. Pozwany wskazał, że wobec niewskazania kosztów utrzymania małoletniej trudno jest odnieść się do żądań strony powodowej oraz wniósł o pominiecie wniosków dowodowych strony powodowej na podstaw art. 321 k.p.c. ewentualnie (...) §1 pkt 6 k.p.c. w zw. z art. 235 ¹ k.p.c. Dalej pozwany podniósł, że jego własne koszty utrzymania wynoszą 5.300 zł miesięcznie. Nadto ponosi wydatki związane realizacją kontaktów z córką. Tymczasem dochody jakie uzyskuje z tytułu pracy w firmie (...) sp.k. wynoszą 5.000 zł miesięcznie.

W piśmie procesowym, złożonym dnia 18.10.2024r. przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki zakwestionowała wskazane przez pozwanego koszty jego utrzymania wskazując, że nie zostały one wykazane co do wysokości, a częściowo co do zasady lub zostały sztucznie zawyżone i spreparowane na potrzeby postępowania. Faktyczne koszty utrzymania M. K. (2) wynoszą około 3.000 zł miesięcznie. D. S. wskazała także, że małoletnia M. uczęszcza do „zerówki” do J..

W roku rozprawy z dnia 25.10.2024r. D. S. sprecyzowała, że jako matka dziecka w niniejszej sprawie wnosi o zasądzenie alimentów na rzecz małoletniej M. K. (1) od pozwanego M. K. (2) ( k 152 akt ).

Sąd ustalił, co następuje:

Małoletnia M. K. (1) ur.(...) jest córką D. S. i M. K. (2), pochodzącą z ich nieformalnego związku, w trakcie trwania którego zamieszkiwali oni wspólnie w mieszkaniu stanowiącym własność pozwanego, a zakupionym za środki pochodzące z kredytu hipotecznego. Przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki nie partycypowała w kosztach utrzymania mieszkania.

Dnia 28.03.2024. D. S. wyprowadziła się wraz z małoletnią M. od pozwanego. Wcześniej, tj. w dniu 21.03.2024r. rodzice małoletniej zawarli umowę alimentacyjną, zgodnie z którą M. K. (2) miał łożyć na rzecz małoletniej córki alimenty w kwocie po 700 zł miesięcznie.

Małoletnia powódka zamieszkuje wraz z matką w wynajmowanym mieszkaniu w (...). Na koszty utrzymania lokalu składają się czynsz najmu w wysokości 950 zł miesięcznie oraz opłaty za wodę w wysokości 120-130 zł miesięcznie, prąd w kwocie 140 zł miesięcznie, wywóz odpadów komunalnych w kwocie 78 zł miesięcznie oraz za ogrzewanie gazowe w kwocie 250 zł miesięcznie. Na pokrycie części tych wydatków D. S. pobiera dodatek mieszkaniowy w kwocie 452 zł miesięcznie. Udział małoletniej M. w kosztach utrzymania mieszkania, uwzględniając dodatek mieszkaniowy, wynosi około 550 zł miesięcznie.

M. uczęszcza do przedszkola w J., gdzie realizuje program nauczania na poziomie „zerówki”. W placówce małoletnia przebywa od 7:00 do 13:30, przy czym przedszkole jest czynne do 15:00. Dziewczynka korzysta z obiadów szkolnych za cenę 9 zł za jeden posiłek, a nadto bierze udział w jednodniowych wycieczkach szkolnych. Matka małoletniej ponosi także wydatki na zakup ręczników papierowych i wody do przedszkola, a także na dojazdy córki autobusem do placówki, oddalonej o 14 km od jej miejsca zamieszkania, oraz opłaca komitet rodzicielski w kwocie 250 zł rocznie. Na pokrycie wszystkich tych wydatków niezbędna jest kwota średnio 300 zł miesięcznie. Małoletnia korzysta z opieki psychologa, odbywając średnio jedna wizytę miesięcznie, za kwotę 150 zł.

Na pokrycie pozostałych kosztów utrzymania małoletniej powódki niezbędne są kwoty: 600 zł na wyżywienie, 200 zł na zakup odzieży i obuwia, 50 zł na zakup leków i witamin, 50 zł na zakup zabawek i rozrywkę oraz 100 zł na zakup środków higieny i czystości.

D. S. zatrudniona jest na ½ etatu jako sprzedawca w sklepie prowadzonym przez firmę P.H.U. (...) P. D. w (...) i osiąga z tego tytułu wynagrodzenie w wysokości 1.670 zł netto miesięcznie. Matka małoletniej pobiera na rzecz córki świadczenie wychowawcze 800+ oraz dodatek mieszkaniowy w kwocie 452 zł miesięcznie.

M. K. (2), który z zawodu jest cukiernikiem, przy czym nigdy nie pracował w tym zawodzie. Pozwany posiada prawo jazdy kat. B, a obecnie zatrudniony jest w firmie (...) sp.k., a w okresie od stycznia 2024r. do listopada 2024r. uzyskał z tego tytułu średnie wynagrodzenie w wysokości 5.985,39 zł netto miesięcznie ( k 172 akt ).

Pozwany zamieszkuje sam we własnościowym mieszkaniu, na koszty utrzymania którego składają się opłaty za: wywóz ścieków komunalnych w kwocie 100 zł miesięcznie, prąd w kwocie 100 zł miesięcznie, wywóz odpadów komunalnych w kwocie 38 zł miesięcznie, wodę w kwocie 30 zł miesięcznie oraz koszty zakupu ekogroszku w wysokości 210 zł. Dodatkowo pozwany spłaca ratę kredytu hipotecznego, zaciągniętego na zakup mieszkania w wysokości 916 zł miesięcznie. Pozwany dojeżdża do pracy i w tym celu przejeżdża dziennie 32 km. Nadto M. K. (2) pozostaje pod opieką dermatologa, u którego raz w miesiącu odbywa wizytę w ramach NFZ oraz pod opieką okulisty, u którego wizytę odbywa prywatnie raz w roku z kwotę 300 zł.

Ugodą zawartą dnia 06.12.2024r. w sprawie sygn. akt III Nsm 248/24 przed Sądem Rejonowym w Wągrowcu rodzice małoletniej ustalili, że M. K. (2) będzie realizował kontakty z małoletnią M. w ten sposób, że uczestnik będzie miał prawo i obowiązek zabierać córkę poza miejsce zamieszkania D. S. i bez obecności matki dziecka w co drugi weekend, począwszy od dnia 13.12.2024r., od piątku godziny 14.00 do niedzieli do godziny 18.00, w okresie Świąt Bożego Narodzenia w latach parzystych od dnia 25 grudnia godziny 10.00 do dnia 26 grudnia do godziny 18.00, a w latach nieparzystych od dnia 24 grudnia godziny 10.00 do dnia 25 grudnia do godziny 18.00, w okresie Ś. Wielkanocnych w latach parzystych od Wielkiej Soboty godziny 10.00 do niedzieli świątecznej godziny 18.00, a latach nieparzystych od niedzieli świątecznej godziny 18.00 do poniedziałku świątecznego godziny 18.00, każdego roku w okresie ferii zimowych w pierwszym tygodniu ferii od soboty godziny 10.00 do niedzieli po upływie tygodnia godziny 18.00, oraz każdego roku w okresie wakacji letnich, obejmujących miesiące lipiec i sierpień, uczestnik będzie zabierał dziecko na okres 14 dni, przy czym strony ustalą dokładną datę tego kontaktu w terminie do dnia 31 maja roku, w którym kontakt ma się odbyć. Ojciec małoletniej realizuje kontakty z córką.

W okresie minionych 6 miesięcy Powiatowe Urzędy Pracy w W., O. W.. i P. posiadały oferty pracy na stanowisku sprzedawca i cukiernik z wynagrodzeniem w wysokości 4.242 zł brutto do 5.000 zł brutto miesięcznie, dla osób bez zawodu z wynagrodzeniem w wysokości od 4.242 zł brutto miesięcznie do 7.000 zł brutto miesięcznie oraz dla osób z prawem jazdy kat. B z wynagrodzeniem w wysokości od 4.500 zł brutto do 5.384 zł brutto miesięcznie.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dowody: odpis aktu urodzenia k. 5; faktury, rachunki, paragony, potwierdzenia zapłaty, wydruk historii transakcji, kopie umów, zaświadczenia i oświadczenia przedłożone przez stronę powodową k.6-20, 121-126a, 182-192; dokumentacja medyczna małoletniej powódki k. 21-26; dane z systemu PESEL-SAD k. 3241; dokumenty dotyczącą zatrudnienia i wysokości wynagrodzenia pozwanego k. 52-54, 172-172v; kopia zeznań podatkowych pozwanego k. 55-57; wydruk z historii rachunku bankowego pozwanego k. 58-82; faktury, rachunki, potwierdzenia przelewów, paragony przedłożone przez pozwanego k. 83-96, 98-111, 141-147; kopia dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy I. N. 248/24 SR w Wągrowcu k. 132-135; kopia zeznań podatkowych przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki k. 139-140; zaświadczenia o zatrudnieniu i wysokości zarobków przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki k. 156, 174; ugoda co do kontaktów pozwanego z małoletnią zawarta w sygn. III Nsm 248/24 przed SR w Wągrowcu k. 166-166v; informacja z przedszkola k. 168; informacje z PUP k. 170, 176-178,180; opinia o uczniu k. 193 oraz zeznania przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki k. 152v, 154-płyta CD, 194-195, 198-płyta CD; zeznania pozwanego k. 152v-153, 154-płyta CD,195, 198-płyta CD.

W ocenie Sądu zeznania D. S. zasługują na miano wiarygodnych w całości, były one bowiem jasne, szczere i logiczne, a nadto korelowały z pozostałym zgromadzonym w toku postępowania materiałem dowodowym. W szczególności Sąd dał wiarę zeznaniom przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki co do faktu, że w dacie zawierania z pozwanym umowy alimentacyjnej z dnia 21.03.2024r. nie znała pełnej wysokości kosztów związanych z wynajmowaniem przez siebie mieszkania. W chwili przeprowadzki, tj. w dniu 28.03.2024r. D. S. była zorientowana jedynie co do wysokości samego czynszu najmu, nie wiedziała natomiast w jakiej wysokości będzie musiała ponosić opłaty za zużycie prądu, wody, gazu itp. Zeznania matki małoletniej powódki są w tym zakresie o tyle wiarygodne, że w okresie gdy zamieszkiwała z pozwanym, nie partycypowała w kosztach utrzymania jego mieszkania. Za zrozumiałe należy zatem uznać, że podejmując decyzję o samodzielnym wynajęciu mieszkania, nie była zorientowana w potencjalnej wysokości opłat za media w innym mieszkaniu. Sąd dał też wiarę D. S. co do faktu, że pracuje na ½ etatu. W toku postępowania strona pozwana nie przedstawiła żadnych dowodów świadczących inaczej. Dalej za wiarygodne Sąd uznał zeznania matki małoletniej co do zakresu usprawiedliwionych potrzeb dziecka. D. S. wskazała, że małoletnia korzysta z opieki psychologa, a nadto uczęszcza do przedszkola w J., do którego dojeżdża autobusem, przy czym choć sama nauka w przedszkolu jest nieodpłatna, to jednak matka małoletniej ponosi z tego tytułu koszty, tj. opłata składki na komitet rodzicielski, opłata jednodniowych wycieczek przedszkolnych, wyżywienie dziecka. Nadto ponosi koszty opłaty dojazdów M. do placówki. Wreszcie Sąd na nawadze, że D. S. przyznała, że pobiera dodatek mieszkaniowy w kwocie 452 zł miesięcznie oraz że świadczenie to jest odliczane przez właściciela mieszkania od kosztów najmu lokalu mieszkalnego.

Zeznaniom pozwanego M. K. (2) Sąd dał wiarę jedynie częściowo. W ocenie Sądu okoliczności podnoszone przez pozwanego w toku jego zeznań miały służyć wyłącznie wykazaniu, że koszty jego utrzymania są wyższe niż w rzeczywistości. O niewiarygodności jego twierdzeń świadczy chociażby fakt, że według twierdzeń M. K. (2) jego średnie miesięczne koszty utrzymania wynoszą 5.300 zł, podczas gdy jego zarobki, według twierdzeń pozwanego, wynoszą 5.000 zł. Co istotne, poza wydatkami na własne potrzeby, pozwany uiszcza jeszcze dobrowolne alimenty na rzecz córki w kwocie 700 zł miesięcznie oraz, jak twierdzi, ponosi wydatki na realizację kontaktów z małoletnia M.. W ocenie wątpliwa jest także wiarygodność zeznań pozwanego co do faktu najmowania przez niego samochodu na potrzeby dojazdu do pracy. Co prawda M. K. (2) przedłożył do akt sprawy kopię umowy najmu zwartą z D. B. dnia 03.04.2024r., jednak w ocenie Sądu dokument ten nie jest wiarygodny. Pozwany nie przedstawił żadnego dowodu na to by od umowy tej zostały uiszczone należne daniny publiczne. Brak jest także jakichkolwiek dowodów na to jakoby pozwany faktycznie uiszczał na rzecz D. B. kwotę 400 zł miesięcznie. Za jej wiarygodnością nie przemawia także fakt, że umowę tą pozwany zawarł ze swoim szwagrem. W ocenie Sądu wszystkie te okoliczności łącznie świadczą o fikcyjności tego dokumentu. Zresztą nawet gdyby przyjąć, że umowa ta jest prawdziwa i wiążąca, to w ocenie Sądu wydatek ten i tak nie zasługiwałby na uwzględnienie, przy czym okoliczności te zostaną opisane w dalszej części uzasadnienia. Kolejno za niewiarygodne Sąd uznał zeznania pozwanego co do wysokości ponoszonych przez niego kosztów utrzymania lokalu mieszkalnego, w szczególności koszty wywozu nieczystości płynnych oraz zakupu opału, przy czym również te okoliczności zostaną omówione w dalszej części uzasadnienia. Wreszcie za niewiarygodne Sąd uznał zeznania M. K. (2) co do faktu uzyskiwania przez D. S. wyższych dochodów niż wykazywane na jej zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu albowiem twierdzeń tych w nie poparł żadnym dowodem. Za wiarygodne Sąd uznał natomiast zeznania pozwanego co do faktu korzystania przez niego z opieki lekarzy specjalistów dermatologa i okulisty.

Treść i autentyczność pozostałych zebranych w sprawie dokumentów, przy uwzględnieniu wyżej opisanych uwag, nie wzbudziła wątpliwości Sądu, wobec czego uznano dokumenty z wartościowy dowód w sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Podstawą roszczenia małoletniej powódki był art. 138 k.r.o., zgodnie z którym zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego można żądać jedynie w razie zmiany stosunków. Przez zmianę stosunków rozumie się istotne zwiększenie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji, istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub istotne zmniejszenie się możliwości zaspokojenia potrzeb własnymi siłami. Przy ocenie, czy zachodzą przesłanki do zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego w myśl art. 138 k.r.o. należy brać pod uwagę wszelkie okoliczności mogące świadczyć o zmianie stosunków, a zwłaszcza możliwości zarobkowe i majątkowe stron oraz usprawiedliwione potrzeby uprawnionego.

Obowiązek alimentacyjny obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Krewnych w tym samym stopniu obciąża obowiązek alimentacyjny w częściach odpowiadających ich możliwościom zarobkowym i majątkowym.

Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dzieci wynika z art. 133 § 1 k.r.o., w myśl którego rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zgodnie zaś z art. 135 § 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu, odpowiedni do jego wieku i uzdolnień, prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody. Dzieci mają prawo do równej z rodzicami stopy życiowej niezależnie od tego, czy żyją z nimi wspólnie, czy też oddzielnie. Oznacza to, że im wyższy standard życia rodziców tym na wyższym poziomie powinni oni zaspokajać potrzeby dzieci i gwarantować zaspokojenie nie tylko potrzeb podstawowych, ale i potrzeb na wyższym poziomie. Ponadto ustawodawca w § 2 art. 135 k.r.o. przewidział możliwość wykonania obowiązku alimentacyjnego w całości lub części względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie także poprzez osobiste starania o jego utrzymanie lub wychowanie. W tym wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego ( por. teza IV i VII uchw. SN z 16.12.1987 r., III CZP 91/86, OSNCP 1988r., nr 4, poz. 42 oraz orz. SN z 10.10.1969 r. III CRN 350/69, OSNCP 1970, nr 2, poz. 15 ).

W przypadku opóźnienia w zapłacie przez zobowiązanego świadczeń alimentacyjnych na rzecz uprawnionego, temu ostatniemu przysługuje nadto roszczenie o odsetki ustawowe za opóźnienie w oparciu o art. 481 § 1 i 2 k.c.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy w pierwszej kolejności Sąd zważył, że dotychczasowa wysokość alimentów ustalona została przez D. S. i M. K. (2) umową, zawartą dnia 21.03.2024r. na kwotę 700 zł miesięcznie. Sąd miał przy tym na uwadze, że w tamtym okresie małoletnia powódka i jej matka nadal zamieszkiwały w mieszkaniu pozwanego, przy czym D. S. nie partycypowała w ponoszeniu kosztów utrzymania tego lokalu, nawet w części. Wynika to wprost z zeznań przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki, złożonych w toku rozprawy w dniu 25.10.2024r. Co istotne pozwany nie kwestionował tych okoliczności. D. S. przyznała także, że już wtedy była jej znana wysokość czynszu najmu mieszkania, do którego planowała się przeprowadzić z małoletnią M., choć umowę najmu zawarła dopiero 29.03.2024r., a wiec kilka dni po podpisaniu umowy alimentacyjnej. Jednakże następnie matka małoletnie wskazała, że jeżeli chodzi o koszty utrzymania mieszkania, to wysokość czynszu była jedyną znaną jej opłatą. Powszechnie zaś wiadomo, że do kosztów utrzymania mieszkania poza czynszem najmu doliczyć należy m.in. opłaty za prąd, wodę, ścieki, ogrzewania itp. Choć zaś fakt, że korzystanie z lokalu mieszkalnego generuje wiele innych opłat poza samym czynszem jest oczywisty, to jak wskazano wcześniej, nie budzi wątpliwości Sądu, że w dacie zawierania umowy alimentacyjnej D. S. nie orientowała się nawet w przybliżeniu co do wysokości tych dodatkowych kosztów. Zważywszy, że przed wyprowadzką od pozwanego matka małoletniej nie partycypowała w kosztach utrzymania jego mieszkania nawet w części, brak z jej strony wiedzy w tym zakresie jest zrozumiały. W tych okolicznościach Sąd uznał, że strona powodowa wykazała, że od czasu zawarcia umowy alimentacyjnej, nastąpiła w sytuacji małoletniej powódki istotna zmiana okoliczności, polegając na zwiększeniu się jej usprawiedliwionych kosztów utrzymania.

Mając zatem na uwadze powyższe należało uznać, że nastąpiła zmiana okoliczności w rozumieniu art. 138 k.r.o. uzasadniająca ponowne ustalenie wysokości renty alimentacyjnej należnej małoletniej powódce.

Abstrahując od powyższego wskazać należy, że nawet gdyby w toku postępowania strona powodowa nie wykazała, że od zawarcia umowy alimentacyjnej z dnia 21.03.2024r. nastąpiła zmiana stosunków w rozumieniu art. 138 k.r.o., uzasadniająca zmianę tej umowy, to i tak w świetle art. 5 k.c. w zw. z art. 58 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 135 § 1 i 2 krio powództwo zasługiwałoby na uwzględnienie. W toku postępowania Sąd ustalił bowiem, że na pokrycie usprawiedliwionych kosztów utrzymania małoletniej M. K. (1) niezbędna jest kwota 2.000 zł miesięcznie. Oznacza to, że alimenty ustalone w umowie z dnia 21.03.2024r. nie stanowiły nawet połowy tych kosztów. W ocenie Sądu nie ma zaś absolutnie żadnego uzasadnienia dla przyjęcia, że to właśnie matka małoletniej powódki miała ponosić aż 75% całkowitych kosztów utrzymania dziecka. To D. S. jest bowiem pierwszoplanowym opiekunem dziecka, to z nią małoletnia powódka zamieszkuje na co dzień, a w związku z tym, to ona wykonuje przytłaczjącą większość obowiązków rodzicielskich w stosunku do córki, dokładając osobistych starań o je wychowanie utrzymanie. Co więcej, jak ustalono w toku postępowania, możliwości zarobkowe matki małoletniej powódki są znacząco niższe niż możliwości zarobkowe pozwanego. Średnie miesięczne zarobki M. K. (2) przewyższają bowiem możliwości zarobkowe D. S. niemal dwukrotnie. W tych okolicznościach uznać by należało, że uprawnienia pozwanego wynikające z treści umowy z dnia 21.03.2024r. stanową nadużycie prawa, gdyż są sprzeczna z zasadami współżycia społecznego i jako takie nie zasługują na ochronę.

Jak wskazano wcześniej, na pokrycie usprawiedliwionych kosztów utrzymania małoletniej M. K. (1) niezbędna jest kwota 2.000 zł miesięcznie w tym: 550 zł na udział w kosztach utrzymania mieszkania, 600 zł na wyżywienie, 200 zł na zakup odzieży i obuwia, 300 zł na koszty związane z uczęszczaniem małoletniej do przedszkola i dojazd do placówki 50 zł na zakup leków i witamin, 50 zł na zakup zabawek i rozrywkę oraz 100 zł na zakup środków higieny i czystości, 150 zł na psychologa. W ocenie Sąd kwota ta jest zgodna zasadą równej stopy życiowej oraz pozostaje w zasięgu możliwości zarobkowych obojga rodziców dziecka. Tym bardziej, że małoletnia M. jest jedynym dzieckiem zarówno D. S., jak i M. K. (2).

Ustalając wysokość udziału M. w kosztach utrzymania lokalu mieszkalnego Sąd opierał się o zeznania D. S., złożone w toku rozprawy z dnia 25.10.2024r. oraz o przedłożone do akt faktury, obejmujące zarówno czynsz, jak i opłaty za media i wywóz odpadów komunalnych (k. 16-20, 125, 182-183). Sąd miał przy tym na uwadze, że małoletnia zamieszkuje wyłącznie z matką, a zatem koszty utrzymania lokalu obciążają każdą z nich po połowie. Nadto od średnich miesięcznych kosztów utrzymania lokalu Sąd odliczył kwotę 452 zł tytułem pobieranego przez D. S. dodatku mieszkaniowego. Kolejno ustalając wysokość kosztów wyżywienia dziecka, zakupu odzieży i obuwia oraz środków higieny i czystości Sąd kierował się wiedzą na temat przeciętnych kosztów utrzymania dzieci w wieku M., podsiadaną w związku z prowadzeniem wielu innych postępowań alimentacyjnych, uwzględniając przy tym powszechnie dostępną wiedzę na temat aktualnych cen popularnych towarów i usług, zasadą równej stopy życiowej oraz fakt, że ani w pozwie, ani w kolejnych pismach procesowych ani też w toku składanych zeznań matka małoletniej nie wskazywała jakoby M. posiadała jakiekolwiek szczególne wymagania czy potrzeby w tym zakresie. Dla Sądu oczywiste jest przy tym, że dziecko w wieku M. wymaga pełnej i zbilansowanej diety, zapewniającej jej wszystkie potrzebne składniki pokarmowe. A choć matka małoletniej zeznała, że M. korzysta z obiadów szkolnych, gdy jest w przedszkolu, to pamiętać trzeba, że co do zasady małoletnia uczęszcza do przedszkola od poniedziałku do piątku w godz. od 07:00 do 13:00. Oczywiste jest zatem, że w ciągu tygodnia część posiłków spożywa także w domu. Nadto w weekendy oraz okresy wolne od zajęć przedszkolnych np. okres świąt, dziecko żywi się wyłącznie w domu. Podobnie oczywiste jest dla Sądu, że dziecko pozwanego nadal znajduje się w okresie intensywnego wzrostu i rozwoju fizycznego, w związku z czym wymaga częstej wymiany odzieży i obuwia, z których najzwyczajniej wyrasta lub którą zużywa i to w tempie szybszym niż starsze dzieci. Ustalając zaś wysokość wydatków na zakup środków higieny i czystości Sąd uwzględnił w nich nie tylko koszty zakupu produktów używanych przez samą małoletnia M. tj. płynu do kąpieli, szamponu, pasty do zębów, kremów, balsamów itp. ale także udział dziecka w kosztach zakupu produktów chemii gospodarczej tj. płynów do sprzątania, proszku do prania itp.

W usprawiedliwionych kosztach utrzymania małoletniej M. Sąd uwzględnił nadto wydatki na zakup leków i witamin oraz wizyty u psychologa. Ustalając wysokość poszczególnych z tych wydatków Sąd miał przy tym na uwadze, że córka pozwanego jest w wieku, w którym dzieci co do zasady stosunkowo często zapadają na sezonowe infekcje, a każde zachorowanie rodzi konieczność odbywania wizyt u lekarza pediatry oraz wykupywania przepisywanych leków. Dzieci w tym wieku nadal też korzystają z suplementacji np. witaminą D3. Wysokość wydatków na wizyty u psychologa Sąd ustalił mając na uwadze, że matka małoletniej sama przyznała, że co do zasady tego rodzaju wizyty mają miejsce raz w miesiącu, a koszt jednej wizyty wynosi 150 zł. Nadto Sąd zważył, że pozwany nie kwestionował ponoszenia przez D. S. takiego wydatku, ani co do zasady ani co do wysokości. Sąd uznał także, że do zakresu usprawiedliwionych potrzeb dziecka uwzględnić należy także wydatki na zakup zabawek i rozrywkę. Niewątpliwie bowiem jest to potrzeba, której zaspokojenie jest istotne z punktu prawidłowego rozwoju dziecka. W ocenie Sądu, biorąc pod uwagę wiek M., możliwości zarobkowe obojga rodziców dziecka oraz zasadę równej stopy życiowej, wydatek ten zasługuje na uwzględnienie do kwoty 50 zł miesięcznie.

Wreszcie w kosztach utrzymania M. Sąd uwzględnił wydatki związane uczęszczaniem przez dziecko do przedszkola. Ustalając zaś jego wysokość Sąd miał na uwadze, że choć sama nauka w placówce jest bezpłatna, co matka małoletniej przyznała w toku rozprawy z dnia 24.10.2024r., to jednak D. S. musi pokrywać dodatkowe wydatki związane z dojazdem córki do przedszkola, opłatą za jej udział w jednodniowych wycieczkach, zakupem przyborów higienicznych, opłacaniem komitetu rodzicielskiego oraz korzystaniem przez małoletnią z wyżywieniem w przedszkolu. Sąd miał przy tym na uwadze, że choć małoletnia zamieszkuje w (...), to uczęszcza do przedszkola w J., co powoduje konieczność dojeżdżania przez M. do placówki i generuje koszty. Niemniej podkreślić należy, że do przedszkola w J. dziecko uczęszcza od 2021r., a to z uwagi na fakt, że w okresie gdy matka małoletniej pozostawała w związku z pozwanym, zamieszkiwała wraz z córką właśnie w J.. Dla Sądu oczywiste jest zatem, że skoro przez 3 lata małoletnia uczęszczała do tej samej placówki i do tej samej grupy przedszkolnej, gdzie spotykała się z tymi samymi rówieśnikami oraz przedszkolanką, to nie ma podstaw do tego by dokonywać w tym zakresie zmiany i przepisywać ją do przedszkola w (...), tylko dlatego, że zmieniło się jej miejsce zamieszkania. Pozostawienie dotychczasowej sytuacji bez zmiany jest tym bardziej uzasadnione, że miejsce zamieszkania dziecka dzieli od przedszkola stosunkowo niewielka odległość 14 km, dziecko ma możliwość dojazdu do placówki autobusem, a nadto, że obecnie M. realizuje program nauczania klasy „zero” co oznacza, że w bieżącym roku szkolnym całkowicie zakończy naukę w przedszkolu.

Jest bezsporne, że małoletnia powódka nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, a co za tym idzie rodzice są zobowiązani do jej alimentowania zgodnie z art. 133 § 1 k.r.o. Obowiązek ten obciąża rodziców małoletniej w stopniu uzależnionym od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od możliwości zarobkowych i majątkowych rodziców (art. 135 § 1 k.r.o. oraz art. 129 § 2 k.r.o.).

Matka małoletniej powódki częściowo realizuje swój obowiązek alimentacyjny wobec dziecka poprzez osobiste staranie o jego utrzymanie i wychowanie. Niemniej winna ona również pieniężnie partycypować w kosztach utrzymania córki. W toku postępowania Sąd ustalił, że D. S. zatrudniona jest na ½ etatu jako sprzedawca w sklepie prowadzonym przez firmę P.H.U. (...) P. D. w (...) i osiąga z tego tytułu wynagrodzenie w wysokości 1.670 zł netto miesięcznie. W toku postępowania matka małoletniej podnosiła przy tym, że z uwagi na konieczność zapewnienia opieki córce nie może podjąć pracy zarobkowej na pełen etat. Sąd nie podzielił jednak stanowiska przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki. Należy bowiem wskazać, że małoletnia M. ma już obecnie ponad 6 lat i uczęszcza do przedszkola. Brak jest przy tym informacji o dziecko przewlekle chorowało, pozostawało pod opieką specjalisty lub z jakichkolwiek innych obiektywnych przyczyn wymagało ponadstandardowej opieki. Jest to tyle istotne, że podejmowanie pracy zarobkowej przez kobiety posiadające dzieci w podobnym wieku jak małoletnia M. i to na pełen etat, jest zjawiskiem powszechnym. W tych okolicznościach Sąd uznał, że możliwości zarobkowe D. S. nie są ograniczone. Uwzględniając zatem fakt, że matka małoletniej powódki jest osobą zdrową, a także w oparciu o informacje pozyskane z Powiatowych Urzędów Pracy w W., O. W.. i P. Sąd uznał, że jej możliwości zarobkowe w rozumieniu art. 135 § 1 k.r.o. równe są co najmniej minimalnemu wynagrodzeniu krajowemu, które w okresie od lipca 2024r. do grudnia 2024r. wynosiły 4.300 zł brutto, czyli około 3.260 zł netto miesięcznie, a które począwszy od stycznia 2025r. wynoszą 4.666 zł brutto miesięcznie, czyli około 3.510 zł netto miesięcznie. Z uzyskiwanych przez siebie środków D. S. winna zaś, zgodnie z zasadą równej stopy życiowej, pokrywać swoje usprawiedliwione potrzeby oraz łożyć na utrzymanie swojej małoletniej córki.

Jest oczywiste, że także pozwany, będąc świadomy ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego względem dziecka powinien w pełni wykorzystać swoje możliwości zarobkowe i majątkowe oraz w sposób odpowiedni gospodarować posiadanymi środkami. Nadto zaznaczyć należy, iż obowiązek łożenia na zaspokojenie potrzeb dzieci jest obowiązkiem szczególnym, którego realizacja powinna wyprzedzać wszelkie inne zobowiązania, czemu ustawodawca niejednokrotnie dał wyraz w przepisach. Zgodnie z przyjętą linią orzeczniczą dzieci mają w każdej sytuacji prawo do równej stopy życiowej z rodzicami. Oznacza to, iż oboje rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne, w których sami żyją (por .uch. SN z 16.12.1987 - III CZP 81/86 - OSNC 1988, z. 4 poz. 42).

Jak ustalono w toku niniejszego postępowania M. K. (2) z zawodu jest cukiernikiem, posiada prawo jazdy kat. B i obecnie zatrudniony jest w firmie (...) sp.k. Co prawa w toku postępowania pozwany podnosił, że osiąga z tego tytułu zarobki w wysokości 5.000 zł miesięcznie. Jednakże w oparciu o zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu, nadesłane przez pracodawcę pozwanego Sąd ustalił, że w okresie od stycznia 2024r. do listopada 2024r. uzyskał on wynagrodzenie w wysokości średnio 5.985,39 zł netto miesięcznie( k 172 akt). W tych okolicznościach Sąd uznał, że możliwości zarobkowe M. K. (2) w rozumieniu art. 135 § 1 k.r.o., wynoszą średnio 5.985,39 zł netto miesięcznie.

Z tak osiąganych dochodów pozwany winien według zasady równej stopy życiowej pokrywać własne usprawiedliwione koszty utrzymania, a także przyczyniać się do zaspakajania potrzeb małoletnich dzieci. W toku postępowania ustalono, że poza małoletnią M. pozwany nie posiada żadnych innych osób na swoim utrzymania. W oparciu zaś o twierdzenia pozwanego, podnoszone zarówno w odpowiedzi na pozew jak i podczas składania przez niego zeznań, zweryfikowanie w oparciu o wiedzę i doświadczenie Sądu w zakresie przeciętnych kosztów utrzymania mężczyzn w różnym wieku, posiadaną w związku z prowadzeniem wielu innych postępowań alimentacyjnych, a także uwzględniając całokształt zgromadzonego w toku postępowania materiału dowodowego Sąd uznał ostatecznie, że pełne usprawiedliwione koszty utrzymania M. K. (2) wynoszą około 2.940 zł miesięcznie. W pierwszej kolejności w skazać należy, że do usprawiedliwionych kosztów utrzymania pozwanego Sąd nie doliczył wydatków związanych ze spłatą zobowiązań kredytowych na zakup sprzętu elektronicznego i spłatę płotu, podzielając w tym zakresie utrwalony w orzecznictwie pogląd, zgodnie z którym raty zobowiązań za kredyty konsumenckie nie podlegają uwzględnieniu przy ustalaniu obowiązku alimentacyjnego rodzica względem małoletniego dziecka. Sąd nie uwzględnił także wydatku z tytułu najmu samochodu od D. B., uznając, że nie został on wykazany tak co do wysokości jak i co do zasady, o czym zresztą wspomniano już wcześniej. W tym miejscu godzi się jedynie zauważyć, że nawet gdyby pozwany wykazał, że faktycznie łączy go z D. B. umowa najmu pojazdu oraz że co miesiąc przekazuje mu po 400 zł tytułem zapłaty za najem jego samochodu, to w ocenie Sądu wydatek ten i tak nie zasługiwałby na uwzględnienie w usprawiedliwionych kosztach utrzymania M. K. (2). Przedmiotowa umowa została bowiem zawarta na okres 33 miesiące. Oznacza to, że pozwany na ten cel panuje przeznaczyć kwotę ponad 13.000 zł. Tymczasem powszechnie wiadomo, że na rynku samochodów używanych istnieje możliwość nabycia sprawnego używanego samochodu już za połowę tej ceny, a nawet za jej ¼. W tych okolicznościach korzystanie z najmowanego pojazdu należy uznać za całkowicie niezasadne z ekonomicznego punktu widzenia. Tym bardziej, że niewątpliwie przez cały czas trwania umowy i korzystania a pojazdu, pozwany musiałby pokrywać wszelkie koszty związane z użytkowaniem pojazdu np. koszty jego naprawy. Do kosztów utrzymania pozwanego Sąd nie uwzględnił także wydatku z tytułu ubezpieczenia. Nie jest top bowiem koszt zasługujący na miano koniecznego czy usprawiedliwionego. Zresztą pozwany nie wykazał jakoby wydatek taki w ogóle ponosił, a tym bardziej, by ponosił go we wskazane w odpowiedzi na pozew kwocie. Analizując pozostałe wskazane w odpowiedzi na pozew koszty utrzymania pozwanego Sąd uznał, że zostały one zawyżone w zakresie wydatków na zakup odzieży i obuwia, leki i leczenie, oraz zakup paliwa. Sąd miał przy tym na uwadze, że w toku postępowania pozwany nie podnosił jakoby posiadał szczególne wymagania w zakresie użytkowanej odzieży i obuwia, jest już zaś osoba dorosła i jako taka nie wymaga sezonowej wymiany garderoby, zaś raz zakupioną odzież może użytkować do jej naturalnego zużycia. W tych okolicznościach Sąd uznał, że na zaspokojenie tej potrzeby wystarczając będzie dla pozwanego kwoty 150 zł miesięcznie. W kwestii wydatków na leki i wizyty lekarskie Sąd uznał je za usprawiedliwione i udowodnione do kwoty 100 zł miesięcznie. Co prawda w toku postępowania pozwany podnosił, że co miesiąc wydaje na zakup leków 200 zł. Pozwany twierdzeń tych jednak w żaden sposób nie udowodnił. W szczególności nie wykazał jakoby musiał przyjmować na stałe jakiekolwiek leki, na tym bardziej by jego wydatki wynosiły aż 200 zł miesięcznie. Pozwany nie przedstawił Sądowi żadnych dokumentów, z których okoliczności te by wynikały. Sąd miał co prawda na uwadze, że w toku rozprawy z dnia 25.10.204r. M. K. (2) podniósł, że pozostaje pod opieką dermatologa i okulisty, Pozwany przyznał jednak, że wizyty u dermatologa realizuje w ramach NFZ, a choć koszt wizyty u okulisty to wydatek rzędu 300 zł, to jednak ponosi go tylko raz w roku. Rozważając natomiast twierdzenia pozwanego co do wydatków na zakup paliwa, Sąd uznał je za udowodnione co do zasady. Choć bowiem Sąd nie dał wiary pozwanemu co do zawarcia z D. B. umowy najmu samochodu, to oczywiste jest, że w jakiś sposób musi dojeżdżać do pracy. Jak ustalono pozwany pracuje w M., a odległość od miejsca zamieszkania pozwanego do miejsca jego pracy wynosi 14 km. Biorąc zatem pod uwagę przeciętną liczbę dni pracujących w miesiącu wynosi 21, średnią cenę paliwa z ostatnich miesięcy na poziomie 6,20 zł/l oraz przyjmując spalanie na poziomie 6l/100 km Sąd uznał, że na pokrycie wydatków związanych z dojazdem do pracy, na kontakty z małoletnią M., do lekarzy itp. pozwany potrzebuje 300 zł miesięcznie. Tym bardziej, że w toku postępowania M. K. (2) nie udowodnił by ponosił na ten cel wyższe wydatki. Koszty opłacenia telefonu i Internetu Sąd uwzględnił do kwoty 50 zł miesięcznie, Sąd miał bowiem na uwadze, że na rynku usług telekomunikacyjnych dostępne są abonamenty w tej wysokości, w ramach których abonenci mają zapewnioną możliwość korzystania z nielimitowanych rozmów, wiadomości oraz pakietu Internetu, zaspakajających ich usprawiedliwione potrzeby w tym zakresie. Wreszcie za zawyżone i nieudowodnione Sąd uznał koszty utrzymania mieszkania, wskazywane przez pozwanego częściowo w odpowiedzi na pozew a częściowo w toku rozprawy z dnia 25.10.2024r. W ocenie Sądu koszty te winny zamknąć się w kwocie 568 zł, w tym woda – 30 zł, prąd – 100 zł, wywóz odpadów komunalnych – 38 zł, wywóz nieczystości płynnych – 100 zł, podatek – 40 zł, gaz butlowy – 50 zł, opał – 210 zł. Ustalając wysokość poszczególnych wydatków Sąd opierał się o przedstawione przez pozwanego dowody w postaci faktur, rachunków i wydruku operacji na rachunku bankowym. I tak Sąd zważył, że pozwany przedłożył łącznie 4 rachunki za wodę (k. 96, 98-100), każdy z nich obejmujący okres 1 miesiąca, na łączną kwotę 119,18 zł co daje średnio 30 zł miesięcznie. Pozwany przedłożył także 5 rachunków za wywóz nieczystości płynnych (k. 101, 106-108, 142) na łączną kwotę 897,66 zł. Sąd miał jednak na uwadze, że jedynie rachunki za 03.2024r. i 04.2024r. obrazowały miesięczny koszt tej usługi, każdy z nich obejmował bowiem właśnie okres jednego miesiąca. W tych okolicznościach Sąd uznał za udowodnione, że średni miesięczny koszt wywozu nieczystości płynnych wynosi 100 zł miesięcznie. Nadto pozwany przedłożył do akt sprawy 2 faktury za zakup opału (k. 146-147) na łączną kwotę 2.480 zł. W związku z tym Sąd uznał, że średni miesięczny wydatek pozwanego na zakupu opału wynosi 210 zł. Co prawd M. K. (2) przedłożył także do akt sprawy 4 świadectwa pochodzenia węgla (k. 148-151), w ocenie Sądu dokumenty te nie stanowią żadnego dowodu w sprawie. Z dokumentów tych nie wynika bowiem ani kto był nabywcą surowca, w jakiej ilości został on zbyty czy też wreszcie za jaką cenę. Wysokość wydatków na prąd Sąd ustalił w oparciu o zeznania M. K. (2), złożone w toku rozprawy z dnia 25.10.2024r. Opłatę za wywóz śmieci Sąd ustalił w oparciu o twierdzenia D. S., przedstawione w tym zakresie w toku rozprawy z dnia 25.10.2024r. Wskazana przez nią kwota jest bowiem zgodna z wiedzą i doświadczeniem Sądu, posiadaną w tym zakresie w związku z prowadzeniem wielu innych postępowań alimentacyjnych, których strony zamieszkiwały na terenie gminy M. i (...). Natomiast koszty zużycia gazu butlowego w oparciu wiedzę i doświadczenie, posiadane w tym zakresie w związku z prowadzaniem wielu innych postępowań alimentacyjnych oraz powszechnie dostępną wiedzę w zakresie aktualnych cen popularnych towarów i usług. Sąd miał przy tym na uwadze, że pozwany zamieszkuje sam, a zatem sam korzysta z butli gazowej, przez co niewątpliwie wystarcza ona mu na dłuższy czas niż 1 miesiąc. Ostatnim wydatkiem jaki Sąd uwzględnił w kosztach utrzymania pozwanego jest rata kredytu hipotecznego w wysokości 916 zł, ustalona w oparciu o wydruk z rachunku bankowego M. K. (2).

Mając zatem na uwadze, że możliwości zarobkowe pozwanego wynoszą kwoty 5.985 zł netto miesięcznie, zaś pełne usprawiedliwione koszty utrzymania małoletniej M. K. (1) wykazane zostały do kwoty 2.000 zł miesięcznie, Sąd zobowiązał pozwanego do łożenia na rzecz małoletniej podwyższonej renty alimentacyjnej w kwocie 1.200 zł miesięcznie, stanowiącej 60% całkowitych kosztów utrzymania dziecka. Sąd uznał bowiem, że to matka małoletniej w większym stopniu niż pozwany dokłada osobistych starań o utrzymanie i wychowanie córki. Z uwagi na wiek małoletniej stwierdzić zaś należy, że wykonywane przez matkę czynności opiekuńczo-wychowawcze nadal obejmują wiele zadań np. ubierania, usypiania, odprowadzanie do przedszkola itp. Nadto Sąd miał na uwadze, że pozwany, który co do zasady ogranicza się jedynie do realizowania kontaktów z córką, osiąga zarobki blisko dwukrotnie wyższe niż możliwości zarobkowe D. S..

W ocenie Sądu alimenty w ustalonej powyżej kwocie nie tylko odpowiadają zasadzie równej stopy życiowej rodziców i dziecka, ale też pozostają w zakresie możliwości zarobkowych pozwanego. Nawet bowiem po uiszczeniu każdego miesiąca kwoty 1.200 zł tytułem alimentów, do jego dyspozycji pozostawać będzie kwota niemal 4.800 zł, z której niewątpliwie będzie on w stanie w pełni zaspokoić swoje usprawiedliwione potrzeby.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w pkt 1 sentencji wyroku, w pozostałym zakresie oddalając powództwo (pkt. 2).

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. art. 113 ust. 1 w zw. z art. 13 ust. 2 ustawy z dnia 28.07.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( tj. Dz. U. z 2024 r., poz. 959 z późn. zm. ). Sąd miał na uwadze, że wartość przedmiotu spory wynosiła 9.600 zł (alimenty ustalone umową 700 zł – alimenty dochodzone z pozwie 1500 zł, dochodzone podwyższenie alimentów o kwotę 800 zł miesięcznie x 12 miesięcy). Oznacza to, że małoletnia powódka wygrał sprawę w 62%, a pozwany w 38%. W związku z tym Sąd zasądził od pozwanego M. K. (2) na rzecz Skarbu Państwa kwotę 310 zł tytułem zwrotu części kosztów sądowych, na które składała się opłata od pozwu w wysokości 500 zł (wartość przedmiotu sporu 9.600=1.500 – 700).

Uwzględniając charakter roszczenia alimentacyjnego i sytuację małoletniej powódki, na podstawie art. 113 ust. 4 u.k.s.c. Sąd odstąpił od obciążenia jej pozostałymi kosztami sądowymi w części, w jakiej powództwo zostało oddalone, gdyż w przeciwnym wypadku zostałyby one ściągnięte z zasądzonego roszczenia.

Zgodnie z treścią art. 100 k.p.c. w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zmienione lub stosunkowo rozdzielone. W niniejszej sprawie powództwo małoletniej M. K. (1) zostało uwzględnione tylko w części wobec czego Sąd zniósł wzajemnie pomiędzy stronami koszty procesu.

Na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. wyrokowi w pkt 1, zasądzającym alimenty, nadano z urzędu rygor natychmiastowej wykonalności.

sędzia Rafał Agaciński