Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Wągrowcu

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 18.06.2024 r.

Postanowieniem z dnia 03.07.2024 r., wydanym w sprawie sygn. akt III RCo 36/24 Sąd Rejonowy w Wągrowcu udzielił zabezpieczenia roszczenia o alimenty poprzez zobowiązanie B. Ś. do uiszczania na rzecz małoletniej L. Ś. tymczasowej renty alimentacyjnej w kwocie po 1430 zł miesięcznie, począwszy od dnia 27.06.2024 r. płatnej z góry do 10-tego dnia każdego kolejnego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku opóźnienia w zapłacie którejkolwiek z rat do rąk matki małoletniego dziecka K. W., w pozostałym zakresie wniosek o udzielenie zabezpieczenia oddalił, a nadto wyznaczył małoletniej L. Ś. reprezentowanej przez matkę K. W. termin dwóch tygodni do wytoczenia powództwa przeciwko B. Ś. o alimenty, pod rygorem upadku zabezpieczenia.

Postanowieniem z dnia 19.12.2024 r., wydanym w sprawie II Cz 783/24 i II Cz 784/24 Sąd Okręgowy w Poznaniu oddalił zażalenia małoletniej L. Ś. reprezentowanej przez matkę K. W. i B. Ś. na postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia z dnia 03.07.2024 r. sygn. akt III RCo 36/24.

Pozwem złożonym dnia 22.07.2024 r. przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki, reprezentowana przez pełnomocnika, wniosła o zasądzenie od pozwanego B. Ś. na rzecz małoletniej L. Ś. renty alimentacyjnej w kwocie 3 100 zł miesięcznie, płatnej do 10 dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie nieterminowej płatności którejkolwiek z rat, począwszy od 27.06.2024 r.

W uzasadnieniu wskazano, że małoletnia L. pochodzi ze związku z K. W. i B. Ś., który rozpadł się pod koniec stycznia 2024 r. W okresie od 24.01.2024r. do 21.05.2024r. wobec B. Ś. stosowany był tymczasowy areszt, w związku z toczącym się wobec niego postępowaniem karnym o przestępstwo znęcania się nad K. W.. W tym czasie nie partycypował w kosztach utrzymania dziecka. Poprzednio pozwany utrzymywał się z niezarejestrowanej działalności w postaci warsztatu mechanicznego. W ocenie matki małoletniego pozwany osiągał z tego tytułu dochody na poziomie 6 000 zł miesięcznie. Miesięczne koszty utrzymania L. wynoszą 3 350 zł. Matka dziecka nie jest w stanie zaspokoić potrzeb córki, gdyż obecnie pozbawiona jest dochodu, co wynika z działań rodziców B. Ś., którzy nakazali jej opuszczenie dotychczas zajmowanej nieruchomości. Uniemożliwiło to K. W. prowadzenia hodowli drobiu. Obecnie małoletnia zamieszkuje wraz z matką w lokalu jej partnera R. W..

W odpowiedzi na pozew B. Ś., reprezentowany przez pełnomocnika wniósł o oddalenie powództwa ponad kwotę 500 zł miesięcznie wskazując, że jest rolnikiem, od dziecka mieszka na wsi i utrzymuje się prowadząc małe gospodarstwo rolnego i dorywczo zajmując się pracami blacharskimi. Swoje możliwości zarobkowe pozwany ocenił na łącznie 2 400 zł miesięcznie. Pozwany podniósł też, że leczył się odwykowo, a nadto zakwestionował koszty utrzymania małoletniej powódki i wskazał na konieczność ponoszenia własnych kosztów utrzymania oraz podniósł, że matka małoletniej dorabia jako fryzjerka.

Sąd ustalił, co następuje:

Małoletnia L. Ś. ur. (...) jest córką K. W. i B. Ś., pochodzącą z ich nieformalnego związku, który rozpadł się pod koniec stycznia 2024r. W okresie od 26.01.2024 r. do 21.05.2024r. wobec B. Ś. stosowany był tymczasowy areszt, w związku z toczącym się wobec niego postępowaniem karnym o przestępstwo znęcania się nad K. W..

Wyrokiem z dnia 26.07.2024 r. wydanym w sprawie sygn. akt II K 170/24 Sąd Rejonowy w Wągrowcu uznał B. Ś. winnym popełnienie na szkodę K. W. przestępstwa z art. 207 § 1 k.k. i skazał go na roku pozbawienia wolności, z warunkowym zawieszeniem na okres 3 lat próby, a nadto orzekł wobec niego grzywnę w wysokości 250 stawek dziennych, każda po 10 zł, dozór kuratora sądowego, zobowiązanie do powstrzymywania się od nadużywania alkoholu, na okres 3 lat środki karne w postaci: zakazu zbliżania się do pokrzywdzonej K. W. na odległość mniejszą aniżeli 20m oraz zakazu kontaktowania się z nią w jakikolwiek sposób oraz nawiązkę w kwocie 10 000 złotych na rzecz pokrzywdzonej K. W.. Na poczet orzeczonej kary grzywny Sąd zaliczył okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania B. Ś., uznając karę grzywny za wykonaną w zakresie 232 stawek dziennych. Orzeczenie stało się prawomocne 28.01.2025 r.

Obecnie małoletnia L. zamieszkuje wraz z matką jej starszym synem z poprzedniego związku (...) ur. (...), oraz partnerem R. W., w domu w M. stanowiącym własność R. W.. W domy tym znajduje się biuro R. W., który prowadzi działalność gospodarczą, w ramach której zajmuje się handlem samochodami, co ma wpływ na wysokość rachunków za energie elektryczną. Dom opalany jest drzewem. W poprzednim sezonie grzewczym na ten cel zużyte zostało 12 m drzewa, zakupionego w cenie 140 zł/m. Koszt wywozu odpadów komunalnych wynosi około 37 zł za osobę, a przeciętny rachunek za wodę wynosi około 200 zł za dwa miesiące.

Od września 2024 r. L. uczęszcza do I klasy szkoły podstawowej w B. i w związku z tym K. W. ponosi wydatki w kwocie 10 zł miesięcznie tytułem składki klasowej, 220 zł rocznie tytułem ubezpieczenia oraz 60 zł rocznie na radę rodziców. L. korzysta także z wycieczek szkolnych, przy czym w roku szkolnym 2024/2025 na ten cel przeznaczona została kwota 390 zł. Małoletnia uczęszcza także na korepetycje z języka polskiego w zakresie czytania i pisania. Korepetycje odbywają się 1-2 razy w tygodniu, a koszt jednej lekcji wynosi 40 zł. Do maja 2025 r. L. uczęszczała także do szkoły tańca w C., z czym wiązał się średni miesięczny wydatek w kwocie 150 zł miesięcznie. Obecnie małoletnia chce jednak brać udział w zajęciach akrobatycznych na szarfach. Koszt tych zajęć jest identyczny jak koszt lekcji w szkole tańca. Małoletnia posiada także własny telefon komórkowy, który doładowywany jest co miesiąc za kwotę 30 zł. Matka małoletniej zapewnia jej rozrywkę organizując dla niej jednodniowe wyjazdy np. na termy, do Zoo we W., czy nad morze. W tej chwili małoletnia L. nie jest objęta leczeniem specjalistycznym , ani nie pozostaje pod opieką psychologa.

K. W. z zawodu jest kucharzem, a nadto posiada prawo jazdy kat. B. Matka małoletniej powódki zajmuje się także hodowla kur niosek i w związku z tym ze sprzedaży jaj uzyskuje średni miesięczny dochód w kwocie 2 000 zł netto. Nadto dorabia jako konsultantka A., uzyskując z tego tytułu około 300 zł miesięcznie. Przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki nie posiada orzeczenia o niezdolności do pracy lub niepełnosprawności. Na rzecz małoletniego P. W. K. W. otrzymuje alimenty w kwocie 435 zł miesięcznie. Nadto na rzecz obojga małoletnich dzieci pobiera świadczenie wychowawcze 800+ oraz świadczenie z programu (...).

B. Ś. zamieszkuje w domu stanowiącym współwłasność jego rodziców. Pozwany zajmuje samodzielnie piętro budynku, a na paterze zamieszkuje jego ojciec - K. Ś.. Mieszkania posiadają odrębne liczniki za prąd. Średni koszt zużycia prądu przez pozwanego 250 zł za dwa miesiące. Pozwany opłaca także telewizję w kwocie 70 zł miesięcznie i telefon w kwocie 50 zł na miesiąc, a nadto zakupuje butlę gazu, na co przeznacza 100 zł na dwa miesiące oraz opłaca rachunki za wodę w wysokości 50 zł na kwartał.

Pozwany nie posiada orzeczenia o niepełnosprawności ani niezdolności pracy. W okresie minionego roku dwukrotnie przebywał na leczeniu odwykowym w związku z nadużywaniem alkoholu, przy czym ostatnio w maju 2025 r. B. Ś. utrzymuje się z uprawy ziemi rolnej o pow. około 1,5 ha. Grunty te są własnością matki pozwanego – I. Ś., a pozwany użytkuje je nieodpłatnie. Pozwany okresowo dorabia także wyrabiając drewno w lesie, a nadto wykonując prace blacharskie.

Od grudnia 2024 r. B. Ś. przesyła na rzecz małoletniej L. alimenty w kwocie 200 zł miesięcznie. Pozwany sporadycznie widuje się z córką i przekazuje na jej rzecz drobne upominki.

W okresie od 1.01.2024 r. do listopada 2024 r. Powiatowe Urzędy Pracy w W., O. W.., P., C., G., Ż. i P. posiadały ofert pracy dla osób w zawodzie rolnik, mechanik samochodowy, kucharka, kierowca kat. B oraz dla osób bez zawodu z proponowanym wynagrodzeniem w wysokości od minimalnej płacy krajowej do 6 000 zł brutto miesięcznie.

W 2023 r. pozwany B. Ś. uzyskał z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa bezpośrednie płatności w łącznej kwocie 12 669,18 zł.

Według stanu na dzień 27.11.2024 r. pozwany B. Ś. figurował jako podatnik podatku rolnego z gruntów nie będących gospodarstwem rolnym o łącznej pow. 0,8287 ha, co daje 0,8806 ha przeliczeniowego, w tym użytki rolne dzierżawne o pow. 0,8287 ha. Szacunkowy dochód z tego gospodarstwa wyniósł w 2024 r. 4 800,15 zł.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dowody: kopia odpisu aktu urodzenia (k. 14); wydruk historii rachunku bankowego (k. 16-28); zaświadczenie (k. 29-30); kopia orzeczenia SR w Wągrowcu z dnia 10.04.2024 r. i z 26.06.2024 r., sygn. II K 170/24 (k.31-32); wydruki z portali internatowych (k. 33-42); płyta CD z danymi (k. 43); wydruk danych z PESEL-SAD (k. 57-65); wydruk protokołu i orzeczeń ze sprawy sygn. II K 170/24 (k. 68-76, 172-189, 228-230); informacje z PUP (k. 130, 134, 136, 138, 140-143, 145-146, 151); informacje z (...) (k. 132, 153-153v, 206); informacje z (...) B. (k. 148); faktury rachunki, paragony, dokumentacja medyczna (k. 165-171); informacja z (...) W. (k. 202); informacja z (...) (k. 209-211); dokumenty dot. egzekucji komorniczej (k. 212) zeznania przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki K. W. (k. 92v, 94-płyta CD, 216-219, 221-płyta CD, 231-232, 234, 237-płyta CD), pozwanego B. Ś. (k. 232-234, 237-płyta CD) oraz świadka I. Ś. (k. 215216 221- płyta CD) oraz dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy III RC 117/22 i III RCo 36/24 tut. Sądu

W ocenie Sądu zeznania przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki K. W. zasługiwały na miano wiarygodnych w znacznej części, były bowiem jasne i logiczne, a nadto korelowały z pozostałym zgromadzonym w toku postępowania materiałem dowodowym. W szczególności Sąd dał wiarę matce małoletniej co do korzystania przez małoletnią z korepetycji z języka polskiego i uczęszczania na zajęcia dodatkowe oraz co do wysokości wynikających z tego tytułu wydatków. Nie wzbudziły też wątpliwości Sądu zeznania K. W. co do wydatków związanych z uczęszczaniem przez L. do szkoły. Wysokość wszystkich tych kosztów nie odbiega bowiem od przeciętnej wysokości takich wydatków, znanej Sądowi w związku z prowadzeniem wielu innych postępowań alimentacyjnych. Dalej Sąd dał wiarę matce małoletniej co do aktualnego miejsca zamieszkania L., ilości osób znajdujących się z małoletnia we wspólnym gospodarstwie domowym oraz co do braku ponoszenia na rzecz R. W. opłat o charakterze czynszu. Wreszcie za wiarygodne Sąd uznał zeznania K. W. co do prowadzenia przez nią hodowli kur niosek, podejmowania pracy dorywczej w charakterze konsultantki A. oraz co do wysokości uzyskiwanych z tego tytułu dochodów. Sąd nie dał natomiast wiary matce małoletniej powódki co do posiadania przez nią ograniczonych możliwości zarobkowych oraz co do problemów zdrowotnych uniemożliwiających jej podjęcia pracy na etat. K. W. swoich twierdzeń w tym zakresie w żaden sposób nie udowodniła. W szczególności nie przedstawiła orzeczenia o niepełnosprawności lub niezdolności do pracy, ani nawet dokumentów, z których wynikałoby, że choruje przewlekle na schorzenia ograniczające jej możliwość podjęcia pracy.

Zeznania pozwanego B. Ś. Sąd uznał za wiarygodne jedynie w niewielkim zakresie, w jakim korelowały one z pozostałym zgromadzonym w toku postępowania materiałem dowodowym. Za wiarygodne Sąd uznał zeznania pozwanego co do faktu wykonywania przez niego prac blacharskich oraz co do pracy przy wyrabianiu drzewa w lesie. Okoliczności te znalazły bowiem swoje potwierdzenie nie tylko w zeznania świadka I. Ś., ale także pozostałym zgromadzonym w toku postępowania materiale dowodowym, w tym w dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy III RCo 36/24. Wątpliwości Sądu nie wzbudziła też wysokość podawanych przez pozwanego opłat za media jak i fakt, że zamieszkuje on w domu stanowiącym współwłasność jego rodziców, przy czym parter budynku zajmuje jego ojciec K. Ś., a piętro na którym zamieszkuje on sam posiada osobne liczniki za prąd i wodę. Wreszcie Sąd dał wiarę pozwanemu co do tego że w okresie minionego roku dwukrotnie przebywał na leczeniu odwykowym w szpitalu w G., przy czym ostatni raz w maju 2025 r. Za całkowicie niewiarygodne Sąd uznał natomiast zeznania pozwanego co do posiadania przez niego ograniczonych możliwości zarobkowych. Pozwany nie przedstawił bowiem Sądowi ani orzeczenia o niepełnosprawności ani o niezdolności do pracy. Podobnie jak matka małoletniej powódki, nie przedstawił on nawet żadnych dokumentów, z których wynikałoby, że choruje przewlekle i wymaga leczenia. Dalej za niewiarygodne Sąd uznał zeznania B. Ś. co do faktu, że nie zajmuje się on już uprawą ziemi rolnej. Sąd miał bowiem na uwadze, że składając odpowiedź na pozew w niniejsze sprawie pozwany sam przyznał, że faktycznie zajmuje się rolnictwem i to od najmłodszych lat oraz pracami blacharskimi (k. 78v-79 akt). Informacje o dzierżawieniu przez pozwanego gruntów ornych Sąd uzyskał także z Urzędu Miasta i Gminy B. (k. 148). Natomiast od Agencji Restrukturyzacja i Modernizacji Rolnictwa Sąd uzyskał informacje, że 2023 r. otrzymywał w związku z uprawą zimie płatności bezpośrednie (k. 153-153v).

Zeznania I. Ś. Sąd ocenił jako wiarygodne w niewielkim zakresie, w jakim korelowały z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym. Sąd miał bowiem na uwadze, że świadek jest matką pozwanego, a nadto, że jej relacje z matką małoletniej powódki są nienajlepsze. Okoliczności te miały zaś w ocenie Sądu wpływ na treść składanych przez nią zeznań. W szczególności zeznań dotyczących możliwości zarobkowych pozwanego, które Sąd uznał za niewiarygodne niemal w całym zakresie.

Na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 i 5 k.p.c. i art. 240 § 1 k.p.c. Sąd pominął wnioski dowodowe pełnomocnika przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki zawarte w pkt 3 ppkt b i c pisma procesowego datowanego na dzień 06.12.2024 r., albowiem kwestie te zostały wykazane w wystarczającym zakresie za pomocą dotychczas przeprowadzonych dowodów w związku z tym dopuszczenie kolejnych dowodów na tę okoliczność, w szczególności dowodów wskazanych przez stronę powodową w pkt 3 ppkt b i c powołanego wyżej pisma doprowadziłaby jedynie do nieuzasadnionego przedłużenia postępowania. Na tej samej podstawie Sąd pominął wnioski dowodowe, o których mowa w punkcie 7 postanowienia wydanego na rozprawie w dniu 6.11.2024r.

Treść i autentyczność zebranych w sprawie dokumentów nie wzbudziła wątpliwości Sądu z urzędu, a same strony w tej kwestii nie zgłaszały zarzutów, wobec czego uznano dokumenty z wartościowy dowód w sprawie.

Sąd zważył co następuje:

Roszczenie małoletniej powódki opierało się o treść art. 133 § 1 k.r.o., w myśl którego rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zgodnie zaś z art. 135 § 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu, odpowiedni do jego wieku i uzdolnień, prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Natomiast możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody.

Zgodnie z obowiązującym w judykaturze poglądem, dzieci mają prawo do równej z rodzicami stopy życiowej niezależnie od tego, czy żyją z nimi wspólnie, czy też oddzielnie. Oznacza to, że im wyższy standard życia rodziców, tym na wyższym poziomie powinni oni zaspokajać potrzeby dzieci i gwarantować zaspokojenie nie tylko potrzeb podstawowych, ale i potrzeb na wyższym poziomie. Godzi się przy tym zauważyć, że o ile wyższe możliwości zarobkowe rodziców uzasadniają przyjęcie zarówno szerszego niż przeciętnie zakresu potrzeb dziecka zasługujących na miano usprawiedliwionych jak i przeznaczania na ich zaspokojenie wyższych niż przeciętnie kwot o tyle wydatki te nie powinny przekraczać granicy poza którą można już mówić o niegospodarności czy wręcz o rozrzutności. Dlatego też poziom wydatków na pokrycie kosztów utrzymania dziecka jaki zasługuje na miano usprawiedliwionego jest w postępowaniu sądowym ustalany zawsze indywidualnie w oparciu o możliwości zarobkowe obojga rodziców oraz stopę życiową każdego z nich. Sąd zawsze bowiem bierze pod uwagę zasadę równej stopy życiowej pomiędzy rodzicami i dziećmi, przy czym zaznaczyć trzeba, że postulat równej stopy życiowej powinien sprowadzać się przede wszystkim do "porównywalnego" zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego i zobowiązanego, nie zaś do równego dzielenia nadwyżki wynikającej ze wzrastających możliwości majątkowych i zarobkowych zobowiązanego.

Ponadto ustawodawca w § 2 art. 135 k.r.o. przewidział możliwość wykonania obowiązku alimentacyjnego w całości lub części względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie także poprzez osobiste starania o jego utrzymanie lub wychowanie. W tym wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

W przypadku opóźnienia w zapłacie przez zobowiązanego świadczeń alimentacyjnych na rzecz uprawnionego, temu ostatniemu przysługuje nadto roszczenie o odsetki ustawowe za opóźnienie w oparciu o art. 481 § 1 i 2 k.c.

Przenosząc powyższe rozważania prawne na grunt sprawy niniejszej Sąd stwierdził, że roszczenie małoletniej L. Ś. o zasądzenie na jej rzecz alimentów od pozwanego B. Ś. zasługiwało na uwzględnienie jedynie w części. W ocenie Sądu możliwości zarobkowe i majątkowe obojga rodziców małoletniej powódki pozwalają bowiem na zaspakajanie jej potrzeb na poziomie kwoty 2 135 zł miesięcznie, czyli na poziomie na jakim potrzeby te zostały ustalone w toku postępowania zabezpieczającego, prowadzonego przez tut. Sąd w sprawie sygn. akt III RCo 36/24. Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego w niniejszej sprawie Sąd stwierdził, że w porównaniu z okresem, w jakim toczyło się tamto postępowanie, zmianie uległa jedynie struktura wydatków ponoszonych na rzecz małoletniej powódki, a nie ich ogólna wysokość oraz że strona powodowa nie udowodniła jakoby łączne koszty utrzymania dziecka wynosiły 3 350 zł miesięcznie. Za zawyżone i niewykazane, ponad to co ustalono w toku postępowania, Sąd uznał wydatki na wyżywienie, edukację, transport, wypoczynek i wszelkie formy spędzania wolnego czasu oraz rozrywki, a także wydatki obejmujące udział małoletniej w kosztach utrzymania lokalu. Sąd miał bowiem na uwadze, że małoletnia jest dzieckiem zdrowym, nie posiadającym żadnych szczególnych wymagań w zakresie żywienia czy leczenia. Sąd miał też na uwadze, że L. uczęszcza do szkoły podstawowej, powszechnie zaś wiadomo, że na tym etapie edukacji podręczniki do nauki zapewniane są dzieciom bezpłatnie przez placówki edukacyjne. Nadto na pokrycie części wydatków związanych z zakupem wyprawki szkolnej matka L. pobiera co roku kwotę 300 zł z programu (...). Wreszcie Sąd miał na uwadze, że w toku rozprawy z dnia 02.04.2025 r. K. W. przyznała, że na wszelkie opłaty szkolne tj. ubezpieczenie, składki itp. przeznacza kwotę 380 zł rocznie. Dodatkowo na wycieczki szkolne wydatkuje około 300 – 350 zł rocznie. W ocenie Sądu łączne koszty związane z uczęszczaniem przez L. do szkoły powinny zatem zamknąć się w kwocie 1 200 zł rocznie, czyli 100 zł miesięcznie. Do kwoty 100 zł miesięcznie Sąd uwzględnił w kosztach utrzymania wydatki związane z dojazdem do szkoły i na zajęcia dodatkowe. W toku postępowania ustalono bowiem, że L. uczy się w szkole w B., pomimo że zamieszkuje w M.. Dalej Sąd miał na uwadze, że L. jest zaledwie dzieckiem 8 letnim, nie ma zatem racjonalnych podstaw do przyjęcia, że na szeroko rozumianą rozrywkę i wypoczynek potrzebuje ona co miesiąc aż 250 zł. Wydatkowanie na zaspokojenie tego rodzaju potrzeb u dziecka w wieku małoletniej kwoty ponad 100 zł miesięcznie jest w ocenie Sądu sprzeczne z zasadą równej stopy życiowej i wykracza poza możliwości zarobkowe rodziców, tym bardziej że L. korzysta także z zajęć dodatkowych oraz korepetycji, których koszt wynosi odpowiednio 150 zł miesięcznie i 200 zł miesięcznie. Zresztą w toku postępowania strona powodowa nie udowodniła swoich twierdzeń co do wysokości tych wydatków. Wreszcie Sąd uznał, że udział małoletniej L. w kosztach utrzymania lokalu mieszkalnego winien obejmować jedynie udział w opłatach za media i nie powinien przekraczać kwoty 400 zł miesięcznie. Wskazać bowiem trzeba, że na chwile obecną małoletnia powódka i jej matka nadal zamieszkują w domu R. W., nie uiszczając z tego tytułu żadnego czynszu ani innych tego rodzaju opłat. Pamiętać zaś należy, że alimenty ustalane są przy uwzględnieniu jedynie aktualnie ponoszonych wydatków, a nie wydatków hipotetycznych, czy takich jakie będzie trzeba ponieść w przyszłości. Sąd miał też na uwadze, że w swoim domu R. W. prowadzi działalność gospodarczą, co przyczynia się do ponadstandardowych kosztów zużycia prądu. W tych okoliczność, uwzględniając wiedzę na temat aktualnych cen najmu lokali mieszkalnych i wysokości opłat za zużycie mediów, dostępną w środkach masowego przekazu, a także znanych Sądowi w związku z prowadzeniem wielu innych spraw alimentacyjnych, fakt, że w tym samym domu z małoletnia zamieszkują obecnie 3 osoby tj. K. W., jej starszy syna P. W. i R. W., a także uznając, że koszty prowadzenia działalności przez R. W. nie mogą obciążać małoletniej powódki, Sąd uznał, że udział L. w kosztach utrzymania zamieszkiwanego przez nią domu wynosi nie więcej niż 400 zł miesięcznie.

Wątpliwości Sądu nie wzbudziła wskazywana w pozwie i podawana w toku zeznań K. W. wysokość wydatków na zakup środków higieny i czystości dla małoletniej L., opłacenie jej doładowań do telefonu, usług fryzjerskich, zajęć dodatkowych, korepetycji oraz na zakup leków. Ich wysokość nie odbiega bowiem od przeciętnych wydatków ponoszonych na zaspokojenie tych potrzeb u dzieci w wieku L., znanych Sądowi w związku z prowadzeniem wielu innych postępowań alimentacyjnych. Oczywiste jest także, że do obowiązku alimentacyjnego należy uwzględnić nie tylko wydatki na zaspokojenie podstawowych potrzeb dziecka tj. wyżywienie czy zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych ale także wydatki na zaspokojenie potrzeb wyższego rzędu, do których niewątpliwie zalicza się zajęcia dodatkowe czy to naukę tańca czy też inne. Do usprawiedliwionych potrzeb dziecka uwzględnić należało także wydatki na korepetycje, a tym bardziej, jeżeli tak jak w przypadku L., są one niezbędne w celu prawidłowego przyswojenie materiału edukacyjnego. Celem korepetycji jest bowiem przede wszystkim wsparcie ucznia w nauce i poprawa jego wyników edukacyjnych. Skoro zaś małoletnia L. doświadcza trudności w nauce pisania i czytania, które są podstawowymi umiejętnościami jakie dziecko powinno opanować to oczywiste jest, że należy udzielić je w tym zakresie wsparcia.

Za nieudowodnione co do wysokości i co do zasady Sąd uznał natomiast wydatki na opłacenie psychologa. Ze zgromadzonego w toku postępowania materiału dowodowego nie wynika bowiem by małoletnia faktycznie pozostawała pod opieką psychologa. Zresztą w toku rozprawy z dnia 02.04.2025 r. matka małoletniej sama przyznała, że obecnie córka nie jest objęta żadnym leczeniem specjalistycznym i nie uczęszcza do psychologa.

W niniejszej sprawie małoletnia powódka, z uwagi na wiek, nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, w związku z czym obowiązek dostarczania jej środków utrzymania i wychowania spoczywa na obojgu rodzicach.

Obowiązek alimentacyjny obciąża obojga rodziców w częściach odpowiadających ich możliwościom zarobkowym i majątkowym. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie ( art. 135 § 2 k.r.o. ).

Matka małoletniej powódki częściowo realizuje swój obowiązek alimentacyjny wobec dziecka poprzez osobiste staranie o jej utrzymanie i wychowanie. Winna ona jednak również pieniężnie partycypować w kosztach utrzymania małoletniej córki. W oparciu o zgromadzony w toku całego postępowania materiał dowodowy Sąd ustalił, że K. W. zajmują się hodowlą kur na jajka, a nadto pracuje dorywczo jako konsultantka A., a jej średni miesięczny dochód z tego tytułu wynosi łącznie 2 300 zł netto. Nadto jednak Sąd stwierdził, że przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki ma możliwość podjęcia pracy na etacie, chociażby w niepełnym wymiarze czasu pracy. Co prawda K. W. podnosiła w toku postepowania, że ze względów zdrowotnych jej możliwości zarobkowe są ograniczone, jednak na potwierdzenie tych okoliczności nie przedstawiła Sadowi żadnych dowodów. W szczególności matka małoletniej nie przedłożyła ani orzeczenia o niepełnosprawności ani o niezdolności pracy. K. W. nie przedstawiła nawet zaświadczenia lekarskiego jakoby posiadała schorzenia uniemożliwiające jej lub utrudniające podejmowanie pracy zarobkowej. Mając zatem na uwadze, że matka małoletniej posiada prawo jazdy kat. B, a z wykształcenia jest kucharzem, a nadto uwzględniając informacje z Powiatowych Urzędów Pracy w W., O. W.., P., C., G., Ż. i P. na temat aktualnych oferty pracy dla osób w zawodzie kucharka i kierowca kategorii B oraz dla osób bez zawodu i wysokości proponowanych wynagrodzeń Sąd uznał, że możliwości zarobkowe K. W. w rozumieniu art. 135 § 1 k.r.o. wynoszą łącznie około 4 500 zł netto miesięcznie. Z uzyskiwanych dochodów matka małoletniej winna zgodnie z zasadą równej stopy życiowej pokrywać swoje usprawiedliwione potrzeby oraz łożyć na utrzymanie dwójki małoletnich dzieci.

Jest oczywiste, że także pozwany, będąc świadomy ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego względem dziecka powinien w pełni wykorzystać swoje możliwości zarobkowe i majątkowe oraz w sposób odpowiedni gospodarować posiadanymi środkami. Nadto zaznaczyć należy, iż obowiązek łożenia na zaspokojenie potrzeb dzieci jest obowiązkiem szczególnym, którego realizacja powinna wyprzedzać wszelkie inne zobowiązania, czemu ustawodawca niejednokrotnie dał wyraz w przepisach. Zgodnie z przyjętą linią orzeczniczą dzieci mają w każdej sytuacji prawo do równej stopy życiowej z rodzicami. Oznacza to, iż oboje rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne, w których sami żyją (por .uch. SN z 16.12.1987 - III CZP 81/86 - OSNC 1988, z. 4 poz. 42).

Jak ustalono w toku postępowania B. Ś. od wielu lat zajmuje się uprawą gruntów rolnych, a nadto pomaga ojcu w prowadzeniu gospodarstwa rolnego. Pozwany posiada także wieloletnie doświadczenie w świadczeniu usług blacharskich, choć nie był w tym kierunku kształcony, oraz okresowo zajmował się wyrabianiem drewna w lesie. Co prawda pozwany, podobnie jak matka małoletniej powódki, wskazywał na ograniczenie możliwości zarobkowych z uwagi na stan zdrowia. Podobnie jednak jak K. W., nie przedstawił Sądowi żadnych dowodów potwierdzających te okoliczności. W tych okolicznościach, uwzględniając informacje z Powiatowych Urzędów Pracy w W., O. W.., P., C., G., Ż. i P. na temat aktualnych oferty pracy dla osób w zawodzie rolnik, mechanik samochodowy oraz dla osób bez zawodu i wysokości proponowanych wynagrodzeń Sąd uznał, że możliwości zarobkowe B. Ś. w rozumieniu art. 135 § 1 k.r.o. wynoszą co najmniej 5 500 zł netto miesięcznie.

Godzi się w tym miejscu zauważyć, że bez znaczenia dal oceny możliwości zarobkowych pozwanego pozostaje fakt prawomocnego skazania pozwanego wyrokiem Sądu Rejonowego w Wągrowcu z dnia 26.07.2024 r. wydanym w sprawie sygn. akt II K 170/24. Zgodnie bowiem z treścią art. 136 k.r.o. jeżeli w ciągu ostatnich trzech lat przed sądowym dochodzeniem świadczeń alimentacyjnych osoba, która była już do tych świadczeń zobowiązana, bez ważnego powodu zrzekła się prawa majątkowego lub w inny sposób dopuściła do jego utraty albo jeżeli zrzekła się zatrudnienia lub zmieniła je na mniej zyskowne, nie uwzględnia się wynikłej stąd zmiany przy ustalaniu zakresu świadczeń alimentacyjnych. W uchwale Sądu Najwyższego z 26.5.1995 r. (III CZP 178/94, OSNC 1995, Nr 10, poz. 136) stwierdzono zaś, że "możliwości zarobkowe zobowiązanego do alimentacji, który odbywa karę pozbawienia wolności i nie jest zatrudniony, ustala się według zasad określonych w art. 135 k.r.o. Z uwagi na okoliczności sprawy, sąd może nie uwzględnić zmiany niekorzystnej dla możliwości zarobkowych zobowiązanego, jaką spowodowało umieszczenie go w zakładzie karnym (art. 136 k.r.o)". Dalej w treści uzasadnienia tej uchwały Sąd Najwyższy wskazał, że „ nie można wykluczyć dopuszczalności zastosowania art. 136 k.r.o. także w sytuacji, gdy osoba, która była już zobowiązana do świadczeń alimentacyjnych lub powinna liczyć się z rychłym powstaniem takiego obowiązku, dopuściła do utraty zatrudnienia albo możliwości jego uzyskania przez to, że w konsekwencji popełnienia przestępstwa została pozbawiona wolności. Wszakże chodzić tu będzie o takie wypadki, które ze względu na okoliczności sprawy - w świetle zasad doświadczenia życiowego i współżycia społecznego - uzasadniają potraktowanie osoby pozbawionej wolności na równi z zobowiązanym, który dobrowolnie, bez ważnych powodów, uszczupla swój majątek lub zdolności zarobkowe w sposób wskazany przez art. 136 k.r.o., lekceważąc obowiązek alimentacyjny”. Tutejszy Sąd w całości zaś podziela pogląd Sądu Najwyższego i przyjmuje go jako własny uznając tym samym, że nie ma podstaw do tego by obciążać małoletnią L. konsekwencjami rzekomej utraty przez pozwanego możliwości zarobkowych, wynikającej z prawomocnego skazania B. Ś. za popełnienie przez niego umyślnego przestępstwa.

Z tak osiąganych dochodów pozwany winien według zasady równej stopy życiowej pokrywać własne usprawiedliwione koszty utrzymania, a także przyczyniać się do zaspakajania potrzeb małoletnich dzieci. W toku postępowania ustalono, że poza małoletnią powódką B. Ś. nie posiada na swoim utrzymaniu innych osób. Uwzględniając zeznania pozwanego, złożone w toku rozprawy z dnia 18.06.2025 r., zweryfikowane przez tut. Sąd w oparciu o własne doświadczenie i wiedzę na temat przeciętnej wysokości kosztów utrzymania mężczyzn w różnym wieku, posiadaną w związku z prowadzeniem wielu innych postępowań alimentacyjnych, a także uwzględniając powszechnie dostępne informacje na temat aktualnych cen popularnych towarów i usług Sąd uznał zaś, że na zaspokojenie swoich własnych usprawiedliwionych potrzeb ojciec małoletniej potrzebuje co miesiąc kwotę około 1 500 zł miesięcznie, w tym na wyżywienie, zakup środków higieny i czystości, leków oraz odzieży i obuwia - 1 050 zł miesięcznie, na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych, opłacenie telefonu i TV - 350 zł miesięcznie oraz na dojazdy 100 zł miesięcznie. Sąd miał bowiem na uwadze, że w toku postępowania pozwany nie udowodnił jakoby posiadał szczególne wymagania w zakresie żywienia, higieny, pielęgnacji czy leczenia. W szczególności nie przedstawiono Sądowi żadnych dokumentów, z których wynikałoby, że pozwany choruje przewlekle czy to fizycznie czy też umysłowo, ani też by korzystał w związku z tym z wizyt lekarskich lub by przyjmował na stałe leki.

Mając zatem na uwadze, że możliwości zarobkowe pozwanego wynoszą 5 500 zł netto miesięcznie, zaś pełne usprawiedliwione koszty utrzymania małoletniej powódki wynoszą 2 135 zł miesięcznie, Sąd obciążył B. Ś. alimentami stanowiącymi około 2/3 kosztów utrzymania małoletniej L., tj. w kwocie około 1 430 zł miesięcznie. Sąd bowiem miał na uwadze, że nie tylko pozwany posiada wyższe możliwości zarobkowe od K. W., ale też to wyłącznie matka dokłada osobistych starań o wychowanie i utrzymanie małoletniej powódki, pozwany ogranicza się zaś jedynie do sporadycznego przekazywania dla córki podarunków, oraz pojedynczych kontaktów. Nie bez znaczenia pozostaje także fakt, że K. W. posiada na swoim utrzymaniu małoletniego syna z poprzedniego związku, podczas gdy małoletnia L. pozostaje jedynym dzieckiem pozwanego. Niemniej Sąd miał też na uwadze, że z uwagi na wiek dziecka, czynności jakie K. W. musi wykonywać w ramach opieki nad córką, nie są już tak absorbujące jak w przypadku młodszych dzieci. Z wiekiem dziecka zmniejsza się bowiem ich charakter a także ich ilość.

W ocenie Sądu nawet po uiszczeniu przez pozwanego tych alimentów będzie on nadal dysponował wystarczającą kwotą dochodu na pokrycie zgodnie z zasadą równej stopy życiowej, usprawiedliwionych kosztów swojego utrzymania.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. i 102 k.p.c. oraz art. 745 § 1 k.p.c., a także § 2 ust. 5, § 8 ust. 1 pkt 7 w zw. z § 20 i § 4 ust. 1 pkt 9 i ust. 4 oraz § 10 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (tj. Dz.U. z 2023 r. poz. 1964 ze zm.).

W niniejszej sprawie strona powodowa wygrała proces w 46%, a pozwana w 54%. Sąd ustalił przy tym, że strona powodowa poniosła koszty procesu w łącznej kwocie 5 400 zł, w tym 1 800 zł ( 900 zł za postępowanie w pierwszej instancji i 900 zł za postępowanie zażaleniowe wyliczone od wartości przedmiotu zaskarżenia ) w postępowaniu z wniosku o udzielnie zabezpieczenia przed wytoczeniem procesu, rozpoznanego w sprawie sygn. III RCo 36/24 i 3 600 zł tytułem kosztów zastępstwa adwokackiego w niniejszym postępowaniu. Natomiast strona pozwana poniosła łącznie koszty w wysokości 610 zł, w tym 370 zł w postępowaniu z wniosku o udzielenie zabezpieczenia przed wytoczeniem procesu ( koszty zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym 120 zł, opłaty od wniosku o uzasadnienie 100 zł i od zażalenia 150 zł), rozpoznanego w sprawie sygn. III RCo 36/24 i 240 zł tytułem kosztów zastępstwa adwokackiego w niniejszym postępowaniu.

Sąd zważył bowiem, że przed wytoczeniem powództwa w niniejszej sprawie, K. W. reprezentowana przez pełnomocnika, złożyła wniosek o udzielnie zabezpieczenia, zarejestrowany pod sygn. akt III RCo 36/24. W toku postępowania zabezpieczającego, wydane zostało postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia, które zaskarżyły obie strony postępowania, przy czym w przeprowadzonym postępowaniu zażaleniowym, obie jego strony tj. K. W. jak i B. Ś. byli reprezentowani przez profesjonalnych pełnomocników. Sąd zważył, że w obowiązujących przepisach nie określono wysokości wynagrodzenia pełnomocnika zawodowego (adwokata, radcy prawnego) w postępowaniu zabezpieczającym. W swoim postanowieniu z dnia 4.3.2016 r., wydanym w sprawie sygn. akt I ACz 198/15, Sąd Apelacyjny w Katowicach stwierdził, że wysokość tego wynagrodzenia należy ustalić, przyjmując za podstawę wynagrodzenie w sprawie o najbardziej zbliżonym charakterze (obecnie § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, Dz.U. z 2015 r. poz. 1800 ze zm.). Według Sądu Apelacyjnego za najbardziej zbliżone do postępowania zabezpieczającego należy uznać postępowanie egzekucyjne, w konsekwencji wynagrodzenie pełnomocnika powinno wynosić 25% stawki minimalnej dla rozpoznawanej sprawy (aktualnie § 8 ust. 1 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, Dz.U. z 2015 r. poz. 1800 ze zm.). Tutejszy Sąd, w całości podzielając ten pogląd i przyjmując go jako własny uznał tym samym, że tytułem zastępstwa procesowego w sprawie III RCo 36/24 i to zarówno na etapie postępowania głównego, jak i na etapie postepowania zażaleniowego, K. W. poniosła koszt w wysokości 900 zł, czyli łącznie 1 800 zł. Natomiast pozwany poniósł koszt w wysokości 120 zł tytułem zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym, 100 zł tytułem opłaty za wniosek o sporządzenie uzasadnienia postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia i 150 zł tytułem opłaty od zażalenia na postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia, łącznie 370 zł.

W tych okolicznościach, przechodząc do rozliczenia kosztów procesu pomiędzy stronami Sąd zasądził od pozwanego B. Ś. na rzecz strony powodowej kwotę 2 154,60 zł tytułem zwrotu kosztów procesu [(5 400 zł x 46% = 2 484 zł) – (610 zł x 54% = 329,40 zł)].

Mając zaś na uwadze sytuację materialną pozwanego i fakt, że jest on obciążony obowiązkiem alimentacyjnym Sąd odstąpił od obciążania B. Ś. kosztami sądowymi ( art. 102 kpc ).

Uwzględniając charakter roszczenia alimentacyjnego i sytuację małoletniej powódki, na podstawie art. 113 ust. 4 u.k.s.c. Sąd odstąpił również od obciążenia małoletniej powódki pozostałymi kosztami sądowymi w części, w jakiej powództwo zostało oddalone, gdyż w przeciwnym wypadku zostałyby one ściągnięte z zasądzonego roszczenia.

Na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. wyrokowi w pkt 1, zasądzającym alimenty, nadano z urzędu rygor natychmiastowej wykonalności.

sędzia Rafał Agaciński