Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Wągrowcu

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 21.06.2023 r.

Pozwem złożonym dnia 23.06.2022 r. (data stempla pocztowego) powód K. Ś., reprezentowany przez pełnomocnika, wniósł o ustalenie, że obowiązek alimentacyjny obciążający go na rzecz pozwanej I. Ś., ustalony wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 10.04.2014 r. w sprawie sygn. akt XIV C 31/13, wygasł z dniem wniesienia pozwu oraz o zasądzenie na swoją rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. Jednocześnie w pozwie zawarto wniosek o udzielenie zabezpieczenia roszczenia, poprzez zawieszenie toczącego się wobec powoda jako dłużnika, postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez komornika sądowego S. Ż. w W. w sprawie o sygn. akt KMP 7/15 na czas trwania niniejszego postępowania.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że od czasu wydania wyroku rozwodowego, ustalającego obowiązek alimentacyjny powoda względem jego byłej małżonki sytuacja K. Ś. uległa istotnej zmianie. Nie tylko zmniejszyły się dochody powoda, który obecnie jest już emerytem i otrzymuje świadczenie w wysokości 1.332,94 zł netto miesięcznie, ale też pogorszeniu uległo jego zdrowie w związku zapadnięciem na cukrzycę, a także w wyniku pojawienia się schorzeń ortopedycznych. Aktualne koszty utrzymania powoda również są wyższe niż poprzednio i wynoszą 1.415 zł miesięcznie. Tym czasem w wyniku egzekucji komorniczej prowadzonej przeciwko niemu z wniosku I. Ś., co miesiąc z jego świadczenia potrącana jest kwota 738,89 zł, w wyniku czego na jego własne potrzeby pozostaje mu jedynie kwota 594,05 zł miesięcznie, która nie starcza na zaspokojenie jego
usprawiedliwionych potrzeb.

W odpowiedzi na pozew I. Ś., reprezentowana przez pełnomocnika, wniosła o oddalenie powództwa w całości, oddalenie wniosku o zabezpieczenie oraz zasądzenie na swoją rzecz od powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych, w uzasadnieniu wskazując, że również jej sytuacja uległa istotnej zmianie, albowiem pogorszyło się jej zdrowie, co z kolei sprawiło, że nie może ona już podejmować prac dorywczych, z których dotychczas uzyskiwała znaczną część środków na życie. Obecnie pozostaje ona na zwolnieniu chorobowym i oczekuje na operację kręgosłupa. Nadto również koszty utrzymania pozwanej wzrosły, nie tylko bowiem musi ona zażywać na stałe leki, ale także ze względu na postawę powoda wobec niej, zmuszona była wyprowadzić się z ich wspólnego domu i wynająć mieszkanie. Pozwana podważyła także twierdzenie powoda co do źródła jego dochodów wskazując, że z posiadanej przez nią wiedzy podejmuje on prace u zaznajomionego rolnika i nadal zajmuje się tam hodowlą trzody chlewnej i w związku z tym otrzymał nawet służbowy samochód. Co więcej, I. Ś. wskazała, że zarówno teraz, jak i po rozwodzie to wyłącznie powód dysponował ich wspólnym majątkiem, w tym również ziemią, z której czerpał dochody w postaci dopłat bezpośrednich, jak i z tytułu dzierżawy. W ocenie pozwanej uchylenie obowiązku alimentacyjnego powoda wobec niej byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. K. Ś. latami uchylał się bowiem od płacenia należnych jej alimentów, mimo iż posiadał na to środki z tytułu hodowli i sprzedaży trzody chlewnej. Dzięki jego staraniom egzekucja jaką prowadzi przeciwko niemu komornik sądowy S. Ż. była skuteczna tylko częściowo, co wynikało z faktu, że powód dokonując sprzedaży żywca, wyręczał się innymi osobami, a kiedy komornikowi udało się znaleźć jego kontrahenta i zająć wierzytelność, dokonując kolejnej transakcji K. Ś. posługiwał się już inną osobą. Wreszcie pozwana zakwestionowała wysokość kosztów utrzymania powoda podnosząc, że w rzeczywistości zamieszkuje on z obecną partnerką i synem oraz jego rodziną, więc jedynie partycypuje w kosztach utrzymania domu.

Postanowieniem z dnia 04.08.2022 r. wydanym w sprawie sygn. akt III RC 117/22 Sąd Rejonowy w Wągrowcu oddalił wniosek powoda o udzielenie zabezpieczenia powództwa.

Postanowieniem z dnia 27.09.2022 r. wydanym w sprawie sygn. akt III RCz 28/22, Sąd Rejonowy w Wągrowcu oddalił zażalenie poziome K. Ś. na postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia z dnia 04.08.2022 r. wydane w sprawie o sygn. III RC 117/22.

Pismem procesowym z dnia 10.10.2022 r. (data stempla pocztowego) powód K. Ś. zgłosił żądanie ewentualne wskazując, że w przypadku oddalenia przez Sąd powództwa o ustalenie wygaśnięcia jego obowiązku alimentacyjnego względem pozwanej, składa powództwo ewentualne o obniżenie renty alimentacyjnej obciążającej go na rzecz pozwanej do kwoty 150 zł miesięcznie.

W toku rozprawy z dnia 14.06.2023 r. powód wniósł kolejne powództwo ewentualne o ustalenie, że obowiązek alimentacyjny obciążający go na rzecz pozwanej I. Ś., ustalony wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 10.04.2014 r. w sprawie sygn. akt XIV C 31/13, wygasł z dniem uprawomocnienia się wyroku uwzględniającego powództwo.

Sąd ustalił, co następuje:

Wyrokiem z dnia 10.04.2014 r. wydanym w sprawie sygn. akt XIV C 31/13 Sąd Okręgowy w Poznaniu XIV Wydział Cywilny z siedzibą w P. rozwiązał małżeństwo K. Ś. i I. Ś. poprzez rozwód z winy K. Ś. oraz zasądził od niego na rzecz I. Ś. rentę alimentacyjną w kwocie 500 zł miesięcznie.

W tamtym czasie K. Ś. zamieszkiwał w domu w Z., stanowiącym współwłasność jego i pozwanej, zajmując jego parter, hodował i sprzedawał trzodę chlewną, uprawiał zboża oraz dzierżawił miejsce w stodole pod garaż dla samochodów, uzyskując łącznie średni miesięczny dochód w kwocie 4.400 zł. Na swoje własne utrzymanie powód przeznaczał 1.400 zł miesięcznie, a nadto ponosił wydatek z tytułu spłaty zadłużenia w KRUS, Banku (...) oraz regulował należności egzekwowane przez komornika sądowego, przeznaczając na ten cel łącznie około 2.750 zł miesięcznie. Natomiast I. Ś. zamieszkiwała wraz z pełnoletnim synem stron na piętrze wspólnego domu stron, jej średnie miesięczne koszty utrzymania wynosiły 1.300 zł miesięcznie, w tym składka KRUS, a zarobki z tytułu pracy dorywczej przy skręcaniu lamp w B., wynosiły 800 zł miesięcznie.

K. Ś. nadal posiada nieruchomość rolną położoną w Z. o łącznej pow. 0,8287 ha, której współwłaścicielem jest I. Ś., jednak w marcu 2022 r. wydzierżawił prowadzone dotychczas gospodarstwo rolne wraz z wszelkimi budynkami, w tym budynkiem mieszkalnym, synowi B. Ś.. Niemniej powód nadal zamieszkuje w domu w Z. zajmując jego parter, zaś jego syna B. Ś. zamieszkuje wraz partnerką i dwójką małoletnich dzieci na piętrze tego budynku.

K. Ś. choruje przewlekle na cukrzyce, a nadto zwyrodnienia kręgosłupa, stawów barkowych i obojczykowych i w związku z tym pozostaje pod opieką lekarzy specjalistów i przyjmuje na stałe leki, co generuje średni miesięczny wydatek w kwocie 200 zł. Na zaspokojenie swoich pozostałych usprawiedliwionych potrzeb powód przeznacza średnio miesięcznie kwotę 550 zł na wyżywienie, 25 zł na odzież i obuwie, 100 zł na opłaty za prąd, 37 zł na wywóz odpadów komunalnych, 30 zł na opłacenie abonamentu telefonicznego oraz 50 zł na TV.

Od marca 2022 r. powód pobiera emeryturę rolniczą, przy czym w 2022 r. średnia wysokość świadczeń otrzymywanych przez niego z KRUS, przy uwzględnieniu świadczeń dodatkowych, tj. 13 i 14 emerytury, wynosiła 1.535 zł netto miesięcznie. Nadto w począwszy od lutego 2022 r. powód zatrudniony był na 1/5 etatu na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w firmie (...). - (...) s.c. A. L., S. L.” i uzyskiwał z tego tytułu dochód w kwocie 482,23 zł netto miesięcznie, jednak stosunek pracy powoda z A. L. został rozwiązany za porozumienie stron we wrześniu 2022 r.

Począwszy od marca 2023 r. podstawowe świadczenie emerytalne K. Ś. wynosi 1.755,96 zł netto miesięcznie. Po otrzymaniu 13 i 14 świadczenia emerytalnego średnia miesięczna wysokość świadczeń uzyskiwanych przez powoda z KURS będzie wynosić 1.975,96 zł netto. Nadto co miesiąc otrzymuje on od syna B. Ś. kwotę 1.000 zł – 1.500 zł z tytułu dzierżawy gospodarstwa oraz w ramach pomocy. Powód posiada także i hoduje kury nioski w ilości 93 sztuk.

W 2018 r. I. Ś. wyprowadziła się z domu zajmowanego wspólnie z powodem i obecnie zamieszkuje sama w wynajmowanym mieszkaniu, którego średnie miesięczne koszty utrzymania wynoszą 1.100 zł, w tym czynsz 800 zł i media, wywóz odpadów komunalnych i fundusz remontowy 300 zł. Na swoje wyżywienie pozwana potrzebuje co miesiąc 400 zł, a nadto 50 zł na środki higieny i czystości, 100 zł na odzież i obuwie, 30 zł na abonent telefoniczny oraz 40 zł na TV. I. Ś. leczy się ortopedycznie, posiada zdiagnozowane zwyrodnienie kręgosłupa w postaci dyskopatii i lumbalgii, a nadto choruje na nadciśnienie i nerki i w związku z tym przyjmuje na stałe leki i pozostaje pod opieką lekarzy specjalistów, a także korzysta z rehabilitacji organizowanej w ramach NFZ. Średnie miesięczne wydatki pozwanej związane z zakupem leków, wizytami u specjalistów oraz dojazdami do lekarzy wynoszą 200 zł. Nadto pozwana opłaca składkę KRUS w kwocie 500 zł kwartalnie, czyli 168 zł miesięcznie.

Pozwana z zawodu jest ekonomistą i posiada prawo jazdy kat. B, a w przeszłości prowadziła własną działalność gospodarczą. W związku z problemami z kręgosłupem, w styczniu 2022 r. I. Ś. skierowana została na zabieg operacyjny, a począwszy od lutego 2022 r. przebywa na zwolnieniu chorobowym i otrzymuje z tego tytułu świadczenie. Nadto orzeczeniem z dnia 12.08.2022 r. pozwana została uznana za czasową niezdolną do pracy. Orzeczenie zostało wydane do dnia 21.03.2023 r. W dacie tej proces leczenia i rehabilitacji pozwanej po zabiegu operacyjnym, miał zostać zakończony. Obecnie I. Ś. nadal oczekuje na operację i pobiera zasiłek chorobowy z KRUS w kwocie 600 zł miesięcznie. Nadto pozwana dysponuje ziemią rolną o pow. 1,7100 ha, która stanowiła własność jej zmarłej babci, a co do której nie zostało przeprowadzone postępowania spadkowe. Uprawą tych gruntów zajmuje się syn stron B. Ś. i z tego tytułu przekazuje matce co miesiąc kwotę 200 zł. I. Ś. dorabia także u swojej córki W. Ś., pomagając jej średnio 3 razy w tygodniu przy sprzedaży na targowisku i osiągając z tego tytułu około miesięcznie 600 zł.

Na wniosek I. Ś. komornik sądowy S. Ż. przy Sądzie Rejonowym w Wągrowcu prowadzi przeciwko K. Ś. egzekucję świadczeń alimentacyjnych, zasadzonych wyrokiem z dnia 10.04.2014 r. wydanym w sprawie sygn. akt XIV C 31/13 przez Sąd Okręgowy w Poznaniu XIV Wydział Cywilny z siedzibą w P.. W lutym 2022 r., postępowanie to, które prowadzone jest od 16.02.2015 r., skierowane zostało doświadczeń powoda z KRUS. Na dzień 15.07.2022 r. zadłużenie K. Ś. z tytułu zaległych alimentów wynosiło 17.500 zł.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dowody: odpis wyroku SO w Poznaniu sygn. XIV C 31/13 z uzasadnieniem (k. 7-13); dokumentacja KRUS powoda (k. 14-14v), pisma komornika sądowego S. Ż., sygn. KMP 7/15 (k. 15-15v, 60-63); faktury, rachunki, potwierdzenia zapłaty przedłożone przez powoda (k. 17-21); dokumentacja medyczna powoda (k. 22, 217-218); dane z PESEL-SAD (k. 32-38); informacja z KRUS (k. 46, 269-269v, 311); informacja z (...) M. (k. 48-49); informacja z (...) (k. 51, 260); faktury, rachunki, potwierdzenia zapłaty, umowa najmu przedłożone przez pozwaną (k. 64-66, 72, 81-83); dokumentacja KRUS pozwanej (k. 67—69); dokumentacja medyczna pozwanej (k. 70-71, 73-80); zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu powoda, porozumienie o rozwiązaniu umowy i świadectwo pracy (k. 97, 131, 132-132v); umowy dzierżawy (k. 129-130v, 219-221v); wydruki KW (k. 144-199, 222-233); orzeczenie o niezdolności do pracy pozwanej (k. 209); informacja z UM W. (k. 210); dokumentacja podatkowa pozwanej (k. 211-212); informacje z PUP (k. 255, 257-258, 263, 302, 303, 306); informacja ze Starostwa Powiatowego C. (k. 308), a nadto zeznania powoda (k. 22-203, 206-płyta CD, 315-316, 319-płyta CD), zeznania pozwanej (k. 203-204, 206-płyta CD, 316—317, 319-płyta CD), świadków T. J. (1) (k. 276-277, 282-płyta CD), J. M. (k. 277-278, 282-płyta CD), T. J. (2) (k. 278-279, 282-płyta CD), T. Ś. (k. 279-280, 282-płyta CD), A. L. (k. 31-315, 319-płyta CD) oraz dokumentów zgromadzonych w aktach spraw sygn. XIV C 31/13 SO w Poznaniu, II K 710/14 SR w Wągrowcu i KMP 7/15 komornika sądowego S. Ż. przy SR w Wągrowcu.

Sąd ocenił jako wiarygodne zarówno zeznania powoda K. Ś., jak i pozwanej I. Ś., były one bowiem jasne, spójne i logiczne, a nadto korelowały z pozostałym zgromadzonym w toku postępowania materiałem dowodowym. Nie wzbudziły wątpliwości Sądu ani zeznania stron co do ponoszonych przez każdego z nich kosztów własnego utrzymania, ani też co do ich sytuacji mieszkaniowej oraz źródeł ich dochodów. W szczególności Sąd miał na uwadze, że ostatecznie powód przyznał, że każdego miesiąca otrzymuje od syna B. Ś. kwotę 1.000 zł – 1.5000 zł tytułem pomocy i zapłaty a dzierżawę gospodarstwa rolnego, a pozwana I. Ś. przyznała, że nie tylko otrzymuje od syna B. 200 zł miesięcznie za udostępnienie mu zimie rolnej, której dysponuje, ale także, że każdego miesiąca, średnio 3 razy w tygodniu pomaga córce W. Ś. w prowadzeniu sprzedaży na targowiskach i otrzymuje z tego tytułu dniówkę w kwocie 50 zł. Nadto Sąd nie miał także wątpliwości co do stanu zdrowia powoda i pozwanej, a także występujących u nich schorzeń oraz pozostawiania przez nich pod opieką lekarzy specjalistów i przyjmowania na stałe leków.

Co do zasady za wiarygodne w znacznej części Sąd uznał zeznania świadków T. J. (1), J. M., T. J. (2), T. Ś. i A. L., były one bowiem jasne i spójne, a nadto częściowo korelowały z pozostałym zgromadzonym w toku postępowania materiałem dowodowym. Wskazać przy tym należy, że analizując zeznania tych świadków, Sąd brał je pod uwagę tylko w takim zakresie, w jakim ich wypowiedzi dotyczyły okoliczności faktycznych zdarzeń, których byli oni bezpośrednimi świadkami oraz na temat których posiadali bezpośrednią wiedzę, nie pochodzącą od osób trzecich. Sąd pomijał zaś w całości te części wypowiedzi świadków, które stanowiły ich domysły czy też formułowane przez nich oceny poszczególnych zdarzeń lub zachowań. Sąd nie uwzględniał także zeznań świadków stojących w jawnej sprzeczności z pozostałym zgromadzonym w toku postępowania materiałem dowodowym.

Treść i autentyczność zebranych w sprawie dokumentów nie wzbudziła wątpliwości Sądu z urzędu, a same strony w tej kwestii nie zgłaszały zarzutów, wobec czego uznano dokumenty z wartościowy dowód w sprawie.

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z art. 60 § 1 k.r.o. małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego. Jeżeli jednak jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku (art. 60 § 2 k.r.o.).

W myśl art. 61 k.r.o z zastrzeżeniem przepisu art. 60 krio do obowiązku dostarczania środków utrzymania przez jednego z małżonków rozwiedzionych drugiemu stosuje się odpowiednio przepisy o obowiązku alimentacyjnym między krewnymi. Nadto zgodnie z art. 130 k.r.o. obowiązek jednego małżonka do dostarczania środków utrzymania drugiemu małżonkowi po rozwiązaniu lub unieważnieniu małżeństwa albo po orzeczeniu separacji wyprzedza obowiązek alimentacyjny krewnych tego małżonka.

Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 k.r.o.).

W myśl art. 138 k.r.o., w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez zmianę stosunków rozumieć należy istotne zwiększenie możliwości zarobkowych lub majątkowych zobowiązanego do alimentacji, istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub istotne zmniejszenie się możliwości zaspokajania potrzeb własnymi siłami (T. Domińczyk [w:] K. Piasecki (red.) Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Warszawa 2009, s. 998).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt tego postępowania na wstępie wskazać należy, że w niniejszej sprawie Sąd nie znalazł żadnych podstaw do uwzględniania powództwa K. Ś. o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego ani powództwa ewentualnego o obniżenie alimentów, nawet w części. Należy bowiem zauważyć, że choć początkowo powód domagał się ustalenia, że obowiązek alimentacyjny obciążający go na rzecz pozwanej I. Ś., a ustalony wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 10.04.2014r. w sprawie sygn. akt XIV C 31/13, wygasł z dniem złożenia, to w toku dalszego postępowania złożył on powództwo ewentualne domagając się ustalenia, że obowiązek alimentacyjny względem pozwanej wygasł z dniem uprawomocnienia się orzeczenia kończącego niniejsze postępowania, ewentualnie obniżenia renty alimentacyjne z kwoty 500 zł do kwoty 150 zł.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że choć od zapadnięcia wyroku Sądu Okręgowego z dnia 10.04.2014 r., sygn. akt XIV C 31/13, w sytuacji materialnej i życiowej K. Ś. faktycznie wystąpiły zmiany, to jednak nie stwierdzono, by w wyniku tych zmian nie był on już dłużej w stanie wywiązywać się z obowiązku alimentacyjnego względem pozwanej. W toku postępowania ustalono bowiem, że choć od marca 2022 r. K. Ś. nie prowadzi już gospodarstwa rolnego, albowiem wydzierżawił je w całości swojemu synowi B. Ś., to jednak od lutego 2022 r. powód zatrudniony był na podstawie umowy pracę na 1/5 etatu w firmie (...), uzyskując z tego tytułu wynagrodzenie w kwocie 482,23 zł netto miesięcznie. Nadto z początkiem marca 2022 r. powód zaczął pobierać świadczenie emerytalne z KRUS. Należy przy tym zauważyć, że w 2022 r. tytułem tych świadczeń powód otrzymywał średnio 1.535 zł netto miesięcznie. Choć bowiem w tamtym czasie podstawowe świadczenie emerytalne K. Ś. wynosiło 1.332,94 zł, to jednak poza co miesięczną emeryturą, powód dwukrotnie pobrał również świadczenie dodatkowe (tzw. 13 i 14 emeryturę) w kwocie po 1.218,44 zł każde, co daje dodatkowo średnio 203 zł miesięcznie. Z uwagi na waloryzację świadczeń emerytalnych, z początkiem marca 2023 r. emerytura powoda wzrosła i obecnie wynosi 1.755,96 zł netto. Co więcej, w bieżącym roku powód otrzymał już także świadczenie dodatkowe (tzw. 13 emeryturę) w kwocie 1.323,44 zł. Mając zaś na uwadze, że w minionym roku tego rodzaju świadczenia wypłacane były dwukrotnie, to z prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością przyjąć można, że również w tym roku K. Ś. otrzyma jeszcze drugie świadczenie dodatkowe (tzw. 14 emeryturę) i to również w wysokości 1.323,44 zł. Oznacza to, że średnia wysokość świadczeń z KRUS, wypłacanych powodowi w bieżącym roku, będzie ostatecznie wynosić 1.975,96 zł [1.755,96 zł + (2.646,88 zł : 12mieś.)]. Godzi się także zauważyć, że w toku rozprawy z dnia 14.06.2023 r. K. Ś. przyznał, że poza świadczeniami z KRUS otrzymuje co miesiąc od swojego syna pomoc finansową w wysokości od 1.000 zł do 1.500 zł. Oznacza to, że w 2023r. średni miesięczny dochód powoda oscyluje w granicach kwoty 3.000 zł - 3.500 zł netto.

Należy zauważyć, że dla Sądu bez znaczenia pozostaje fakt, że świadczenie emerytalne powoda obciążone jest zajęciem komorniczym. W toku postępowania ustalono bowiem, że zajęcia te ma na celu wyegzekwowanie od K. Ś. zaległych alimentów na rzecz pozwanej I. Ś., których przez szereg lat nie regulował, pomimo że został do tego zobowiązany prawomocnym wyrokiem sądu oraz że posiadał wystarczające środki na ten cel. Zadłużenie z tytułu zaległych alimentów stanowi zatem wyłącznie skutek rozmyślnych działań powoda, który całymi latami na wszelkie sposoby starał się uchylać od realizowania obowiązku alimentacyjnego na rzecz pozwanej. Uwzględnienie tego zadłużenia oznaczałoby zaś ni mniej, ni więcej jak zaakceptowanie i usankcjonowanie takiego zachowania powoda przez tut. Sąd.

Mając zatem na uwadze średnie miesięczne dochody powoda, a także uwzględniając, że w toku postępowania i w oparciu o zeznania samego powoda, złożone na rozprawie w dniu 18.11.2022 r., usprawiedliwione koszty utrzymania K. Ś. ustalone zostały na kwotę średnio 992 zł miesięcznie, Sąd uznał, że nie ma żadnych podstaw do stwierdzenia, że sytuacja powoda zmieniła się na tyle, że nie jest on w stanie już dłużej realizować swojego obowiązku alimentacyjnego względem I. Ś..

Następnie Sąd zważył, że choć w okresie od zapadnięcia wyroku Sądu Okręgowego z dnia 10.04.2014 r., sygn. akt XIV C 31/13 sytuacja finansowa pozwanej uległa zmianie, to jednak nadal jest ona bardzo trudna i absolutnie nie uzasadnia uchylenia obowiązku alimentacyjnego powoda względem I. Ś. ani nawet jego obniżenia chociażby w części.

W toku postępowania ustalono bowiem, że z uwaga na swój stan zdrowia, I. Ś. posiada obecnie ograniczone możliwości zarobkowe. Jak wynika z przeprowadzonego postępowania dowodowego, z uwagi na zwyrodnienie kręgosłupa, pozwana od kilku miesięcy nie może podjąć normalnej pracy zarobkowej i obecnie utrzymuje się ze świadczenia z KRUS w kwocie 600 zł miesięcznie. Co prawda, I. Ś. posiada do swojej dyspozycji grunty rolne o pow. 1,71000 ha. Jednak nieruchomość ta stanowiła własność zmarłej babci pozwanej, a wobec faktu, że po zmarłej nie zostało przeprowadzone postępowania spadkowe, nie można uznać, że pozwana jest ich właścicielką. Nadto jednak z gruntów tych korzysta, za zgodą pozwanej, syn stron B. Ś.. W zamian przekuje on swojej matce co miesiąc 200 zł, w ten sposób wspomagając jej budżet domowy. Godzi się także zauważyć, że w toku rozprawy z dnia 14.06.2023 r. I. Ś. przyznała, że w miarę swoich możliwości pomaga córce W. Ś. w prowadzeniu sprzedaży na targowiskach i w zamian za to uzyskuje od niej wsparcie finansowe. Pozwana zaznaczyła przy tym, że tego rodzaju pomoc ma miejsce średnio 3 razy w tygodniu przez około 4 godziny (od 08:00 do 12:00) oraz że każdorazowo córka przekazuje jej z w tego tytułu 50 zł. Z tytułu pracy dorywczej u swojej córki pozwana uzyskuje zatem co miesiąc dodatkowe 600 zł. Oznacza to zaś, że łączna suma wszystkich dochodów I. Ś. nie przekracza kwoty 1.400 zł miesięcznie. Tymczasem łączne usprawiedliwione koszty utrzymania pozwanej wynoszą obecnie 2.088 zł. Zauważyć przy tym należy, że są to wyłącznie zupełnie podstawowe, elementarne potrzeby tzw. „minimum socjalne”, w skład których wchodzą m.in. wydatki mieszkaniowe, koszty zakupu wyżywienie, środków higieny, czystości, odzież czy leków. Do wydatków tych Sąd uwzględnił także opłacaną przez pozwaną składkę KRUS, która zapewnia I. Ś. ubezpieczenie i pozwala jej na korzystanie m.in. z nieodpłatanej opieki zdrowotnej, co mając na uwadze stan jej zdrowia, konieczność pozostawania pod opieką specjalistów oraz przyjmowania na stałe leków, jest szczególnie istotne. Za uzasadnione i usprawiedliwione Sąd uznał także uwzględnienie w kosztach utrzymania pozwanej wydatków na opłacenie abonamentu telefonicznego i TV. Godzi się bowiem zauważyć, że wydatki z tej kategorii ponoszone są obecnie niemal w każdym gospodarstwie domowym, w tym również w gospodarstwie domowy powoda i stanowią pewien standard. Nadto wysokość tych wydatków w przypadku pozwanej nie jest wygórowana.

Skoro zatem każdego miesiąca I. Ś. dysponuje kwotą 1.400 zł, zaś na pokrycie swoich usprawiedliwionych kosztów utrzymania potrzebuje kwotę 2.088 zł, co miesiąc do pełnego zaspokojenia potrzeb brakuje jej 688 zł. Oznacza to, że pozwana nie tylko nadal znajduje się w niedostatku ale też, że to wyłącznie dzięki alimentom od powoda, jest w stanie zaspokoić swoje usprawiedliwione potrzeby.

Mając na uwadze powyższe, Sąd oddalił zarówno powództwo K. Ś. o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego, jak i powództwa obniżenie renty alimentacyjnej, w całości (pkt. 1 i 2 wyroku).

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 i § 1 ¹ k.p.c., a także § 2 pkt 4 oraz § 4 ust. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie ( Dz. U. z 2015r., poz. 1800 z późn. zm. ) obciążając powoda obowiązkiem zwrotu na rzecz pozwanej kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 1.800 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie.

sędzia Rafał Agaciński