Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Wągrowcu

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 18.10.2024 r.

Pozwem złożonym w dniu 03.04.2024r. przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda P. S. wniosła o zasądzenie od pozwanego Ł. S. (1) na rzecz małoletniego M. S. podwyższonej renty alimentacyjnej w kwocie po 2.000 zł miesięcznie i to w miejsce renty alimentacyjnej zasądzonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Bielsku Podlaskim w sprawie sygn. akt III RC 102/21 oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniego powoda kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że od czasu poprzedniego ustalenia wysokości renty alimentacyjnej minęły trzy lata, a w tym czasie potrzeby małoletniego powoda uległy zmianie. Wzrosły też koszty ich zaspokojenia, co wynika ze zmieniającej się sytuacji gospodarczej w kraju. Obecnie średnie miesięczne koszty utrzymania małoletniego powoda wynoszą 3.250 zł – 3.350 zł miesięcznie. M. zamieszkuje wraz z matką i jej mężem, wymaga opieki psychologa i specjalnej diety. Pozwany utrzymuje z małoletnim nieregularne kontakty.

W odpowiedzi na pozew Ł. S. (1), reprezentowany przez pełnomocnika, wniósł o oddalenie powództwa powyżej kwoty 650 zł miesięcznie wskazując, że strona powodowa zawyżyła koszty utrzymania małoletniego powoda, z których część nie zasługuje na miano usprawiedliwionych i nie wykazała jakoby wskazane w pozwie wydatki faktycznie ponosiła, a tym bardziej w podanej tam wysokości. Dalej pozwany wskazał, że nieregularność jego kontaktów z synem wynika z tego, że matka małoletniego przeprowadziła się wraz z małoletnim do W. i znacznej odległości jaka dzieli miejsce zamieszkania pozwanego i aktualne miejsce zamieszkania dziecka. Ł. S. (1) podniósł przy tym, że obecnie przed Sądem Rejonowym w Bielsku Podlaskim toczy się sprawa o zmianę regulacji kontaktów. Co do swojej sytuacji pozwany wskazał, że zatrudniony jest jako kierownik sali sprzedaży w firmie (...) M05 Sp. z o.o. i osiąga z tego tytułu wynagrodzenie w wysokości 4.800 zł. Jest to jego jedynie źródło utrzymania, zaś na sam tylko najem mieszkanie przeznacza co miesiąc 2.200 zł – 2.300 zł. Nadto spłaca zobowiązania kredytowe, utrzymuje samochód oraz zakupuje odzież, obuwie, wyżywienie itp. Wreszcie pozwany podniósł, że poza alimentami łoży na syna w ten sposób, że zakupuje mu odzież i prezenty oraz współfinansuje z matką Bank (...).

Pismem z dnia 22.05.2024r. udział w sprawie jako pełnomocnik strony powodowej zgłosiła adw. M. H..

Postanowieniem z dnia 02.08.2024r. udzielił zabezpieczenia na czas trwania procesu poprzez zobowiązanie pozwanego Ł. S. (1) do łożenia na rzecz małoletniego powoda M. S. tymczasowej podwyższonej renty alimentacyjnej w kwocie po 1300 zł miesięcznie, począwszy od dnia 3.04.2024r. płatnej z góry do 10-tego dnia każdego kolejnego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku opóźnienia w zapłacie którejkolwiek z rat do rąk matki małoletniego powoda P. S. w miejsce alimentów orzeczonych wyrokiem Sądu Rejonowego w Bielsku Podlaskim z dnia 16.06.2021r. w sprawie III RC 102/21, w pozostałym zakresie wniosek małoletniego powoda o udzielenie zabezpieczenia oddalając.

W toku dalszego postępowania strony podtrzymywały swoje stanowiska procesowe.

Pismem z dnia 23.04.2024r. pełnomocnik pozwanego r.pr. J. S. zgłosił wygaśniecie pełnomocnictwa do reprezentowania Ł. S. (1) w niniejszej sprawie.

Sąd ustalił, co następuje:

Małoletni M. S. ur. (...) jest dzieckiem P. S. (poprzednio Ł.) i Ł. S. (1), pochodzącymi z ich nieformalnego związku. Rodzice małoletniego rozstali się, a wyrokiem z dnia 16.06.2021r. wydanym przez Sąd Rejonowy w Bielsku Podlaskim pozwany zobowiązany został do łożenia na rzecz małoletniego M. renty alimentacyjnej w wysokości 500 zł miesięcznie. W tamtym czasie małoletni miał 4,5 roku, uczęszczał do przedszkola, zamieszkiwał wraz z matką w wynajmowanym mieszkaniu w S., a jego średnie miesięczne koszty utrzymania wynosiły 800 zł. P. S. była zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie pracy w S. jako osoba bezrobotna i odbywała staż, pobierając z tego tytułu stypendium w wysokości 1.440 zł netto miesięcznie, a Ł. S. (1) był bezrobotny, zamieszkiwał w wynajętym od matki mieszkaniu, utrzymywał kontakty z synem, w trakcie których organizował dla niego rozrywki i aktywny sposób spędzania czasu, a nadto ponosił koszty jego utrzymania.

Obecnie małoletni powód zamieszkuje wraz z matką, jej mężem Ł. S. (2) i ich wspólnym małoletnim dzieckiem, w W. w wynajmowanym mieszkaniu. Udział M. w wydatkach na opłaty za zużycie mediów, ścieki i wywóz odpadów wynosi 400 zł miesięcznie.

Do sierpnia 2024r. M. uczęszczał do Przedszkola nr (...) im. J. B. w W.. Łączny koszt wyprawki przedszkolnej, opłat za wyjścia do teatru, kina itp. składek na komitet rodzicielski i ubezpieczanie wynosił średnio 50 zł miesięcznie. Opłata za pobyt M. w przedszkolu i wyżywienie wynosiła 200 zł. Nadto na pokrycie wydatków na wyżywienie syna w domu P. S. przeznaczała 500 zł miesięcznie.

Począwszy od września 2024r. małoletni powód uczęszcza do I klasy szkoły podstawowej. Podręczniki do nauki szkolnej zapewnione zostały małoletniemu bezpłatnie przez szkołę. Matka małoletniego otrzymała także kwotę 300 zł z programu (...) na pokrycie wydatków związanych z zakupem wyprawki, w tym zeszytów, przyborów szkolnych itp. Łączny koszt opłat z tytułu składki na komitet rodzicielski, składki klasowej i składki na ubezpieczenie, a także wydatków na zakup materiałów edukacyjnych, w zakresie w jakim nie są pokrywane z programu (...) wynosi średnio 50 zł miesięcznie. Koszty wyżywienia małoletniego wynoszą obecnie 700 zł miesięcznie.

W czasie wolnym od nauki M. korzysta z zajęć dodatkowych, w tym 2 razy w tygodniu uczęszcza na lekcje karate, co generuje koszt w wysokości 140 zł miesięcznie (k. 15), raz w tygodniu na lekcję języka angielskiego, których miesięczny koszt wynosi 150 zł (k. 290), oraz na zajęcia z robotyki za kwotę 50 z miesięcznie.

Małoletni korzysta też z terapii sensorycznej, której średni miesięczny koszt wynosi 180 zł i wizyt u psychologa w cenie średnio 120 zł miesięcznie (k. 289), a także z konsultacji dietetycznych za kwotę średnio miesięcznie 120 zł (k. 293) i fizjoterapii, co generuje koszt średnio 130 zł miesięcznie (k. 85v, 122v, 128, 292v). Nadto M. jest w trakcie leczenia stomatologicznego i odbywa wizyty u okulisty, co łącznie generuje średni miesięczny wydatek na poziomie kwoty 150 zł (k. 102, 103, 289v).

Na zaspokojenie pozostałych usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda niezbędne są kwoty w wysokości średnio miesięcznie: 150 zł na zakup odzieży i obuwia, 50 zł na zakup środków higieny i czystości, 100 zł na rozrywkę, w tym wyjścia do kina czy zakup zabawek, 50 zł na wypoczynek wakacyjny w okresie letnim i ferii zimowych, 50 zł na wizyty u fryzjera (k. 123) oraz 50 zł na zakup leków i witamin.

Dnia 06.02.2024r. P. S. zawarła związek małżeński z Ł. S. (2). Ze związku tego pochodzi ur.(...) syn B. S..

Matka małoletniego powoda posiada wykształcenie wyższe niepełne w kierunku pedagogika z resocjalizacją. W przeszłości P. S. zatrudniona była jako sprzedawca, kelnerka, a nadto prowadziła salon optyczny i posiada prawo jazdy kat. B, obecnie zaś zatrudniona jest w firmie (...) w W.. W okresie od 02.02.2024r. do 27.04.2024r. matka małoletniego uzyskiwała z tego tytułu wynagrodzenie w wysokości średnio 4.775 zł netto miesięcznie, przy czym począwszy od 26.03.2024r. z uwagi na ciążę przebywała na zwolnieniu chorobowym. Od 28.04.2024r. świadczenie chorobowe wypłacane było P. S. przez ZUS. Obecnie z uwagi na urodzenie dziecka, matka małoletniego powoda przebywa na urlopie macierzyńskim i pobiera z tego tytułu świadczenie w wysokości około 2.700 zł miesięcznie.

Pozwany Ł. S. (1) posiada wykształcenie wyższe niepełne w kierunku bezpieczeństwa narodowego, prawo jazdy kat. B+E i zatrudniony jest na podstawie umowy o pracę na czas określony do dnia 16.08.2025r. w firmie (...) M05 Sp. z o.o. w Z. jako kierownik sali sprzedaży w sklepie (...) w B.. W okresie od 01.11.2023r. do 30.04.2024r. z tytułu wykonywanej pracy ojciec małoletniego uzyskiwał wynagrodzenie w wysokości średnio 5.741,76 zł, natomiast w okresie od 01.05.2024r. do 31.07.2024r. w wysokości średnio 5.843,44 zł netto miesięcznie. Poza wynagrodzeniem za pracę Ł. S. (1) nie osiąga innych dochodów.

Ojciec małoletniego powoda zamieszkuje samodzielnie w wynajmowanym mieszkaniu w B., którego średnie miesięczne koszty utrzymania wynoszą 2.200 zł. Pozwany posiada samochód marki B. (...), rok prod. 2011, którym dojeżdża do miejsca pracy (3-4 km) oraz do S. na kontakty z małoletnim M. (60 km). Średnie miesięczne koszty utrzymania pojazdu, w tym wydatki na zakup paliwa i ubezpieczenie OC wynoszą 300 zł. W trakcie kontaktów z małoletnim synem pozwany ponosi wydatki na organizację rozrywki, zakup zabawek itp. w wysokości średnio 100 zł miesięcznie.

W okresie do sierpnia 2024r., średnio raz w miesiącu P. S. jeździła z małoletnim M. do S. i wtedy pozwany realizował kontakty z synem, zabierając go do siebie na 1-2 dni, a w połowie sierpnia 2024r. M. przebywał pod jego opieką przez niecały tydzień. Od tego czasu Ł. S. (1) nie kontaktował się z synem ani pośrednio ani bezpośrednio. Od lutego 2024r. do chwili obecnej pozwany nie przyjeżdżał też do W. celem spotkania się z małoletnim synem.

W okresie ostatnich 6 miesięcy Powiatowy Urząd Pracy w B., S., B., S., S. i w W. posiadały oferty pracy na stanowisku sprzedawca, kierowca z prawem jazdy kat. B oraz dla osób bez zawodu z wynagrodzeniem w wysokości od 4.242 zł brutto miesięcznie do 9.000 zł netto miesięcznie, w zależności od wymagań pracodawców oraz kwalifikacji i doświadczenia zawodowego kandydatów.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dowody: odpis aktu urodzenia /k. 3/; oświadczenia /k. 4, 45, 70/; opinie, zaświadczenia, plany leczenia i dokumentacja medyczna M. S./k. 6, 74-78v, 80, 284-285, 293v/; paragony, faktury, rachunki, potwierdzenia zapłaty, wydruki transakcji strony powodowej /k. 5-17, 73-73v, 79-79v, 80v-103, 118-138, 170-175, 283, 286-289v, 290v-293, 294, 305-307/; dane z systemy PESEL-SAD /k. 23-26v/; zeznanie podatkowe Ł. S. (1) /k. 34-35v/; zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu pozwanego /k. 36, 62-64, 212-213, 272-274/; paragony, faktury, rachunki, potwierdzenia zapłaty, wydruki transakcji pozwanego /k. 37-44, 46-48/; zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu P. S. /k. 60, 264/; zeznania podatkowe P. S. /k. 67-69v/; zaświadczenia z przedszkola /k. 71-72v/; informacje z PUP /k. 167, 210, 266, 270, 276, 278-280/; wydruk historii rachunku bankowego P. S. /k. 176-203v/; wydruk historii rachunku bankowego Ł. S. (1) /k. 214-261/; informacja z ZUS /k. 268-268v/; zaświadczenie o kontynuacji nauki /k. 290/; nadto zeznania P. S. /k. 112-113, 115-płyta CD, 309-310, 313-płyta CD/, zeznania Ł. S. (1) /k. 113, 115-płyta CD/, a także dokumenty zgormadzone w aktach sprawy SR w Bielsku Podlaskim sygn. akt III RC 102/21.

Zeznania przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda P. S. nie wzbudziły wątpliwości Sądu, były bowiem jasne i logiczne, a nadto korelowały z pozostałym zgromadzonym w toku postępowania materiałem dowodowym. W szczególności za wiarygodne Sąd uznał zeznania matki małoletniego co do rodzaju zajęć dodatkowych i terapii z jakich korzysta małoletni M. oraz co do tego pod opieką jakich specjalistów małoletni obecnie się znajduje, albowiem jej wypowiedzi w tym zakresie potwierdzone zostały dowodami, w postaci faktur i rachunków za wizyty oraz zaświadczeń o uczęszczaniu na zajęcia, przedłożonymi do akt sprawy. Nadto za wiarygodne Sąd uznał zeznania matki małoletniego, co do sposobu i zakresu w jakim pozwany realizował kontakty z synem, w okresie od lutego 2024r. do sierpnia 2024r. Okoliczności te zostały bowiem częściowo przyznane przez samego Ł. S. (1). Wątpliwości Sądu nie wzbudziły także twierdzenia P. S., co do wysokości pobieranego przez nią świadczenia macierzyńskiego.

Również zeznania pozwanego Ł. S. (1), złożone w toku rozprawy przeprowadzonej w dniu 26.06.2024r. Sąd oceniał jako wiarygodne w przeważającej części, korelowały one bowiem z pozostałym zgromadzonym w toku postępowania materiałem dowodowym. Pozwany zeznał, że poza małoletnim powodem nie posiada na swoim utrzymaniu innych osób oraz, że od lutego 2024r. ani razu nie przyjechał do W. celem zrealizowania kontaktów z małoletnim powodem. Nadto pozwany zeznał, że obecnie nie pozostaje w żadnym związku i zamieszkuje samodzielnie w B. w wynajmowanym mieszkaniu, przy czym okoliczności te udowodnił, przedkładając do akt sprawy oświadczenie właściciela lokalu. W tych okolicznościach Sąd nie dał wiary twierdzeniom matki małoletniego powoda, która początkowo podnosiła, że Ł. S. (1) zamieszkuje wspólnie z partnerką oraz jej dzieckiem, a w toku rozprawy z dnia 18.10.2024r. oświadczyła, że zgodnie z jej wiedzą, pozwany zamieszkuje ze swoimi rodzicami. Strona powoda okoliczności tych w żaden sposób nie udowodniła.

Pozwany w dniu 18.10.2024r. o godz. 11:27 przesłał na skrzynkę mailową sekretariatu Wydziału Rodzinnego i Nieletnich tut. Sądu wniosek o odroczenie rozprawy wyznaczonej na dzień 18.10.2024r. na godz. 13:30. Pozwany wskazał, że po jego stronie wystąpiła przeszkoda techniczna, uniemożliwiająca mu wzięcie udziału w rozprawie w trybie on-line, tj. awarii uległ telefon komórkowy, za pomocą którego planował się połączyć z sądem. Nadto Ł. S. (1) wskazał, że pełnomocnik, który dotychczas reprezentował go w niniejszym postępowaniu, wypowiedział pełnomocnictwo i w związku z tym został on pozbawiony „zastępcy”. Kolejny prawnik, z którym nawiązał już współpracę, a który w najbliższym czasie dostarczy pełnomocnictwo, musi natomiast zapoznać się z aktami sprawy. Wszystko to spowodowało, że pozwany nie jest w stanie reprezentować się przed Sądem.

Postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 18.10.2024r. tut. Sąd oddalił wniosek Ł. S. (1) o odroczenie rozprawy. Sąd miał bowiem na uwadze, że w myśl art. 214 § 1 k.p.c. rozprawa ulega odroczeniu, jeżeli sąd stwierdzi nieprawidłowość w doręczeniu wezwania albo jeżeli nieobecność strony jest wywołana nadzwyczajnym wydarzeniem lub inną znaną sądowi przeszkodą, której nie można przezwyciężyć. W ocenie Sądu żadna z przyczyn wskazanych przez pozwanego nie spełnia zaś przesłanek wymienionych w tym przepisie. Nie jest wydarzeniem nadzwyczajnym ani niemożliwą do przezwyciężenia przeszkodą fakt wypowiedzenia pełnomocnictwa przez pełnomocnika, tym bardziej że stosunek pełnomocnictwa wygasł z dniem 23.09.2024r., co wynika wprost z pisma reprezentującego dotychczas pozwanego r.pr. J. S. (k. 296). Zgodnie z ugruntowanym w doktrynie poglądem przesłanek tych nie spełnia również drugi z powodów wskazany przez pozwanego. Przy obecnych możliwościach technicznych, w których połączenie on-line z sądem jest możliwe z dowolnego komputera z dostępem do Internetu, a nawet za pomocą telefonu komórkowego z dostępem do Internetu, argument braku połączenia on-line z sądem wynikającego z problemów technicznych nie spełnia kryteriów „innego powodu znanego sądowi” który byłby „przeszkodą niedającą się przezwyciężyć”, o której mowa w art. 214 § 1 k.p.c.. Tutejszy Sąd w całości podziela ten pogląd, tym bardziej że w niniejszej spawie istnieją podstawy do tego by przypuszczać, że pozwany miał możliwość połączenia się z sądem za pomocą innego sprzętu elektronicznego niż telefon komórkowy np. za pomocą sprzętu z którego wysłał on do tut. Sądu wniosek o odroczenie rozprawy. Miał tez wystarczająco dużo czasu przed rozprawą, aby zorganizować sobie zastępcze urządzenie zdolne do połącznia z Sądem ( np.: poprosić o użyczenie na czas trwania rozprawy telefonu komórkowego od znajomych lub krewnych, komputera, tabletu itp. z połączeniem z internentem). Przy powszechności tego rodzaju urządzeń nie jest to przeszkoda niedająca się przezwyciężyć.

Treść i autentyczność zebranych w sprawie dokumentów, przy uwzględnieniu wyżej opisanych uwag, nie wzbudziła wątpliwości Sądu, wobec czego uznano dokumenty z wartościowy dowód w sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Podstawą roszczenia małoletnich powódek był art. 138 k.r.o., zgodnie z którym zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego można żądać jedynie w razie zmiany stosunków. Przez zmianę stosunków rozumie się istotne zwiększenie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji, istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub istotne zmniejszenie się możliwości zaspokojenia potrzeb własnymi siłami. Przy ocenie, czy zachodzą przesłanki do zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego w myśl art. 138 k.r.o. należy brać pod uwagę wszelkie okoliczności mogące świadczyć o zmianie stosunków, a zwłaszcza możliwości zarobkowe i majątkowe stron oraz usprawiedliwione potrzeby uprawnionego.

Obowiązek alimentacyjny obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Krewnych w tym samym stopniu obciąża obowiązek alimentacyjny w częściach odpowiadających ich możliwościom zarobkowym i majątkowym.

Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dzieci wynika z art. 133 § 1 k.r.o., w myśl którego rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zgodnie zaś z art. 135 § 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu, odpowiedni do jego wieku i uzdolnień, prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody. Dzieci mają prawo do równej z rodzicami stopy życiowej niezależnie od tego, czy żyją z nimi wspólnie, czy też oddzielnie. Oznacza to, że im wyższy standard życia rodziców tym na wyższym poziomie powinni oni zaspokajać potrzeby dzieci i gwarantować zaspokojenie nie tylko potrzeb podstawowych, ale i potrzeb na wyższym poziomie. Ponadto ustawodawca w § 2 art. 135 k.r.o. przewidział możliwość wykonania obowiązku alimentacyjnego w całości lub części względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie także poprzez osobiste starania o jego utrzymanie lub wychowanie. W tym wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego ( por. teza IV i VII uchw. SN z 16.12.1987 r., III CZP 91/86, OSNCP 1988r., nr 4, poz. 42 oraz orz. SN z 10.10.1969 r. III CRN 350/69, OSNCP 1970, nr 2, poz. 15 ).

W przypadku opóźnienia w zapłacie przez zobowiązanego świadczeń alimentacyjnych na rzecz uprawnionego, temu ostatniemu przysługuje nadto roszczenie o odsetki ustawowe za opóźnienie w oparciu o art. 481 § 1 i 2 k.c.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy w pierwszej kolejności Sąd zważył, że od poprzedniego ustalenia wysokości alimentów upłynęły 3 lata. Od tamtego czasu istotnej zmianie uległa zaś zarówno sytuacja małoletniego powoda jak i pozwanego. Małoletni M. ma obecnie 7 lat, zamieszkuje wraz z matką, jej mężem i ich wspólnym dzieckiem w W., z początkiem września 2024r. rozpoczął naukę w I klasie szkoły podstawowej, a nadto poszerzyły się jego potrzeby w zakresie szeroko rozumianego leczenia oraz pojawiły się nowe potrzeby związane z zajęciami dodatkowymi, zainteresowaniami, terapią itp. Oczywiste jest zatem, że zmianie uległ zarówno zakres usprawiedliwionych potrzeb dziecka jak i wysokość kosztów ich zaspokojenia, co związane jest z naturalnym rozwojem małoletniego, a także powszechnym wzrostem cen popularnych towarów i usług. Co istotne sam pozwany, uznając powództwo w części i wnosząc o zasądzenie od niego na rzecz małoletniego podwyższonej renty alimentacyjnej w kwocie 650 zł miesięcznie, jednocześnie przyznał, że w porównaniu do 2021r. potrzeby M. uległy zmianie, a koszt ich zaspokojenia wzrósł. Istotna zmiana nastąpiła także w sytuacji pozwanego, który w okresie poprzedniej sprawy alimentacyjnej był osobą bezrobotną, a który obecnie pracuje zarobkowo. Nadto zmianie uległa też sytuacja matki małoletniego powoda, która w minionym okresie wstąpiła w związek małżeński, a nadto urodziła kolejne dziecko.

Mając zatem na uwadze powyższe należało uznać, że nastąpiła zmiana okoliczności w rozumieniu art. 138 k.r.o. uzasadniająca ponowne ustalenie wysokości renty alimentacyjnej należnej małoletniemu powodowi.

Ostatecznie, w oparciu o cały zgromadzony w toku postępowania materiał dowodowy Sąd uznał, że na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb małoletniego M. niezbędna jest kwota 2.790 zł miesięcznie. Sąd miał bowiem na uwadze, że po wydaniu postanowienia z dnia 02.08.2024r. w przedmiocie udzielenia zabezpieczenia, strona powodowa przedłożyła do akt sprawy szereg dokumentów, wykazujących korzystanie przez małoletniego z zajęć dodatkowych w postaci lekcji karate, lekcji języka angielskiego, zajęć z robotyki, a także korzystanie przez małoletniego z terapii sensorycznej, wizyt u psychologa, stomatologa i okulisty oraz z fizjoterapii, co w oczywisty sposób przełożyło się na wzrost kosztów utrzymania M., w porównaniu do stanu na dzień 02.08. (...). Niemniej w ocenie Sądu koszty związane z leczeniem małoletniego, w tym rehabilitacją, wizytami u specjalistów, zakupem leków, badaniami itp., a także wydatki związane z udziałem M. w zajęciach dodatkowych tj. lekcjach karate, języka angielskiego i robotyki, zasługują na miano usprawiedliwionych do kwoty łącznie 1.040 zł miesięcznie. Ustalając wysokość tych wydatków Sąd opierał się o przedłożone przez stronę powodową dokumenty w postaci rachunków, faktur i zaświadczeń oraz zeznania matki małoletniego powoda. Sąd miał jednak na uwadze, że wydatki te ponoszone są w różnych miesiącach w różnej wysokości, w zależności od aktualnych potrzeb M.. Zdarza się, że w danym miesiącu małoletni powód korzysta z wizyt u kilku specjalistów, a w kolejnym miesiącu nie odbywa tych wizy w ogóle, bierze jednak udział w zajęciach terapii sensorycznej czy fizjoterapii. Sąd miał też na uwadze, że co do zasady wszelkiego rodzaju zajęcia dodatkowe w postaci lekcji języków obcych, zajęć ruchowych czy np. zajęć z robotyki organizowane są w okresie od września do czerwca, z przerwą w czasie wakacji letnich. Z tych powodów Sąd uśrednił kwoty podawane przez P. S. i wynikające z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy. Nadto zaś Sąd uznał, że matka małoletniego nie wykazała jakoby na opłacenie leczenia, rehabilitacji i zajęć dodatkowych M. faktycznie ponosiła wydatki wyższe, niż te ustalone przez Sąd, ani też nie udowodniła by ponoszenie ich we wskazanych przez nią wysokościach było konieczne z uwagi na zdrowie małoletniego powoda. Oczywiście Sąd nie neguje tego, że jeżeli istnieją ku temu odpowiednie środki i możliwości, na zaspokojenie potrzeb dziecka związanych z szeroko rozumianymi zajęciami dodatkowymi czy terapią, ponosić można znacznie wyższe wydatki, zapewniając małoletniemu zarówno większą różnorodność zajęć jak i większą intensywność czy częstotliwość z jaką dziecko z nich korzysta. Niemniej, ustalając koszty zaspokojenia potrzeb dziecka, wchodzące w zakres obowiązku alimentacyjnego, Sąd musi dostosować ich wysokość do możliwości zarobkowych i majątkowych osoby zobowiązanej do alimentowania, uwzględniając przy tym zasadę równej stopy życiowej. Co istotne w przypadku małoletniego dziecka osobami zobowiązanymi do jego alimentacji są oboje rodzice, a nie tylko ten, który w sprawie o alimenty występuje jako osoba pozwana. Obowiązek alimentacyjny ma bowiem na celu zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej. Innymi słowy zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. W ocenie Sądu wydatki na zajęcia dodatkowe, wizyty u specjalistów i terapię małoletniego w wysokości ponad 1.040 zł miesięcznie przekraczałby zaś możliwości zarobkowe rodziców dziecka.

Dalej wskazać należy, że ustalając udział M. w wydatkach mieszkaniowych Sąd nie uwzględnił w nim kosztów najmu lokalu mieszkalnego. Sąd miał bowiem na uwadze, że jest to wydatek, który matka małoletniego musiałaby ponosić nawet gdyby M. z nią nie zamieszkiwał. Obecność małoletniego powoda w tym lokalu nie ma wpływu na wysokość czynszu najmu. Dlatego Sąd uznał, że małoletniego obciąża jedynie udział w wydatkach za zużycie mediów, wywóz odpadów komunalnych itp., których wysokość co do zasady zależy od liczby osób zamieszkujących w danym gospodarstwie domowym.

W kwestii wydatków związanych z wyżywieniem i edukacją małoletniego Sąd miał na uwadze, że do sierpnia 2024r. M. uczęszczał do przedszkola, gdzie korzystał z pełnego wyżywienia. Oczywiste jest jednak, że małoletni spożywał też posiłki po powrocie do domu. Nadto w dni wolne od nauki przedszkolnej tj. weekendy, wakacje czy święta M. żywił się wyłącznie w domu. W tych okoliczność, uwzględniając wiedzę i doświadczenie posiadane w związku z prowadzeniem wielu innych postępowań alimentacyjnych, a także powszechnie dostępną wiedzę na temat cen popularnych towarów i usług Sąd uznał, że w okresie gdy chłopiec uczęszczał do przedszkola, koszt jego wyżywienia w domu wynosił 500 zł miesięcznie. W oparciu o wiedzę i doświadczenie Sąd ustalił także, że opłata za pobyt i wyżywienie małoletniego w przedszkolu wynosiła średnio miesięcznie 200 zł, powszechnie wiadomo bowiem, że dzieci w wieku przedszkolnym często zapadają na infekcje, a co za tym idzie są nieobecne w przedszkolu, co z kolei ma wpływ na wysokość opłat za pobyt i wyżywienie. Również w oparciu o wiedzę i doświadczenia, Sąd ustalił, że średnia miesięczna wysokość wydatków z tytułu składek uiszczanych w okresie gdy M. uczęszczał do przedszkola wynosiła 50 zł miesięcznie. Powszechnie bowiem wiadomo, że uczęszczanie do przedszkola wiąże się z koniecznością opłacenia składek na ubezpieczenie, komitet rodzicielski czy wydarzenia organizowane np. wyjścia do kina z okazji Dnia Dziecka, wyjazdy do teatru z okazji Pierwszego Dnia W. itp., a nadto na w przypadku dzieci uczęszczających do „zerówki” na zakup podręczników do nauki. Z chwilą rozpoczęcia przez M. nauki w I klasie szkoły podstawowej odpadły wydatki na przedszkole, a jednocześnie do kwoty 700 zł wzrosły koszty wyżywienia małoletniego w domu. Oczywiste jest bowiem, że potrzeby żywieniowe, które poprzednio dziecko częściowo zaspakajało w przedszkolu, nie zniknęły, a jedynie zaspakajane są teraz w całości w domu. Natomiast kwota 50 zł, która poprzednio przeznaczana była na opłaty w przedszkolu, obecnie przeznaczana jest na tożsame wydatki w szkole tj. składki na ubezpieczenie, radę rodziców, składki klasowe, opłaty za jednodniowe wycieczki i wyjścia np. do kina, a nadto na zakup wyprawki szkolnej i materiałów edukacyjnych. Co prawda podręczniki do nauki na etapie szkoły podstawowej zapewniane są dzieciom bezpłatnie, a na zakup wyprawki szkolnej rodzice otrzymują kwotę 300 zł rocznie z programu (...), niemniej nie budzi wątpliwości Sądu, że kwota ta nie wystarcza na pokrycie wszystkich kosztów związanych z zakupem zeszytów, plecaków, przyborów pisarskich i innych materiałów edukacyjnych. Nadto z wiedzy i doświadczenia Sądy wynika, że poza podręcznikami przekazywanymi dzieciom przez szkoły, rodzice muszą zazwyczaj dokupywać im jeszcze pojedyncze podręczniki np. do nauki języka obcego czy religii, a także kupować zeszyty, bloki, długopisy, kredki itp. W ocenie Sądu na pokrycie wszystkich wydatków niezbędna jest zaś kwota średnio 50 zł miesięcznie.

Ustalając wysokość wydatków na zakup odzieży i obuwia, środków higieny i czystości, leki i witaminy a także na rozrywkę i organizację wakacji letnich oraz ferii zimowych Sąd co do zasady kierował się twierdzeniami strony powodowej, podniesionymi w pozwie inicjującym niniejsze postępowania oraz zeznaniami P. S.. W ocenie Sądu wskazane w pozwie kwoty nie odbiegają swoją wysokością od przeciętnych kosztów zaspokojenia tych potrzeb, ponoszonych w przypadku dzieci w wieku małoletniego powoda, a znanych Sądowi w związku z prowadzeniem wielu innych postępowań alimentacyjnych. Nadto kwoty te odpadają swoją wysokością zarówno możliwościom zarobkowym i majątkowym obojga rodziców M. jak i zasadzie równej stopy życiowej rodziców i dzieci. Wysokość wydatków na opłacenie usług fryzjerskich Sąd ustalił w oparciu o załączone do pozwu dokumenty (k. 123).

Do kosztów utrzymania małoletniego powoda Sąd nie uwzględnił natomiast wydatków na organizację przyjęć urodzinowych i prezenty albowiem w tej kwestii podziela ugruntowany w orzecznictwie pogląd, że wydatki z tej kategorii nie zasługują na miano usprawiedliwionych, a ich ponoszenie jest wyrazem uczuć osoby obdarowującej i zależne jest od jej woli, przez co niezasadne byłoby obciążanie jednego z rodziców kosztami zakupu prezentów jakie małoletniemu dziecku przekazuje drugie z rodziców.

Nadto Sąd nie uwzględnił w kosztach utrzymania małoletniego wydatku na opłacenie przetrzymywania komórek macierzystych w Banku (...) oraz kosztu lekcji jazdy konnej, o których mówiła matka małoletniego w toku rozprawy w dniu 18.10.2024r. W ocenie Sądu, mając na uwadze możliwości zarobkowe i majątkowe obojga rodziców fakt, że poza małoletnim powodem P. S. posiada na swoim utrzymaniu drugie dziecko oraz biorąc pod uwagę zasadę równej stopy życiowej rodziców i dzieci, wydatki te nie zasługują na miano usprawiedliwionych.

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, w zakresie w jakim dochody z majątku dziecka nie wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Obowiązek ten obciąża rodziców małoletnich w stopniu uzależnionym od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od możliwości zarobkowych i majątkowych rodziców (art. 135 § 1 k.r.o. oraz art. 129 § 2 k.r.o.).

Matka małoletniego powoda częściowo realizuje swój obowiązek alimentacyjny wobec dziecka poprzez osobiste staranie o jego utrzymanie i wychowanie. Niemniej winna ona również pieniężnie partycypować w kosztach utrzymania syna. W toku postępowania Sąd ustalił, że P. S. zatrudniona jest w firmie (...) w W.. W okresie od 02.02.2024r. do 27.04.2024r. matka małoletniego uzyskiwała z tego tytułu wynagrodzenie w wysokości średnio 4.775 zł netto miesięcznie, przy czym począwszy od 26.03.2024r. z uwagi na ciążę przebywała na zwolnieniu chorobowym. Począwszy od 28.04.2024r. P. S. pobierała świadczenie chorobowe wypłacane przez ZUS. Natomiast dnia 26.09.2024r. matka małoletniego powoda urodziła kolejne dziecko i obecnie przebywa na urlopie macierzyńskim, pobierając z tego tytułu świadczenie w wysokości około 2.700 zł miesięcznie. Ustalając możliwości zarobkowe matki małoletniego powoda Sąd doszedł jednak do wniosku, że obniżenie możliwości zarobkowych i majątkowych P. S., będące wynikiem jej decyzji o zajściu w ciąże z innym mężczyzną i urodzeniu dziecka, na którą to sytuację Ł. S. (1) nie miał żadnego wpływu, nie może nieść negatywnych skutków dla obowiązku alimentacyjnego pozwanego. Zakładając zatem, że po upływie okresu macierzyńskiego przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda będzie wykonywać pracę zarobkową, Sąd uznał, że jej możliwości zarobkowe w rozumieniu art. 135 § 1 k.r.o. wynoszą 4.775,00 zł netto miesięcznie. Z uzyskiwanych przez siebie środków P. S. winna, zgodnie z zasadą równej stopy życiowej, pokrywać swoje usprawiedliwione potrzeby oraz łożyć na utrzymanie wszystkich swoich małoletnich dzieci.

Jest oczywiste, że także pozwany, będąc świadomy ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego względem dziecka powinien w pełni wykorzystać swoje możliwości zarobkowe i majątkowe oraz w sposób odpowiedni gospodarować posiadanymi środkami. Nadto zaznaczyć należy, iż obowiązek łożenia na zaspokojenie potrzeb dzieci jest obowiązkiem szczególnym, którego realizacja powinna wyprzedzać wszelkie inne zobowiązania, czemu ustawodawca niejednokrotnie dał wyraz w przepisach. Zgodnie z przyjętą linią orzeczniczą dzieci mają w każdej sytuacji prawo do równej stopy życiowej z rodzicami. Oznacza to, iż oboje rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne, w których sami żyją (por .uch. SN z 16.12.1987 - III CZP 81/86 - OSNC 1988, z. 4 poz. 42).

W toku postępowania ustalono, że pozwany, który posiada wykształcenie wyższe niepełne, ukończył studia na kierunku bezpieczeństwo narodowe obecnie zatrudniony jest na podstawie umowy o pracę na czas określony do dnia 16.08.2025r. w firmie (...) M05 Sp. z o.o. w Z. jako kierownik sali sprzedaży w sklepie (...) w B.. Z informacji udzielonych bezpośrednio przez pracodawcę pozwanego wynika zaś, że w okresie 01.11.2023r. do 30.04.2024r. z tytułu wykonywanej pracy uzyskał wynagrodzenie w wysokości średnio 5.741,76 zł netto miesięcznie (k. 64), natomiast w okresie od 01.05.2024r. do 31.07.2024r. w wysokości średnio 5.843,44 zł netto miesięcznie (k. 273). W tych okolicznościach Sąd uznał, że możliwości zarobkowe pozwanego w rozumieniu art. 135 § 1 k.r.o. wynoszą 5.775,78 zł netto miesięcznie.

Z takich dochodów pozwany, według zasady równej stopy życiowej, winien pokrywać usprawiedliwione koszty własnego utrzymania, oraz przyczyniać się do zaspokojenia potrzeb małoletnich dzieci. W toku postępowania ustalono, że poza małoletnim powodem pozwany nie posiada na swoim utrzymaniu innych osób. Usprawiedliwione koszty utrzymania pozwanego Sąd ustalił zaś na kwotę 3.595,00 zł miesięcznie. Ustalając wysokość poszczególnych wydatków ponoszonych przez pozwanego, Sąd co do zasady opierał się o okoliczności podniesione przez Ł. S. (1) w złożonej przez niego odpowiedzi na pozew, częściowo weryfikując je w oparciu o wiedzę i doświadczenie posiadane w związku z prowadzeniem wielu innych spraw alimentacyjnych oraz uwzględniając powszechnie dostępną wiedzę na temat aktualnych cen popularnych towarów i usług. I tak ustalając wysokość kosztów związanych z zaspokojeniem potrzeb mieszkaniowych pozwanego, Sąd miał na uwadze, że Ł. S. (1) jest dorosłym mężczyzną i ma prawo zamieszkiwać samodzielnie, nawet jeśli w tym celu musi wynajmować mieszkanie. Jest to tym bardziej usprawiedliwione, że również matka małoletniego powoda zamieszkuje obecnie wraz z synem w wynajmowanym lokalu mieszkalnym i ponosi z tego tytułu porównywalne wydatki. W związku z tym w usprawiedliwionych kosztach utrzymania pozwanego Sąd uwzględnił na ten cel kwotę 2.200 zł miesięcznie. W wysokości podanej przez pozwanego Sąd uwzględnił koszty opłaty abonamentu telefonicznego – 35 zł oraz koszt usług fryzjerskich – 60 zł. Kwoty te nie są bowiem wygórowane i nie odbiegają od tych, znanych Sądowi z wiedzy i własnego doświadczenia. Za zawyżone Sąd uznał natomiast wydatki na utrzymanie samochodu w kwocie powyżej 300 zł miesięcznie. Sąd miał bowiem na uwadze, że pozwany pracuje w tej samej miejscowości w której zamieszkuje, a jego dom oddalony jest od jego miejsca pracy o około 3 km. Nadto Ł. S. (1) sam przyznał, że celem realizacji kontaktów z synem przyjeżdża po niego do S. (60 km w jedną stronę), nigdy natomiast nie dojeżdżał w tym celu do W.. Nadto zaś w toku rozprawy z dnia 18.10.2024r. P. S. zeznała, że choć pozwany odbiera syna i zabiera go do siebie na kontakty, gdy przebywają w S., po zakończonym kontakcie to ona odbiera małoletniego od pozwanego. W tych okolicznościach Sąd uznał, że wskazywana przez pozwanego kwota 400 zł miesięcznie na zakup paliwa została zawyżona i nie została przez niego w żaden sposób udowodniona. Biorąc pod uwagę średnie ceny paliwa, przeciętnie 21 dni roboczych w miesiącu, odległość do miejsca pracy, a nawet fakt, że dotychczas średnio raz w miesiącu pozwany dojeżdżał do S. w celu zrealizowania kontaktu z synem, w ocenie Sądu kwota 300 zł miesięcznie winna pozwanemu wystarczyć zarówno na zakup paliwa jak i na opłacenie składki na ubezpieczenie OC czy opłacenie obowiązkowego przeglądu. Wreszcie kierując się zasadą równej stopy życiowej oraz wiedzą i doświadczeniem posiadanymi w związku z prowadzeniem wielu innych postępowań alimentacyjnych, a także uwzględniając powszechnie dostępne informacje na temat aktualnych cen popularnych towarów i usług oraz fakt, że w toku postępowania Ł. S. (1) nie podnosił jakoby posiadał jakiekolwiek szczególne wymagania w zakresie żywienia, higieny, pielęgnacji czy użytkowanej odzieży i obuwia Sąd uznał, że koszt wyżywienia pozwanego wynosi 700 zł miesięcznie, koszt zakupu środków higieny i czystości 50 zł, koszt zakupu odzieży i obuwia 150 zł, natomiast średni miesięczny koszt realizacji kontaktów z małoletnim powodem wynosi 100 zł. Godzi się zauważyć, ze w toku postępowania pozwany nie sprecyzował w jakiej wysokości ponosi wydatki na zaspokojenie tych swoich potrzeb.

Do usprawiedliwionych kosztów utrzymania pozwanego Sąd nie uwzględnił rat zobowiązań kredytowych. Zgodnie bowiem z ustalonym w judykaturze podglądem, wszelkiego rodzaju zobowiązania finansowe z tytułu spłaty kredytów konsumenckich, nie są brane pod uwagę przy ustalaniu obowiązku alimentacyjnego.

Mając zatem na uwadze, że możliwości zarobkowe pozwanego ustalone zostały na poziomie kwoty 5.775,78 zł netto miesięcznie Sąd uznał, że podwyższone alimenty w kwocie po 1.670 zł miesięcznie leżą w granicach możliwości zarobkowych pozwanego. Alimenty te są stanowią około 60% całkowitych kosztów utrzymania małoletniego powoda, które ostatecznie wykazane zostały do kwoty 2.790 zł miesięcznie. Obciążając Ł. S. (1) obowiązkiem ponoszenia kosztów utrzymania małoletniego M. w takim stopniu Sąd miał na uwadze, że pozwany w przeciwieństwie do matki małoletniego, nie sprawuje bezpośredniej pieczy nad synem, a jedynie realizuje z nim kontakty. Oznacza to, że matka chłopca w większym zakresie obciążona jest obowiązkiem dokładania osobistych starań o wychowanie i utrzymania małoletniego powoda. W tych okolicznościach zasadne jest zatem obciążenie pozwanego kosztami utrzymania syna w większym zakresie niż matkę dziecka.

W ocenie Sądu alimenty w ustalonej powyżej kwocie nie tylko odpowiadają zasadzie równej stopy życiowej rodziców i dzieci, ale też pozostają w zakresie możliwości zarobkowych pozwanego. Nawet po uiszczeniu podwyższonej renty alimentacyjnej pozwany i tak będzie każdego miesiąca dysponował dostatecznymi środkami na pokrycia zgodnie z zasadą równej stopy życiowej usprawiedliwionych kosztów swojego utrzymania.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w pkt 1 sentencji wyroku, w pozostałym zakresie oddalając powództwo o podwyższenie alimentów (pkt. 2).

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 108 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. oraz z art. 98 § 1 ¹ i § 2 pkt 5 w zw. z § 4 ust. 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (tj. Dz.U. z 2023 r. poz. 1964) i § 4 pkt 9 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (tj. Dz.U. z 2023 r. poz. 1935) oraz w zw. z art. 13 ust. 1 pkt 7 w zw. z art. 113 ust. 1 i 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 r. (tj. Dz.U. z 2024 r. poz. 959 z póź. zm.).

W niniejszej sprawie wartość przedmiotu sporu wynosi 18.000, jest to bowiem sprawa o podwyższenie renty alimentacyjnej, co oznacza, że wartość przedmiotu sporu stanowi kwotę o jaką strona powodowa domagała się podwyższenia dotychczasowych alimentów, pomnożoną przez 12 miesięcy (2.000 zł – 500 zł = 1.500 zł x 12 mieś. = 18.000 zł).

W tych okolicznościach Sąd zważył, że w niniejszej sprawie powód wygrał proces w 78%, a pozwany w 22%. Tym samym Sąd zasądził od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Wągrowcu kwotę 780 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych w postaci opłaty sądowej od pozwu, której strona powodowa nie miała obowiązku uiścić.

Następnie Sad zważył, że w niniejszym postępowaniu strona powodowa poniosła koszty zastępstwa procesowego procesu w wysokości 3.600 zł, zaś pozwany poniósł koszty zastępstwa w wysokości 120 zł. Sąd miał przy tym na uwadze, że przed zakończeniem rozprawy pełnomocnik reprezentujący pozwanego wypowiedział pełnomocnictwo, niemniej niezaprzeczalnym jest, że w toku postępowania Ł. S. (1) korzystał z pomocy profesjonalnego pełnomocnika, a co z a tym idzie zastosowanie znalazł tu przepis art. § 4 pkt 9 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (tj. Dz.U. z 2023 r. poz. 1935). Po wzajemnym rozliczeniu kosztów Sąd zasądził więc od pozwanego na rzecz małoletniego powoda kwotę 2.781,60 zł tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty [(3.600 x 78% = 2.808) – (120 x 22%= 26,40)].

Uwzględniając zaś charakter roszczenia alimentacyjnego i sytuację małoletniego powoda, na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, Sąd odstąpił od obciążenia małoletniego pozostałymi kosztami sądowymi w części, w jakiej powództwo zostało oddalone, gdyż w przeciwnym wypadku zostałyby one ściągnięte z zasądzonego roszczenia.

Na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. wyrokowi w pkt 1, zasądzającym alimenty, nadano z urzędu rygor natychmiastowej wykonalności.

sędzia Rafał Agaciński