Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Wągrowcu

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym dnia 20.02.2023r. (data stempla pocztowego) przedstawicielka ustawowa małoletnich powodów J. B., reprezentowana przez pełnomocnika, wniosła o zasądzenie od pozwanego podwyższonej renty alimentacyjnej w kwocie po 1.200 zł na rzecz małoletniego O. M. i w kwocie po 1.200 zł miesięcznie na rzecz małoletniego A. M., łącznie 2.400 zł miesięcznie. Jednocześnie w pozwie wniesiono o udzielenie zabezpieczenia powództwa poprzez zobowiązanie pozwanego do uiszczania tymczasowej podwyższonej renty alimentacyjnej w kwocie po 1.200 zł na rzecz każdego z małoletnich powodów.

W uzasadnieniu wskazano, że ostatni raz wysokość alimentów należnych małoletniej powódce od pozwanego ustalona została ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Wągrowcu w dniu 06.08.2020r. sygn. akt III RC 77/20. Od tego czasu z uwagi na naturalny rozwój małoletnich, zmianę zakresu ich potrzeb oraz wzrost cen, koszty ich utrzymania wzrosły i alimenty w dotychczasowej wysokości stały się nieadekwatne. Obydwaj chłopcy uprawiają sport oraz uczęszczają do szkoły, a podręczniki do nauki dla O. są już pełnopłatne. Nadto małoletni zamieszkują wraz matką w wynajmowanym lokalu mieszkalnym. Na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb każdego z małoletnich niezbędna jest kwota po 3.200 zł miesięcznie. J. B. zatrudniona jest w Hotelu (...) na pełen etat a nadto dorabia piekąc ciasta, jednak nie jest w stanie samodzielnie zaspokoić potrzeb synów. Z informacji posiadanych przez matkę małoletnich pozwany, który nie utrzymuje kontaktów z małoletnimi O. i A., nie posiada innych dzieci na utrzymania, jest zdrowy i zdolny do pracy, pracuje na pełen etat, a nadto wstąpił w związek małżeński. Postanowieniem Sądu Rejonowego w Wągrowcu wydanym dnia 06.12.202 r. w sprawie sygn. akt III Nsm 384/22 S. M. został pozbawiony władzy rodzicielskiej nad małoletnimi A. i O. rodz. M..

W odpowiedzi na pozew S. M., reprezentowany przez pełnomocnika, wniósł o oddalenie powództwa w całości wskazując, że z uwagi na problemy zdrowotne obecnie nie pracuje i pobiera zasiłek chorobowy w kwocie około 1.650 zł miesięcznie i w związku z tym nie jest w stanie łożyć alimentów w większej kwocie niż dotychczas. Już po uiszczeniu alimentów w dotychczasowej wysokości pozostała kwota dochodu nie pozwala mu na pokrycie wszystkich kosztów utrzymania. Na zaspokojenie podstawowych potrzeb przeznacza 750 zł miesięcznie, a w razie potrzeby korzysta z pomocy małżonki i teściowej, w mieszkaniu której zamieszkuje wraz żoną nieodpłatnie. Nadto pozwany zakwestionował koszty utrzymania małoletnich powodów co do wysokości oraz co do zasady oceniając je jako zawyżone oraz niewykazane.

Pismem z dnia 05.06.2023r. pełnomocnik strony powodowej poinformował o zmianie nazwiska małoletnich powodów z nazwiska ojca M. na nazwisko matki B..

Postanowieniem z dnia 27.06.2023r. wydanym w sprawie sygn. akt III RC 57/23 Sąd Rejonowy w Wągrowcu udzielił zabezpieczenia roszczenia na czas trwania procesu poprzez zobowiązanie pozwanego S. M. do uiszczania tymczasowej podwyższonej renty alimentacyjnej w kwocie po 800 zł miesięcznie na rzecz każdego z małoletnich powodów, łącznie 1.600 zł miesięcznie, w pozostałym zakresie wniosek o udzielenie zabezpieczenia oddalając.

Postanowieniem z dnia 05.10.2023r., wydanym w sprawie sygn. akt II Cz 660/23 Sąd Okręgowy w Poznaniu oddalił zażalenia pozwanego S. M. na postanowienie Sądu Rejonowego w Wągrowcu z 27 czerwca 2023r., sygn. akt III RC 57/23.

Sąd ustalił co następuje:

Małoletni O. B. ur. (...) i A. B. ur. (...) są dziećmi J. B. i S. M., pochodzącymi z małżeństwa rozwiązanego wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu XIV Wydział Cywilny w P. z dnia 29.06.2015r., sygn. akt XIV C 49/15, na mocy którego wykonywanie władzy rodzicielskiej powierzone zostało matce, a ojcu pozostawiono prawo do współdecydowania o istotnych sprawach dzieci. Dotychczasowa wysokość renty alimentacyjnej, obciążającej pozwanego na rzecz małoletnich powodów ustalona została ugodą z dnia 06.08.2020r. zawartą przed Sądem Rejonowym w Wągrowcu w sprawie sygn. akt III RC 77/20/3.W tamtym czasie małoletni O. miał niespełna 14 lat, a A. około 11 lat, obydwoje uczęszczali do szkoły podstawowej oraz na treningi piłki nożnej, a usprawiedliwione koszty utrzymania każdego z nich wynosiły 840 zł miesięcznie dla O. i 800 zł miesięcznie dla A.. J. B. utrzymywała się z zasiłku chorobowego w kwocie 1.500 zł netto miesięcznie, a pozwany S. M. zamieszkiwał wraz z rodzicami, chorował na astmę i alergię i zatrudniony był na pełen etat jako pracownik ogólnobudowlany w firmie Usługi (...) A. W. w M. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, a jego możliwości zarobkowe wynosiły 3.000 zł brutto miesięcznie.

Obecnie małoletni A. B., który ma 14 lat oraz małoletni O. B., który ma lat 17, uczęszczają do szkoły średniej oraz na zajęcia dodatkowe w postaci treningów piłki nożnej. Nadto małoletni A. interesuje się wędkarstwem i korzysta z karty wędkarskiej, a małoletni O. uczęszcza na korepetycje z matematyki. Co do zasady żaden z powodów nie choruje przewlekle i nie przyjmuje na stałe żadnych leków, O. pozostaje jednak pod opieką dermatologa z uwagi na problemy z trądzikiem. Obydwaj małoletni regularnie zażywają witaminy, a także zapadają na sezonowe infekcje. Żaden z chłopców nie posiada szczególnych wymagań w zakresie żywienia czy higieny, obydwoje jednak regularnie korzystają z usług fryzjera, a nadto małoletni O. stosuje specjalne kosmetyki do walki z trądzikiem, a także antyperspiranty. Chłopcy posiadają własne telefony komórkowe, za które abonament opłaca J. B.. W okresie letnim O. i A. korzystają wraz z matką z kilkudniowych wyjazdów wakacyjnych, a nadto w roku biorą udział w jednodniowych wycieczkach szkolnych. Co miesiąc J. B. przekazuje także każdemu z małoletnich powodów kieszonkowe, które przeznaczają oni na własne potrzeby np. rozrywkę. Powodowie zamieszkują wraz z matką w wynajmowanym lokalu, składającym się z 2 pokoi, w tym jednego z aneksem kuchennym, którego średnie miesięczne koszty utrzymania wynoszą około 2.570 zł miesięcznie, w tym tytułem czynszu najmu 1.700 zł miesięcznie oraz tytułem czynszu do wspólnoty, opłat za media, TV i Internet – 720 zł.

Usprawiedliwione koszty utrzymania małoletniego O. B. wynoszą ok. 2.145 zł, w tym: partycypacja w wydatkach na utrzymanie mieszkania ok. 515 zł, wyżywienie 600 zł, odzież i obuwie 250 zł, środki higieny i czystości/kosmetyki 100 zł, leczenie, leki i witaminy 100 zł, hobby, korepetycje, zajęcia dodatkowe, kieszonkowe 300 zł, telefon 40 zł, fryzjer 30 zł, wyprawka 60 zł, wakacje 150 zł). Natomiast usprawiedliwione koszty utrzymania małoletniego A. B. wynoszą ok. 1.855 zł, w tym: partycypacja w wydatkach na utrzymanie mieszkania ok. 515 zł, wyżywienie 600 zł, odzież i obuwie 250 zł, środki higieny i czystości/kosmetyki 60 zł, leczenie, leki i witaminy 50 zł, hobby, zajęcia dodatkowe, kieszonkowe 100 zł, telefon 40 zł, fryzjer 30 zł, wyprawka 60 zł, wakacje 150 zł.

J. B. zatrudniona jest w Hotelu (...) na stanowisku cukiernika i osiąga z tego tytułu wynagrodzenie w wysokości średnio 3.500 zł netto miesięcznie. Nadto jednak w ramach pracy dorywczej matka małoletnich zajmuje się pieczeniem ciast na zmówienie uzyskując z tego tytułu przeciętnie kwotę 1.000 zł netto miesięcznie. J. B. pobiera też na rzecz każdego z małoletnich powodów świadczenie wychowawcze 500+ w kwocie 500 zł miesięcznie oraz świadczenie z programu (...) w kwocie 300 zł rocznie.

S. M. zamieszkuje wraz z obecną żoną J. M. w P. w mieszkaniu swojej teściowej. Pozwany nie posiada żadnych szczególnych wymagań w zakresie, wyżywienia, higieny, pielęgnacji, użytkowanej odzieży czy obuwia. Ojciec małoletnich nadal pozostaje pod opieką alergologa i pulmonologa, a nadto odbywa wizyty u neurologa, okulisty i kardiologa, przy czym z opieki medycznej korzysta w ramach NFZ. Pozwany przyjmuje na stałe leki i okresowo wykonuje w ramach NFZ badania diagnostyczne. Ostatnio otrzymał też skierowanie do poradni psychologicznej. Poza małoletnimi powodami S. M. nie posiada na swoim utrzymaniu innych osób. Usprawiedliwione koszty utrzymania pozwanego wynoszą 1.125 zł, w tym: udział w kosztach utrzymania lokalu mieszkalnego 325 zł, wyżywienie 400 zł, leki i okulary 200 zł, środki higieny i czystości 50 zł, telefon 40 zł, odzież i obuwie 50 zł, dojazdy do lekarzy 50 zł.

J. M. posiada orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu lekkim, wydane na okres do 31.01.2028r. Niepełnosprawność żony pozwanego nie wpływa na ograniczenie jej możliwości zarobkowych.

Pozwany, który z wykształcenia jest piekarzem, posiada 7-letnie doświadczenie w pracy jako pracownik ogólnobudowlany. W ostatnich miesiącach kilkakrotnie przebywał on na zwolnieniu chorobowym, nie posiada jednak orzeczenia o niepełnosprawności lub niezdolności do pracy.

W okresie 6 miesięcy do marca 2023 r. Powiatowe Urzędy Pracy w C. i powiatach ościennych dysponowały ofertami pracy w zawodzie piekarza wynagrodzeniem do 5.000 zł brutto miesięcznie, pracownik ogólnobudowlany z wynagrodzeniem do 4.500 zł brutto miesięcznie oraz dla osób bez zawodu za wynagrodzeniem w kwocie do 6.000 zł brutto miesięcznie.

Poza łożeniem zasądzonych alimentów pozwany w żaden innych sposób nie przyczynia się do zaspokojenia potrzeb małoletnich synów, nie utrzymuje z nimi kontaktów bezpośrednich ani pośrednich, nie interesuje się ich sprawami i nie uczestniczy w ich wychowaniu.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dowody: odpisy aktów USC /k. 13-14v, 137-138/; zeznania podatkowe J. B. /k. 15-18/; faktury, rachunki, paragony, potwierdzenia zapłaty, polisy, umowy, zawiadomienia przedłożone przez stronę powodową /k. 19-33, 84-90, 124-126/; dane z systemy PESEL-SAD /k. 49-56v/; informacje z PUP /k. 59, 60, 62, 64, 66, 68-71, 73-73v/; zaświadczenie z US pozwanego /k. 79/; zaświadczenie o wypłacie i wysokości świadczeń z ZUS pozwanego /k. 80, 142/; zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu pozwanego /k. 81/; paragony przedłożone przez pozwanego /k. 93-koperta/; dokumentacja medyczna pozwanego /k. 94-97, 102-107, 211-213, 215-222, 259-247/; dokumentacja ZUS dotycząca J. M. /k. 98, 101-101v/; zeznania podatkowe pozwanego /k. 191-194/; wydruki wiadomości z portalu (...) /k. 199-210/; zwolnienie lekarskie /k. 214, 258/; wydruk historii rachunku bankowego pozwanego /k. 323- oraz zeznania przedstawicielki ustawowej małoletnich powodów J. B. /k. 129v-130, 132-płyta CD/, zeznania pozwanego S. M. /k. 130-131, 132-płyta CD, 272-272v, 274-płyta CD/, zeznania świadka J. N. (1) /k. 163-163v, 165-płyta CD/ i dokumenty zgromadzone w aktach sprawy III RC 77/20/3 tut. Sądu.

W ocenie Sądu zeznania przedstawicielki ustawowej małoletnich powodów J. B. zasługiwały na miano wiarygodnych, były bowiem jasne i logiczne, a nadto korelowały z pozostałym zgromadzonym w toku postępowania materiałem dowodowym. I tak w zakresie wydatków ponoszonych na rzecz małoletnich powodów Sąd dał wiarę matce małoletnich co do faktu, że małoletni O. leczy się dermatologicznie z uwagi na trądzik i w związku z tym stosuje specjalne kosmetyki, a nadto, ze zużywa zwiększoną ilość antyperspirantów. Z wiedzy i doświadczenia Sądu posiadanej w związku z prowadzeniem wielu innych postępowań alimentacyjnych wynika bowiem, że dzieci w wieku małoletniego często borykają się z problemami skórnymi. Nie jest także niczym niezwykłym, że chłopcy w wieku dojrzewania zużywają większe ilości antyperspirantów, co związane jest ze zmianami hormonalnymi. Dalej za wiarygodne Sąd uznał zeznania J. B. co do korzystania przez O. i A. z zajęć dodatkowych w postaci treningów piłki nożnej, posiadania przez A. karty rybackiej, uczęszczania przez O. na korepetycje z matematyki. A także co do organizowania przez nią wyjazdów wakacyjnych dla dzieci oraz przekazywania im co miesiąc środków finansowych tytułem kieszonkowego. W tym zakresie zeznania te korelowały bowiem z zeznaniami świadka J. N. (2). Za wiarygodne Sąd uznał również zeznania J. B. co do źródła i wysokości jej dochodów, a także co do braku jakichkolwiek kontaktów pozwanego z małoletnimi powodami.

Zeznania pozwanego S. M. Sąd oceniał jako wiarygodne w części, w jakiej korelowały z pozostałym zgromadzonym w toku postępowania materiałem dowodowym lub nie zostały zakwestionowane przez stronę przeciwną. W szczególności Sąd dał wiarę pozwanemu co do jego sytuacji mieszkaniowej i ilości osób pozostającym we wspólnym gospodarstwie domowym. Co do zasady za wiarygodne Sąd uznał także zeznania pozwanego co do wysokości poszczególnych kosztów utrzymania lokalu mieszkalnego oraz co do wysokości kosztów zaspokojenia jego osobistych potrzeb. Za zawyżone i niewykazane Sąd uznał jednak wydatki na leki w kwocie powyżej 200 zł miesięcznie. Natomiast zeznania S. M. co do stanu jego zdrowia oraz jego aktualnej sytuacji finansowej Sąd dał wiarę jedynie w zakresie w jakim okoliczności przez niego podnoszone znajdowały pokrycie w pozostałym zgromadzonym w toku postępowania materiale dowodowym i nie były sprzeczne z zasadami logiki oraz z wiedzą i doświadczeniem Sądu posiadaną w związku z prowadzeniem wielu innych postępowań alimentacyjnych.

Za wiarygodne Sąd uznał zeznania świadka J. N. (2), były one bowiem jasne, szczere i logiczne, a nadto nie zostały zakwestionowane przez żadną ze stron postępowania. Sąd miał przy tym na uwadze, że świadek jest osobą najbliższą dla przedstawicielki ustawowej małoletnich powodów, niemniej nie stwierdził by fakt ten miał wpływ na treść jej zeznań. Z drugiej strony Sąd miał na uwadze, że będąc siostrą J. B. i ciotką małoletnich powodów, pozostając w stałym kontakcie z nimi, J. N. (2) niewątpliwie posiada znaczną wiedzę na temat sytuacji materialnej w domu małoletnich oraz orientuje się w zakresie usprawiedliwionych potrzeb A. i O. i w wysokości kosztów ich utrzymania.

Treść i autentyczność zebranych w sprawie dokumentów, przy uwzględnieniu wyżej opisanych uwag, nie wzbudziła wątpliwości Sądu, wobec czego uznano dokumenty z wartościowy dowód w sprawie.

Sąd zważył co następuje:

Podstawą roszczenia małoletnich powodów był art. 138 k.r.o., zgodnie z którym zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego można żądać jedynie w razie zmiany stosunków. Przez zmianę stosunków rozumie się istotne zwiększenie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji, istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub istotne zmniejszenie się możliwości zaspokojenia potrzeb własnymi siłami. Przy ocenie, czy zachodzą przesłanki do zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego w myśl art. 138 k.r.o. należy brać pod uwagę wszelkie okoliczności mogące świadczyć o zmianie stosunków, a zwłaszcza możliwości zarobkowe i majątkowe stron oraz usprawiedliwione potrzeby uprawnionego.

Obowiązek alimentacyjny obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Krewnych w tym samym stopniu obciąża obowiązek alimentacyjny w częściach odpowiadających ich możliwościom zarobkowym i majątkowym.

Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dzieci wynika z art. 133 § 1 k.r.o., w myśl którego rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zgodnie zaś z art. 135 § 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu, odpowiedni do jego wieku i uzdolnień, prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody. Dzieci mają prawo do równej z rodzicami stopy życiowej niezależnie od tego, czy żyją z nimi wspólnie, czy też oddzielnie. Oznacza to, że im wyższy standard życia rodziców tym na wyższym poziomie powinni oni zaspokajać potrzeby dzieci i gwarantować zaspokojenie nie tylko potrzeb podstawowych, ale i potrzeb na wyższym poziomie. Ponadto ustawodawca w § 2 art. 135 k.r.o. przewidział możliwość wykonania obowiązku alimentacyjnego w całości lub części względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie także poprzez osobiste starania o jego utrzymanie lub wychowanie. W tym wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego ( por. teza IV i VII uchw. SN z 16.12.1987 r., III CZP 91/86, OSNCP 1988r., nr 4, poz. 42 oraz orz. SN z 10.10.1969 r. III CRN 350/69, OSNCP 1970, nr 2, poz. 15 ).

W przypadku opóźnienia w zapłacie przez zobowiązanego świadczeń alimentacyjnych na rzecz uprawnionego, temu ostatniemu przysługuje nadto roszczenie o odsetki ustawowe za opóźnienie w oparciu o art. 481 § 1 i 2 k.c.

Przenosząc powyższe rozważania prawne na grunt niniejszej sprawy Sąd uznał, że roszczenie małoletnich powodów względem pozwanego o podwyższenie alimentów zasługiwało na uwzględnienie w znacznej części. Od czasu poprzedniego ustalenia wysokości alimentów należnych małoletnim A. i O. rodz. B. od ich ojca upłynęły ponad 3 lat, a jak ustalono w toku postępowania, w tym czasie zmianie uległ zarówno zakres usprawiedliwionych potrzeb dzieci jak i wysokość kosztów ich zaspokojenia, co związane jest z naturalnym rozwojem małoletnich, a także powszechnym wzrostem cen popularnych towarów i usług. W tym okresie zmiany nastąpiły także w zakresie możliwości zarobkowych obojga rodziców małoletnich powodów, co wynika m.in. ze wzrostu płacy minimalnej. Wreszcie Sąd ustalił, że zmiany nastąpiły także w sytuacji osobistej pozwanego, który zawarł kolejny związek małżeński, a postanowieniem z dnia 06.12.2022 r. pozbawiony został władzy rodzicielskiej nad małoletnimi synami.

Ostatecznie po przeprowadzeniu całego postępowania dowodowego Sąd podtrzymał swoje stanowisko co do wysokości kosztów utrzymania małoletnich powodów, ustalonych na etapie postępowania zabezpieczającego i uznał, że na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb małoletniego A. niezbędna jest co miesiąc kwota 1.855 zł, zaś małoletniego O. B., kwota 2.145 zł. W ocenie Sądu J. B. nie wykazała bowiem jakoby na pokrycie usprawiedliwionych kosztów utrzymania każdego z małoletnich faktycznie niezbędne było co miesiąc aż 3.200 zł. Analogicznie aktualne pozostają także rozważania poczynione przez tut. Sąd w kwestii wysokości poszczególnych wydatków na rzecz małoletnich, przytoczone w uzasadnieniu do postanowienia o zabezpieczeniu z dnia 27.06.2023r. I tak uwzględniając w kosztach utrzymania obojga powodów udział w kosztach najmu lokalu mieszkalnego do kwoty 275 zł oraz koszty zużycia mediów w 1/3 ich wysokości, Sąd miał na uwadze, że nawet gdyby małoletni nie zamieszkiwaliby z matką i tak musiałaby ona zaspokoić swoje potrzeby mieszkaniowe, zaś w obecnym mieszkaniu żaden z chłopców nie posiada osobnego pokoju, a zgodnie z zasadami współżycia społecznego, koszty użytkowania lokalu mieszkalnego obciążają każdego z domowników w stopniu równym. Godzi się tu zauważyć, że wysokość wydatków będących podstawą do obliczenia udziału małoletnich w ogólnie rozumianych kosztach mieszkaniowych, ustalono w oparciu o przedłożone do akt faktury za gaz i zawiadomienia o wysokości opłat oraz w oparciu o zeznania J. B.. Pozostałe koszty utrzymania A. i O. Sąd ustalił podobnie jak na etapie postępowania zabezpieczającego, a mianowicie w oparciu o wiedzę na temat wysokości przeciętnych kosztów utrzymania dzieci w wieku małoletnich powodów, posiadaną w związku z prowadzeniem wielu innych postępowań alimentacyjnych, wiedzę na temat aktualnych cen popularnych towarów i usług oraz okoliczności podnoszone w toku postępowania przez obie strony i powołanego świadka. Nadto szacując koszty wyżywienia małoletnich Sąd miał na uwadze ich wiek oraz fakt, że strona powodowa nie podniosła by któryś z nich posiadał szczególne wymagania w tym zakresie. Określając zaś wydatki na zakup odzieży i obuwia dla małoletnich Sąd miał dodatkowo na uwadze, że choć chłopcy nadal rosną to ich rozwój fizyczny nie jest już tak intensywny jak w przypadku młodszych dzieci, jednak poza normalną codzienną odzieżą, potrzebują także strojów sportowych oraz odpowiednich butów, gdyż obaj trenują piłkę nożną. Dalej ustalając wydatki na szeroko rozumianą ochronę zdrowia Sąd zważył, że obydwaj małoletni przyjmują regularnie witaminy, okresowo zażywają leki na sezonowe infekcje, a nadto małoletni O. korzysta z porad dermatologa z uwagi na problemy z trądzikiem, niemniej żaden z nich nie przyjmuje leków na stałe. W kwestii wydatków na zakup kosmetyków oraz środków higieny Sąd miał na uwadze, że poza zwyczajowymi produktami tj. pasta do zębów, żel pod prysznic, szampon do włosów, z których niewątpliwie korzystają oboje powodowie, z uwagi na wiek i problemy z cerą małoletni O. stosuje kosmetyki dla cery trądzikowej oraz antyperspirant. Każdego z małoletnich obciąża też udział w wydatkach na zakup środków chemii gospodarczej tj. proszek do prania, środki czyszczące itp. Z drugiej jednak strony produkty z tej kategorii co do zasady nie są kupowane co miesiąc z uwagi na wielkość opakowań, w których są sprzedawane. Koszty opłaty abonamentu telefonicznego dla małoletnich powodów Sąd uwzględnił do kwoty 40 zł, gdyż zgodnie z wiedzę i doświadczeniem Sądu oraz z powszechnie dostępnymi informacjami na temat aktualnych ofertach sieci komórkowych, kwota ta pozwala na korzystanie w ramach abonamentu zarówno z nielimitowanych rozmów i wiadomości jak i z pakietu Internetu. W ramach wydatków na wyjazdy wakacyjne Sąd uwzględnił wyłącznie koszty zakwaterowania np. w pensjonacie, których wysokość ustalona została w oparciu o wiedzę i doświadczenie Sądu oraz powszechną wiedzę na temat przeciętnych kosztów kilkudniowego pobytu nad polskim morzem w sezonie wakacyjnym. Dalej, mając na uwadze okoliczności podniesione przez matkę małoletnich powodów w toku rozprawy z dnia 31.05.2023 r. Sąd uwzględnił w kosztach utrzymania małoletniego O. wydatki na opłacenie składki w klubie piłkarskim w kwocie 50 zł oraz korepetycje z matematyki, jednak wyłącznie do kwoty 200 zł miesięcznie. Zajęcia dodatkowe zasługują bowiem na miano usprawiedliwionych potrzeb dzieci, gdyż wspomagają właściwy rozwój fizyczny i psychospołeczny. Oczywiste jest też, że w razie konieczności rodzice zobowiązani są zapewnić dziecku, w miarę swoich możliwości, pomoc w opanowaniu materiału szkolnego i ponosić ewentualne koszty takiej pomocy. W przypadku małoletniego O. jest to tym bardziej wskazane, że chłopiec ma już 17 lat i uczęszcza do technikum, na koniec którego przystąpi do egzaminu dojrzałości, w tym do egzaminu z matematyki. Powszechnie zaś wiadomo, że wyniki matury determinują czy i na jakie studia dziecko będzie mogło aplikować po ukończeniu szkoły średniej. Sąd miał jednak na uwadze, że korepetycje odbywają się wyłącznie w roku szkolnym, a wszelkie przerwy w nauce szkolnej również oznaczają przerwy w tego rodzaju zajęciach, nadto strona powodowa nie udowodniła, że O. potrzebuje aż dwóch godzin korepetycji z matematyki tygodniowo. Z kolei w kosztach utrzymania małoletniego A., poza składką w klubie piłkarskim w kwocie 30 zł Sąd uwzględnił dodatkowo koszt opłacenie karty wędkarskiej w kwocie 300 zł rocznie. Mając zaś na uwadze wiek małoletnich oraz fakt, że ojciec dzieci nie utrzymuje z nimi żadnego kontaktu, a poza alimentami nie przekazuje im żadnych pieniędzy czy prezentów, w kosztach utrzymania każdego z małoletnich Sąd uwzględnił drobne sumy tytułem kieszonkowe, z których każdy z chłopców może pokrywać swoje własne wydatki związane rozrywką czy spotkaniami z rówieśnikami, przy czym ustalając wysokość kieszonkowego Sąd miał na uwadze wiek każdego z chłopców oraz powszechnie dostępną wiedzę na temat cen popularnych wśród młodzieży atrakcji i produktów. Natomiast wysokość wydatków na opłacenie usług fryzjerskich dla małoletnich powodów Sąd przyjął na poziomie podanym w pozwie, albowiem podana tam kwota nie odbiega od wiedzy na temat przeciętnych kosztów takich usług, posiadanej przez Sąd z własnego doświadczenia a także w związku z prowadzeniem w wielu innych postępowań alimentacyjnych.

Obowiązek alimentacyjny obciąża obojga rodziców w częściach odpowiadających ich możliwościom zarobkowych i majątkowych. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie (art. 135 § 2 kro).

Przedstawicielka ustawowa małoletnich powodów swój obowiązek alimentacyjny realizuje częściowo poprzez osobiste staranie o wychowanie dziecka (art. 135 § 2 kro). Nadto jednak winna ona również pieniężnie partycypować w pokrywaniu kosztów jej utrzymania. W toku postępowania ustalono, że J. B. zatrudniona jest w Hotelu (...) na stanowisku cukiernika i osiąga z tego tytułu zmienne wynagrodzenie, w tym podstawowe wynagrodzenie w kwocie 2.700 zł netto miesięcznie oraz wynagrodzenie dodatkowe, którego wysokość uzależniona jest od możliwości świadczenia pracy w godzinach nadliczbowych. W toku rozprawy z dnia 31.05.2023 r. matka małoletnich wskazała, że w okresie komunijnym oraz weselnym otrzymuje wynagrodzenie w łącznej wysokości nawet do kwoty 5.500 zł netto miesięcznie. Dodatkowo w ramach pracy dorywczej J. B. zajmuje się pieczeniem ciast na zmówienie, uzyskując z tego tytułu przeciętnie kwotę 1.000 zł netto miesięcznie. W tych okolicznościach Sąd uznał, że możliwości zarobkowe J. B. w rozumieniu art. 135 § 1 k.r.o. wynoszą około 4.500 zł netto miesięcznie. Z takich dochodów przedstawicielka ustawowa małoletnich powodów winna, zgodnie z zasadą równej stopy życiowej, zaspokoić swoje usprawiedliwione potrzeby oraz przyczynić się do pokrywania kosztów utrzymania małoletnich synów.

Jest oczywiste, że pozwany, będąc świadomym ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego względem dzieci powinien w pełni wykorzystać swoje możliwości zarobkowe i majątkowe oraz w sposób odpowiedni gospodarować posiadanymi środkami. Nadto zaznaczyć należy, iż obowiązek łożenia na zaspokojenie potrzeb dzieci jest obowiązkiem szczególnym, którego realizacja powinna wyprzedzać wszelkie inne zobowiązania, czemu ustawodawca niejednokrotnie dał wyraz w przepisach. Zgodnie z przyjętą linią orzeczniczą dzieci mają w każdej sytuacji prawo do równej stopy życiowej z rodzicami. Oznacza to, iż oboje rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne, w których sami żyją (por. uch. SN z 16.12.1987 - III CZP 81/86 - OSNC 1988, z. 4 poz. 42).

W toku postępowania ustalono, że pozwany z wykształcenia jest piekarzem, jednak dotychczas pracował głównie w charakterze pracownika ogólnobudowlanego. Co istotne w toku rozprawy z dnia 31.05.2023 r. S. M. przyznał, że posiada 7-letnie doświadczenie w tym zawodzie, a z tytułu pracy w budowlance osiągał wynagrodzenie w kwocie ponad 2.700 zł netto miesięcznie. Co prawda w toku postępowania pozwany podnosił też, że obecnie boryka się problemami zdrowotnymi, co ogranicza jego możliwości zarobkowe, a do akt sprawy przedłożył szereg dokumentów z których wynika, że pozostaje pod opieką neurologa, kardiologa i okulisty, wykonuje różnego rodzaju badania, a w okresie od 19.10.2022r. do 21.04.2023r., od 25.05.2023 r. do 31.05.2023r. i od 12.09.2023r. do dnia rozprawy przebywał na zwolnieniu chorobowym. Niemniej Sąd zważył, że S. M. nie posiada orzeczenia o niepełnosprawności ani też o niezdolności do pracy. Samo zwolnienie lekarskie nie jest równoznaczne z niezdolnością do pracy, wydawane jest bowiem tylko na określony czas. Za interesującą okoliczność uznać trzeba też fakt, że problemy zdrowotne pozwanego, a także różnorodność specjalistów do jakich się udaje, a także częstotliwość odbywanych wizyt lekarskich zaczęła rosnąć z chwilą gdy otrzymał on odpis pozwu o podwyższenie alimentów, przy czym po terminie II rozprawy wzrost ten był wręcz lawinowy. Wynika to wprost z dokumentacji medycznej przedłożonej do akt sprawy. Z dokumentów tych jedynie dwa pochodzącą z okresu przed marcem 2023r. Nadto Sąd zważył, że z wydruku historii rachunku bankowego S. M. wynika, że choć do 19.11.2022r. korzystał on ze zwolnienia lekarskiego, to w okresie od 14.12.2022r. do 08.04.2023r. na prowadzony dla niego rachunek bankowy sześciokrotnie wpływały środki od jego pracodawcy, każdorazowo w wysokości w wysokości 200-500 zł, w dniu 11.05.2023r. otrzymał przelew na kwotę 844 zł tytułem wynagrodzenia, a w dniu 16.05.2023r. we wpłatomacie dokonano na jego konto wpłaty kwoty 900 zł. Co istotne pozwany podnosił, że poza pracą w firmie (...) nie wykonuje innych prac dorywczych, a jego małżonka jest osobą schorowaną i bezrobotną. Bez znaczenia pozostaje tu fakt, że w tytule niektórych ze wspomnianych przelewów widnieje wpis „wynagrodzenie zaliczka”. W ocenie Sądu mało prawdopodobne jest bowiem by pracodawca wypłacał zaliczkowo wynagrodzenie dla pracownika, który nie tylko choruje już od dwóch miesięcy (pierwsze zwolnienie wystawiono w październiku 2022r., a pierwszy przelew „zaliczki” nastąpił w grudniu 2022r.), ale też co do którego nie ma pewności czy i kiedy wróci do pracy. W tym miejscu godzi się też zwrócić uwagę na powszechnie znany proceder, praktykowany w małych firmach budowlanych, a polegający na tym, że w okresie świąteczno-zimowym z powodu pewnego spowolnienie w tej branży, pracownicy wysyłani są przez pracodawcę na „zwolnienia chorobowe”, celem uniknięcia opłacania składek ZUS, jednocześnie jednak nadal pracując nad bieżącymi zleceniami. Kolejno Sąd zwrócił uwagę na niektóre z wydatków jakie wykonywane były z konta pozwanego w okresie od 14.12.2022r. do 16.05.2023r. I tak z treści wydruku historii transakcji wynika, że dnia 24.12.2022r. pozwany dokonał zakupu w sklepie jubilerskim na kwotę 160 zł, dnia 27.03.2023r. w sklepach odzieżowych i obuwniczych dokonał zakupów na łączną kwotę niemal 400 zł, w ciągu 2 dni tj. od 07.04.2023r. do 08.04.2023r. w drogerii sieci H. oraz sklepach odzieżowych, w tym w sklepie sieci B. S., wydał łącznie niemal 750 zł, w dniu 20.04.2023r. w sklepie (...) w P. wydał 250 zł, a dnia 16.05.2023r. wydał łącznie 400 zł w sklepie z markową odzieżą (...) w C. oraz sklepie sieci 4F. O ile w przypadku osoby pracującej i osiągając zarobki zgodne z posiadanymi możliwościami zarobkowymi nie byłyby to dziwne wydatki o tyle w przypadku pozwanego, który w tym okresie pozostawał niezdolny do pracy i utrzymywał się wyłącznie z zasiłku chorobowego, sytuacja wygląda odmiennie. Trudno jest bowiem uznać za racjonalne przeznaczanie tak znacznych kwot na zakup markowej odzieży, obuwia, kosmetyków lub na biżuterię w sytuacji, gdy posiada się ograniczone możliwości zarobkowe. Godzi się zresztą zauważyć, że w tym okresie pozwany często dokonywał też płatności w różnego rodzaju restauracjach, barach i pubach, w tym m.in. w restauracji sieci McDonalds. Budzi to nie tylko wątpliwości co do faktycznego stanu finansów S. M. w okresie gdy otrzymywał kolejne zwolnienia lekarskie, osoba „ledwo wiążąca koniec z końcem” nie mogłaby bowiem pozwolić sobie na jadanie w restauracjach, ale także co do faktycznego stanu jego zdrowia. W toku postępowania pozwany podnosił bowiem, że istnieje u niego podejrzenie cukrzycy oraz, że jest w tym kierunku diagnozowany. Trudno zaś sobie wyobrazić by chorując na tak poważną chorobę jak cukrzyca S. M. świadomie stołowałby się w restauracji powszechnie znanej z serwowania jedzenia typu fast food. W tym miejscu celem wyjaśnienia wskazać trzeba, że informację na temat profilu działalności prowadzonej przez podmioty, na rzecz których powód dokonywał płatności wykazanych w wydruku historii jego rachunku bankowego Sąd uzyskał korzystając z wyszukiwarki internetowej google.com oraz wyszukiwarki na stronie ceidg.gov.pl. (...) zważył, że w dniu 11.05.2023r. pozwany otrzymał tytułem wynagrodzenia kwotę 844 zł. Kolejne wynagrodzenie pozwany otrzymał w dniu 11.06.2023r. Oznacza to, że pozwany otrzymuje wynagrodzenie „z dołu” czyli za przepracowany miesiąc. Jest to o tyle istotne, że do dnia 21.04.2023r. S. M. przebywał na zwolnieniu lekarskim, a zatem wynagrodzenie wypłacone mu w maju było zapłatą dni przepracowane w kwietniu, czyli maksymalnie 7 dni pracy, a minimalnie 6 jeśli pozwany zwyczajowo nie świadczy pracy w soboty. Daje to dniówkę w wysokości minimalnie 121 zł przy 7 dniach lub maksymalnie 140 zł przy 6 dniach pracy. Co oznacza, że w tamtym okresie średnie miesięczne wynagrodzenie wynosiło faktycznie pomiędzy 3.100 zł a 3.150 zł. Bez znaczenia pozostaje tu fakt, że w czerwcu 2023r. S. M. otrzymał tytułem wynagrodzenia kwotę 2.100 zł. Należy bowiem przypomnieć, że dnia 16.05.2023r. na jego konto dokonano we wpłatomacie wpłaty kwoty 900 zł, jak zaś wskazano wcześniej, pozwany nie podnosił, że posiada inne źródło dochodów poza pracą w firmie (...). Można zatem wysnuć racjonalne przypuszczenie, że kwota ta stanowiła „zaliczkę” za pracę świadczoną w maju, wypłaconą pozwanemu „do ręki”. Oznacza to, że wynagrodzenie pozwanego za miesiąc maj wynosiło de facto 3.000 zł. Dla porządku wskazać trzeba, że w dniu 06.07.2023r. S. M. otrzymał przelew w kwocie 2.715 zł tytułem wynagrodzenia, następnie w dniu 22.07.2023r. na jego rachunek dokonano wpłaty w wysokości 450 zł, co daje łącznie 3.165 zł. Natomiast w sierpniu łączne wpływy na konto pozwanego, z tytułu wynagrodzenia i wpłat własnych wynosiły 3.339,86 zł (550 zł w dniu 17.08.2023r. i 2.789,86 w dniu 08.09.2023r.).

Mając zatem na uwadze powyższe, a także fakt, że w okresie 6 miesięcy do marca 2023r., a zatem w czasie gdy minimalne wynagrodzenie krajowe wynosiło 3.490 zł brutto miesięcznie, Powiatowe Urzędy Pracy w C. i powiatach ościennych dysponowały ofertami pracy w zawodzie piekarza wynagrodzeniem do 5.000 zł brutto miesięcznie, pracownik ogólnobudowlany z wynagrodzeniem do 4.500 zł brutto miesięcznie oraz dla osób bez zawodu za wynagrodzeniem w kwocie do 6.000 zł brutto miesięcznie, zaś począwszy od 01.07.2023r. minimalne wynagrodzenie wzrosło do kwoty 3600 zł brutto miesięcznie, czyli o około 3% Sąd uznał, że począwszy od lipca 2023r. możliwości zarobkowe pozwanego w rozumieniu art. 135 § 1 k.r.o., kształtują się na poziomie kwoty co najmniej 4.100 zł brutto miesięcznie, czyli około 3.200 zł netto miesięcznie.

Z takich dochodów pozwany winien zgodnie z zasadą równej stopy życiowej pokrywać swoje usprawiedliwione potrzeby oraz przyczyniać się do ponoszenia kosztów utrzymania małoletnich dzieci. W toku postępowania ustalono, że poza małoletnimi powodami S. M. nie posiada na swoim utrzymaniu innych osób. Usprawiedliwione koszty utrzymania pozwanego Sąd oszacował zaś na kwotę 1.125 zł, w tym udział w kosztach utrzymania lokalu mieszkalnego 325 zł, wyżywienie 400 zł, leki i okulary 200 zł, środki higieny i czystości 50 zł, telefon 40 zł, odzież i obuwie 50 zł, dojazdy do lekarzy 50 zł. Udział w kosztach utrzymania lokalu mieszkalnego Sąd ustalił w oparciu o zeznania S. M., złożone w toku rozprawy z dnia 31.05.2023 r. oraz przy założeniu, że rachunki za media obejmują okresy dwumiesięczne, zaś w lokalu mieszkalnym zamieszkują łącznie 3 osoby. Koszty wyżywienia, zakupu leków i okularów oraz środków higieny i czystości Sąd przyjął w kwotach wskazanych przez samego pozwanego w jego odpowiedzi na pozew z dnia 21.03.2023 r. (k. 76-77v), następnie częściowo podtrzymanych przez niego w zeznaniach złożonych w toku rozprawy z dnia 15.11.2023r. Co prawda w toku rozprawy z dnia 31.05.2023 r. S. M. podniósł, że na sam zakup leków wydaje 400 zł miesięcznie, jednak okoliczności tych w żaden sposób nie wykazał. W szczególności nie wynika to z załączonych przez niego dokumentów, ani też z wydruku historii rachunku bankowego. Co więcej w toku rozprawy z dnia 15.11.2023r. twierdził już, że wydatki te wynoszą 350 zł miesięcznie. Natomiast w kwestii zakupu okularów korekcyjnych Sąd miał na uwadze, że tego rodzaju wydatek ponoszony jest nie częściej niż na 1,5-2 lata. Należy też wskazać, że pozwany nie tylko nie wykazał, że korzysta z prywatnych porad lekarskich, ale w toku rozprawy z dnia 15.11.2023r. przyznał wręcz, że wizyty te odbywa w ramach NFZ. Niemniej nawet gdyby tego rodzaju okoliczność wykazał, to mając na uwadze fakt, że jest obciążony obowiązkiem alimentacyjnym na rzecz dwójki małoletnich dzieci, korzystanie przez pozwanego z prywatnej służby zdrowia, w sytuacji gdy wizyty lekarskie można odbywać w ramach NFZ i tak nie byłoby usprawiedliwione. Wydatki na zakup odzieży i obuwia oraz dojazdy do lekarzy Sąd ustalił mając na uwadze, że pozwany jest już osobą dorosłą, a nadto nie posiada żadnych szczególnych wymagań w zakresie użytkowanej odzieży czy obuwia, a także w oparciu o wiedzę na temat przeciętnej wysokości tego rodzaju wydatków ponoszonych przez mężczyzn w wieku pozwanego oraz żyjących na podobnej stopie życiowej. Natomiast wydatki związane z opłaceniem abonamentu telefonicznego Sąd ustalił uwzględniając zasadę równej stopy życiowej rodziców i dzieci, a także mając na uwadze, że na rynku usług telekomunikacyjnych dostępne są abonamenty w tej wysokości, oferujące dostęp do nielimitowanych rozmów, wiadomości oraz do pakietu Internetu. Podkreślić w tym miejscu należy, że w kosztach utrzymania pozwanego Sąd uwzględnia jedynie usprawiedliwione wydatki. Jest to o tyle istotne, że w przypadku pozwanego, który twierdzi, że znajduje się w trudnej sytuacji materialnej, posiada ograniczone możliwości zarobkowe i w związku z tym nie może łożyć wyższych alimentów na rzecz swoich małoletnich i uczących się synów, którzy nie posiadają żadnych własnych dochodów, z których mogliby zaspokoić własne usprawiedliwione potrzeby, na miano usprawiedliwionych zdecydowanie nie zasługują np. jednorazowe wydatki na zakup markowej odzieży, obuwia i kosmetyków w kwocie ponad 700 zł.

Biorąc zatem pod uwagę, że możliwości zarobkowe pozwanego wynoszą co najmniej 3.200 zł netto miesięcznie Sąd uznał, że podwyższona renta alimentacyjna w kwocie po 900 zł miesięcznie na rzecz każdego z małoletnich powodów, czyli łącznie 1.800 zł miesięcznie, leży w granicach możliwości zarobkowych S. M..

W ocenie Sądu nawet uiszczając na rzecz małoletnich powodów podwyższone alimenty w kwocie po 900 zł miesięcznie dla każdego z nich, pozwany nadal będzie dysponował wystarczającymi środkami na zaspokojenie swoich podstawowych usprawiedliwionych potrzeb.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w pkt 1 i 2 sentencji wyroku, w pozostałym zakresie oddalając powództwo o podwyższenie alimentów (pkt. 3).

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. art. 113 ust. 1 w zw. z art. 13 ust. 2 ustawy z dnia 28.07.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tj. Dz.U. z 2023 r. poz. 1144 z póź. zm.), a także § 2 ust. 5, § 10 ust. 2 pkt 1 w zw. z § 20 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1964 ze zm.) i § 4 ust. 1 pkt 9 oraz § 10 ust. 2 pkt 1 w zw. z § 20 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1935 ze zm.). W niniejszej sprawie strona powodowa wygrała proces w 60 %, a pozwana w 40 %.

W związku z tym Sąd zasądził od pozwanego S. M. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 600 zł tytułem zwrotu części kosztów sądowych na które składała się opłata od pozwu w wysokości 750 zł. Uwzględniając zaś charakter roszczenia alimentacyjnego i sytuację małoletnich powodów, na podstawie art. 113 ust. 4 u.k.s.c. Sąd odstąpił od obciążenia ich pozostałymi kosztami sądowymi w części, w jakiej powództwo zostało oddalone, gdyż w przeciwnym wypadku zostałyby one ściągnięte z zasądzonego roszczenia.

Następnie Sąd zważył, że na etapie postępowania zażaleniowego, zarówno strona pozwana jak i strona powodowa złożyły wnioski o zasądzenie od strony przeciwnej na swoją rzecz zwrotu kosztów zastępstwa w tym postępowaniu. W tych okolicznościach, przechodząc do rozliczenia kosztów procesu Sąd ustalił, że na koszty sądowe strony powodowej składały się koszty zastępstwa w postępowaniu – 3.600 zł i koszty zastępstwa w postępowaniu zażaleniowym 900 zł, łącznie 4.500 zł. Strona powodowa mogła zatem domagać się od pozwanego kwoty 2.700 zł (4.500 x 60%). Na koszty strony pozwanej składały się koszty zastępstwa w postępowaniu - 120 zł, opłata od uzasadnienia - 100 zł i koszty zastępstwa w postępowaniu zażaleniowym - 120 zł, łącznie 340 zł. Pozwany mógł zatem domagać się od strony powodowej kwoty 136 zł (136 x 40%). Po wzajemnym rozliczeniu Sąd zobowiązał pozwanego do zwrotu na rzecz strony powodowej kwoty 2.564 zł tytułem kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami (2.700 – 136).

Na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. wyrokowi w pkt 1, zasądzającym alimenty, nadano z urzędu rygor natychmiastowej wykonalności

sędzia Dariusz Ratajczak