Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Wągrowcu

UZASADNIENIE

wyroku z 30.06.2023 r.

Pozwem złożonym dnia 22.02.2023 r. przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki, reprezentowana przez pełnomocnika, wniosła o zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniej W. B. podwyższonej renty alimentacyjnej w kwocie po 1.500 zł miesięcznie. Jednocześnie w pozwie wniesiono o udzielenie zabezpieczenia powództwa poprzez zobowiązanie pozwanego do uiszczania tymczasowej podwyższonej renty alimentacyjnej w kwocie po 1.400 zł

W uzasadnieniu wskazano, że ostatni raz wysokość alimentów należnych małoletniej powódce od pozwanego ustalona została wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu XIV Wydział Cywilny z siedzibą w P. z dnia 22.07.2017r. sygn. akt XIV C 36/17. Od tego czasu nastąpiła zmiana w sytuacji małoletniej powódki, wynikając z naturalnego rozwoju dziecka oraz powszechnego wzrostu cen towarów i usług. Powódka ma obecnie ma 15 lat, uczęszcza do ZS nr 2 w W. i wymaga wsparcia psychologa bądź pedagoga szkolnego. Obecnie koszty utrzymania małoletniej wynoszą 2.719 zł miesięcznie. Alimenty w dotychczasowej wysokości są zatem nieadekwatne do potrzeb dziecka. Matka małoletniej zatrudniona jest na podstawie umowy o pracę z wynagrodzeniem w wysokości minimalnego wynagrodzenia krajowego. Natomiast pozwany, który jest spawaczem, osiąga zarobki w wysokości 4.000 zł – 6.000 zł miesięcznie.

W odpowiedzi na pozew B. B., reprezentowany przez pełnomocnika, wniósł o oddalenie powództwa w całości wskazując, że strona powodowa nie wskazała na czym miałaby polegać zmiana w sytuacji małoletniej powódki oraz, że jest ona na tyle istotna, że uzasadnia zmianę wysokości renty alimentacyjnej. Dalej pozwany podniósł, że małoletnia wraz z matką zamieszkuje z rodzicami K. B., sytuacja majątkowa przedstawicielki ustawowej małoletniej poprawiła się, a poza pracą w sklepie zajmuje się także oferowaniem noclegów w domkach wczasowych swoich rodziców. Co do swojej sytuacji ojciec małoletniej wskazał, że z zawodu jest spawaczem, osiąga zarobki w wysokości 4.900 zł miesięcznie, a na swoje utrzymanie oraz alimenty dla córki przeznacza 4.300 miesięcznie. Pozwany podniósł nadto, że choruje na nadciśnienie i w związku z tym pozostaje pod opieką lekarza i przyjmuje na stałe leki. W jego ocenie koszty utrzymania małoletniej W. zawyżone zostały w zakresie udziału w kosztach utrzymania lokalu mieszkalnego, wydatków na zakup odzieży, obuwia, wyprawki szkolnej, żywność, środki higieny i czystości oraz kosmetyki. W pozwie nie wskazano nadto co wchodzi w zakres wydatków na elektronikę i zajęcia dodatkowe.

Postanowieniem z dnia 20.04.2023 r. wydanym w sprawie sygn. akt III RC 54/23 Sąd Rejonowy Wągrowcu udzielił zabezpieczenia roszczenia na czas trwania procesu poprzez zobowiązanie pozwanego B. B. do uiszczania na rzecz małoletniej powódki W. B. tymczasowej podwyższonej renty alimentacyjnej w kwocie 1.050,00 zł miesięcznie, począwszy od dnia 22.02.2023 r. płatnych z góry do 10-tego dnia każdego kolejnego miesiąca wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, do rąk matki K. B. i to w miejsce alimentów zasadzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu XIV Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w P., wydanym dnia 22.08.2017 r. w sprawie sygn. akt XIV C 36/17, w pozostałej części wniosek o udzielenie zabezpieczenia oddalając.

Na skutek zażalenia wywiedzionego przez małoletnia powódkę W. B., postanowieniem z dnia 19.06.2023 r. wydanym w sprawie sygn. akt III RCz 9/23 Sąd Rejonowy Wągrowcu zmienił pkt 1 postanowienia Sądu Rejonowego w Wągrowcu z dnia 20 kwietnia 2023 r. o udzieleniu zabezpieczenia w ten sposób, że zobowiązał pozwanego B. B. do uiszczania na rzecz małoletniej powódki W. B. tymczasowej podwyższonej renty alimentacyjnej w kwocie 1.170 zł miesięcznie, w pozostałym zakresie oddalając zażalenie.

Sąd ustalił, co następuje:

Małoletnia W. B. ur. (...) jest córką K. B. i B. B., których związek małżeński rozwiązany został wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu XIV Wydział Cywilny z siedzibą w P. z dnia 22.08.2017 r., sygn. akt XIV C 36/17. Na mocy tego orzeczenia B. B. zobowiązany został do łożenia na rzecz małoletniej córki alimentów w kwocie 800 zł miesięcznie. Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnią powierzono matce dziecka, pozostawiając pozwanemu prawo do współdecydowania. Uregulowane zostały także kontakty pozwanego z córką.

W tamtym czasie małoletnia powódka miała 10 lat, uczęszczała do szkoły podstawowej i wraz z matką zamieszkiwała w mieszkaniu stanowiącym własność rodziców K. B., a jej średnie miesięczne koszty utrzymania wynosiły 1.540 zł. Matka małoletniej zatrudniona była na pełen etat na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony na stanowisku zastępcy kierownika sklepu w sklepie należącym do jej matki i osiągała z tego tytułu dochód w wysokości 1.950 zł netto miesięcznie, a B. B. zamieszkiwał na terenie P. w domu jednorodzinnym należącym do jego rodziców i pracował na stanowisku spawacza ze średnim miesięcznym wynagrodzeniem w wysokości 2.600 zł netto.

Obecnie W. B. nadal zamieszkuje wraz ze swoją matką i jej rodzicami w mieszkaniu własnościowym w W., którego średnie miesięczne koszty utrzymania, w tym czynsz, prąd, gaz, zakup chemii i środków pielęgnacyjnych, wynoszą 1.630 zł. Udział małoletniej w tych wydatkach wraz z udziałem W. w kosztach zakupu paliwa na dojazdy, wynosi 420 zł miesięcznie. Powódka ma 16 lat i uczęszcza do I klasy Technikum nr(...) w W.. W ramach wyprawki szkolnej matka małoletniej zakupuje dla niej podręczniki do nauki, przybory szkolne, art. papiernicze, nadto co roku opłaca składki klasowe, składkę na radę rodziców i ubezpieczenie oraz pokrywa koszty wycieczek szkolnych, przeznaczając na ten cel średnio miesięcznie 150 zł. Córka pozwanego nie ma szczególnych wymagań w zakresie żywienia, a średnie miesięczne wydatki na zaspokojenie tych jej potrzeb wynoszą 600 zł. Na zakup odzieży i obuwia oraz bielizny dla W. niezbędna jest kwota 320 zł miesięcznie, nadto kwota 50 zł miesięcznie na usługi fryzjerskie oraz 30 zł na opłacenie abonamentu telefonicznego. Na wydatki związane z zakupem drobnej elektroniki, opłaceniem serwisów stermingowych, aplikacji telefonicznych, spotkania ze znajomymi, wyjazdy wakacyjne i szeroko rozumianą rozrywkę małoletnia W. potrzebuje 300 zł miesięcznie. Co do zasady powódka nie choruje przewlekle i nie przyjmuje na stałe żadnych leków, odbywa jednak wizyty u dentysty a nadto zapada na sezonowe infekcje, co generuje wydatek rzędu 80 zł miesięcznie.

Małoletnia W. posiada opinię Poradni P.-Pedagogicznej zawierająca zalecenia dla nauczycieli umożliwienia udziału małoletniej w zajęciach dydaktyczno-wyrównawczych, zajęciach rozwijających umiejętności uczenia się oraz pozostawania pod opieką psychologa/pedagoga szkolnego. Powodem zgłoszenia powódki do poradni były trudności z koncentracją uwagi oraz zapamiętywaniem przyswojonego materiału.

K. B. nadal zatrudniona jest na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony na pełen etat jako zastępca kierownika sklepu w firmie P.H.U. JAR R. J., a jej średnie miesięczne wynagrodzenie wynosi około 4.000 zł netto.

Pozwany B. B. zamieszkuje na terenie P., w wynajmowanym mieszkaniu, którego średnie miesięczne koszty utrzymania wynoszą około 975 zł miesięcznie, w tym tytułem opłaty do wspólnoty i za garaż 265 zł, prąd – 130 zł, woda – 65 zł, gaz – 74 zł, TV i Internet – 190 zł, telefon – 220 zł, podatek – 31 zł. B. B. posiada własny samochód, który użytkuje m.in. celem dojazdu do miejsca pracy oddalonego od jego miejsca zamieszkania o 15 km, a także którym raz w miesiącu odbiera córkę i odwozi z kontaktów. Samochód pozwanego spala około 9l/100 km, a miesięczny koszt zakupu paliwa to 500 zł. Koszt myjni wynosi 20 zł miesięcznie. Na własne wyżywienie pozwany przeznacza 600 zł miesięcznie, a na zakup kosmetyków, artykułów higienicznych i środków czystości 150 zł miesięcznie. Ojciec małoletniej choruje na nadciśnienie i przyjmuje na stałe leki, a nadto pozostaje pod opieką lekarza kardiologa, przy czym na zakup leków oraz leczenie przeznacza 50 zł miesięcznie. Nadto B. B. przeznacza kwotę 150 zł miesięcznie na rozrywkę i hobby, kwotę 150 zł miesięcznie na realizację kontaktów z małoletnią W. oraz pokrywa koszty zakupu własnej odzieży i obuwia. Pozwany spłaca także zobowiązania z tytułu kredytów konsumpcyjnych oraz opłaca składkę w (...) w łącznej wysokości 626 zł miesięcznie.

Ojciec małoletniej zatrudniony jest na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony jako spawacz w firmie (...) sp. z o.o. w P., a jego średnie miesięczne wynagrodzenie wyniosło 5.500 zł netto.

B. B. pozostaje w nieformalnym związku z A. K., jednak nie zamieszkuje z nią. Pozwany realizuje kontakty z małoletnią W., jednak nie w pełnym wymiarze zakreślonym w wyroku rozwodowym. Co do zasady ojciec małoletniej spotyka się z nią jeden weekend w miesiącu od soboty do niedzieli, a także w okresie wakacji i świąt. Poza alimentami B. B. przekazuje małoletniej prezenty okolicznościowe z okazji świąt czy urodzin.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dowody: odpis orzeczenia SO w Poznaniu sygn. XIV C 36/17 /k. 10-10v/; odpis aktu urodzenia /k. 11/; opinia (...) /k. 12-13/; zaświadczenia, zawiadomienia, rachunki, faktury, potwierdzenia zapłaty, polisy, paragony przedłożone przez stronę powodową /k. 14, 16-94-34, 161-162, 184-185/; zaświadczenie o zatrudnieniu i wysokości wynagrodzenia K. B. /k. 15/; dane z systemy PESEL-SAD /k. 101-106v/; dokumentacja medyczna pozwanego /k. 131-134/; zeznania podatkowe pozwanego /k. 135-138v/; zaświadczenie o zatrudnieniu i wysokości wynagrodzenia pozwanego /k. 139/; wydruk historii rachunków bankowych /k. 140-188/; potwierdzenia rezerwacji, potwierdzenia transakcji, rachunki, faktury, informacje o wysokości opłat, decyzje o wymierzę danin publicznych przedłożone przez stronę pozwaną /k. 189-206v/ a także zeznania K. B. /k. 247-248, 249-płyta/, zeznania B. B. /k. 258-259, 260-płyta CD/ i dokumenty zgormadzone w aktach sprawy SO w Poznaniu sygn. XIV C 36/17.

Zeznania przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki K. B. Sąd uznał za wiarygodne w znacznym zakresie, były bowiem jasne i logiczne a nadto korelowały z pozostałym zgromadzonym w toku postępowania materiałem dowodowym. W szczególności Sąd miał na uwadze, że matka małoletniej przyznała, że pozwany realizuje kontakty z córką, choć nie w pełnym zakresie, a nadto, że zabiera ją na wyjazdy wakacyjne oraz przekazuje jej prezenty okolicznościowe. Nadto Sąd dał wiarę zeznaniom K. J. co do wysokości jej zarobków. W toku przesłuchania informacyjnego matka małoletniej sama przyznała, że jej średnie miesięczne zarobki wynoszą 4.000 zł netto. Sąd nie dał natomiast wiary przedstawicielce ustawowej małoletniej powódki co do częstotliwości wizyt małoletniej u stomatologa i wysokości kosztów leczenia stomatologicznego, albowiem zeznania w tym zakresie nie zostały poparte żadnymi dowodowymi. Za niewiarygodne Sąd uznał także twierdzenia matki małoletniej co do częstotliwości z jaką ponosi ona wydatki na zakup sprzęty elektronicznego dla córki, w szczególności myszki czy słuchawki oraz co do wysokości tych wydatków, nie tylko bowiem twierdzenia te nie zostały w żaden sposób udowodnione ale także były one niezgodne z zasadami doświadczenia życiowego. Nieprawdopodobne jest w ocenie Sądu by małoletnia aż tak szybko zużywała drobny sprzęt elektroniczny. Wreszcie Sąd nie dał wiary twierdzeniom K. B. jakoby pozwany zamieszkiwał wspólnie z ze swoją partnerką, również tych okoliczności nie udowodniła ona w żaden sposób, nadto jednak podkreślić należy, że wiedzę na ten temat matka małoletniej posiadał od samej W.. W toku swoich zeznań pozwany zaprzeczył jakoby jego partnerka z nim zamieszkiwała wskazując jednocześnie, że przebywa w jego mieszkaniu w okresie kiedy realizuje on kontakty z córką.

Co do zeznań pozwanego B. B. Sąd również dał im wiarę w przeważającej części, przy czym ostatecznie część z twierdzeń pozwanego Sąd zweryfikował w oparciu o pozostały zgromadzony w toku postępowania materiał dowodowy, w szczególności w zakresie wysokości wydatków mieszkaniowych. Za zawyżone Sąd uznał podawane przez pozwanego wydatki na zakup kosmetyków, środków higieny i czystości powyżej kwoty 150 zł miesięcznie, albowiem w toku postępowania nie ustalono by posiadał on jakieś szczególne wymagania w tym zakresie. Nadto Sąd miał na uwadze, że pozwany sam przyznał, iż większość tego rodzaju produktów zakupuje w dyskoncie (...), który znany jest z niskich cen. Sąd nie dał także wiary pozwanemu co do tego jakoby poza alimentami przeznaczał na rzecz małoletniej W. dodatkowo 200-300 zł miesięcznie. O ile bowiem Sąd dał wiarę, że pozwany zabiera córkę na wyjazdy wakacyjne oraz zapewnia jej rozrywkę podczas realizowania kontaktów weekendowych, to jednak należy pamiętać, że poza okresem wakacji ojciec małoletniej spędza z W. zaledwie jeden weekend w miesiącu i to od soboty do niedzieli. Mało prawdopodobne jest by w tak krótkim czasie faktycznie był on w stanie zapewnić jej tak liczne atrakcje jak wskazywał podczas zeznań. Nadto wszelkie wydatki jakie pozwany ponosi na małoletnią w trakcie kontaktów winny być zsumowane a następnie podawane w stosunku miesięcznym. Za wiarygodne Sąd uznał natomiast zeznania pozwanego co do wysokości jego wynagrodzenia, a także co do faktu, że zamieszkuje ona sam, zaś jego partnerka przebywa jedynie u niego czasowo oraz co do tego, że podczas realizowania kontaktów z W. zapewnia jej atrakcje w postaci wyjścia do muzeum, na basen czy do kawiarni.

Treść i autentyczność zebranych w sprawie dokumentów, przy uwzględnieniu wyżej opisanych uwag, nie wzbudziła wątpliwości Sądu, wobec czego uznano dokumenty za wartościowe dowody w sprawie.

Sąd zważył co następuje:

Podstawą roszczenia małoletnich powódek był art. 138 k.r.o., zgodnie z którym zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego można żądać jedynie w razie zmiany stosunków. Przez zmianę stosunków rozumie się istotne zwiększenie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji, istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub istotne zmniejszenie się możliwości zaspokojenia potrzeb własnymi siłami. Przy ocenie, czy zachodzą przesłanki do zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego w myśl art. 138 k.r.o. należy brać pod uwagę wszelkie okoliczności mogące świadczyć o zmianie stosunków, a zwłaszcza możliwości zarobkowe i majątkowe stron oraz usprawiedliwione potrzeby uprawnionego.

Obowiązek alimentacyjny obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Krewnych w tym samym stopniu obciąża obowiązek alimentacyjny w częściach odpowiadających ich możliwościom zarobkowym i majątkowym.

Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dzieci wynika z art. 133 § 1 k.r.o., w myśl którego rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zgodnie zaś z art. 135 § 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu, odpowiedni do jego wieku i uzdolnień, prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody. Dzieci mają prawo do równej z rodzicami stopy życiowej niezależnie od tego, czy żyją z nimi wspólnie, czy też oddzielnie. Oznacza to, że im wyższy standard życia rodziców tym na wyższym poziomie powinni oni zaspokajać potrzeby dzieci i gwarantować zaspokojenie nie tylko potrzeb podstawowych, ale i potrzeb na wyższym poziomie. Ponadto ustawodawca w § 2 art. 135 k.r.o. przewidział możliwość wykonania obowiązku alimentacyjnego w całości lub części względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie także poprzez osobiste starania o jego utrzymanie lub wychowanie. W tym wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego ( por. teza IV i VII uchw. SN z 16.12.1987 r., III CZP 91/86, OSNCP 1988r., nr 4, poz. 42 oraz orz. SN z 10.10.1969 r. III CRN 350/69, OSNCP 1970, nr 2, poz. 15 ).

W przypadku opóźnienia w zapłacie przez zobowiązanego świadczeń alimentacyjnych na rzecz uprawnionego, temu ostatniemu przysługuje nadto roszczenie o odsetki ustawowe za opóźnienie w oparciu o art. 481 § 1 i 2 k.c.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy w pierwszej kolejności Sąd zważył, że od poprzedniego ustalenia wysokości alimentów upłynęło de facto ponad 5 lat, gdyż w wyroku z dnia 30.11.2017 r., sygn. akt XIV C 1234/15 Sąd Okręgowy w Poznaniu XIV Wydział Cywilny z siedzibą w P. ustalił rentę alimentacyjną należną małoletnim powódkom od ich ojca na takim samym poziomie na jakim świadczenia te zostały ustalone w ugodzie zawartej dnia 01.12.2015 r. w sprawie sygn. akt III RC 204/15/1, przed tut. Sądem. Od tamtego czasu istotnej zmianie uległa zaś zarówno sytuacja małoletnich powódek jak i pozwanego. Małoletnia A., która poprzednio miała 9 lat i uczęszczała do szkoły podstawowej, jest już 16-letnią uczennicą I klasy szkoły branżowej, a A. która miała 3 lata i uczęszczała do przedszkola, ma lat 12 i uczęszcza do IV klasy szkoły podstawowej. Oczywiste jest zatem, że zmianie uległ zarówno zakres usprawiedliwionych potrzeb dzieci jak i wysokość kosztów ich zaspokojenia, co związane jest z naturalnym rozwojem małoletnich, a także powszechnym wzrostem cen popularnych towarów i usług. Niewątpliwie w tak długim okresie czasu nastąpiła także istotna zmiana w sytuacji pozwanego, w szczególności w zakresie jego możliwości zarobkowych. Wskazuje na to już sam fakt, że w 2015 r. kiedy rodzice małoletnich zawierali przed Sądem Rejonowym w Wągrowcu ugodę co do wysokości renty alimentacyjnej należnej małoletnim powódkom od ich ojca, minimalne wynagrodzenie krajowe wynosiło 1.750 zł, obecnie zaś jest to kwota 3.490 zł brutto miesięcznie.

Mając zatem na uwadze powyższe należało uznać, że nastąpiła zmiana okoliczności w rozumieniu art. 138 k.r.o. uzasadniająca ponowne ustalenie wysokości renty alimentacyjnej należnej małoletnim powódkom.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, że roszczenia małoletniej powódki względem pozwanego o podwyższenie alimentów okazał się zasadne w znacznej części. Od poprzedniego ustalenia wysokości alimentów upłynęło bowiem przeszło 5 lat, a zmianie uległ zarówno zakres usprawiedliwionych potrzeb dziecka jak i wysokość kosztów ich zaspokojenia, co związane jest z naturalnym rozwojem małoletniej, a także powszechnym wzrostem cen popularnych towarów i usług. W. jest już bowiem obecnie nastolatką i rozpoczęła naukę w szkole ponadpodstawowej. W toku postępowania ustalano nadto, że również w sytuacji pozwanego nastąpiły istotne zmiany. W 2017 r. B. B. posiadł zarobki w wysokości 2.600 zł netto miesięcznie, obecnie zaś jego dochody wzrosły do kwoty 5.500 zł netto miesięcznie, a więc ponad dwukrotnie.

Ostatecznie, w oparciu o cały zgromadzony w toku postępowania materiał dowodowy Sąd uznał, że na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb małoletniej W. B. niezbędna jest obecnie kwota ok. 1.950 zł. Co do zasady większość wydatków na zaspokojenie poszczególnych potrzeb małoletniej powódki Sąd pozostawił na poziomie ustalonym na etapie postępowania zabezpieczającego. W ocenie Sądu strona powodowa w żaden sposób nie udowodniła bowiem jakoby koszty zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb W. były wyższe lub by faktycznie matka małoletniej ponosiła na rzecz córki większe wydatki niż Sąd ustalił rozpoznając wniosek o zabezpieczenie. W szczególności w żaden sposób nie udowodniono jakoby K. J. ponosiła na rzecz córki wydatki na opłacenie zajęć dodatkowych czy wizyt u psychologa, a tym bardziej by wydawała na ten cel odpowiednio po 320 zł i 260 zł miesięcznie. W toku postępowania strona powodowa nie tylko nie wskazała w jaki sposób obliczone zostały te sumy, ale też do akt sprawy nie przedłożono żadnych zaświadczeń, faktur czy rachunków potwierdzających udział małoletniej w zajęciach dodatkowych czy spotkaniach z psychologiem. Również w toku przesłuchania informacyjnego K. B. nie wskazała na korzystanie przez córkę z jakiegokolwiek rodzaju zajęć dodatkowych czy terapii. Alimenty służyć mają zaś zaspokojeniu rzeczywiście ponoszonych kosztów utrzymania dziecka, a nie teoretycznych wydatków, które w przyszłości mogą być poczynione lub nie. Z tych samych powodów Sąd nie uwzględnił zresztą również wydatków na zakup komputera dla małoletniej. W zakresie terapii psychologicznej godzi się przy tym zauważyć, że strona powodowa powoływała się na zapis w opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej, w której zawarto wskazania zapewnienia małoletniej W. opieką psychologa/pedagoga szkolnego. Jednak wskazania te są kierowane do nauczycieli małoletniej, a nie do jej matki. Co więcej sama konsultacja w poradni dotyczyła problemów W. z koncentracją uwagi, a nie potencjalnie złego stanu psychicznego i problemów emocjonalnych. Dlatego właśnie w ocenie Sądu, w opinii wskazano na alternatywna możliwość korzystani przez dziecko albo z opieki psychologa albo pedagoga szkolnego, w zależności od tego, który z tych specjalistów jest w szkole dostępny.

Na niezmienionym poziomie Sąd ustalił wysokość udziałów małoletniej powódki w kosztach utrzymania lokalu mieszkalnego obliczonego w oparciu o załączone do pozwu dokumenty w postaci faktur za prąd i gaz, obejmujących dwumiesięczne okresy rozliczeniowe, a także zawiadomienia o wysokości opłat oraz przy uwzględnieniu faktu, że w lokalu tym zamieszkują wspólnie 4 osoby. Sąd nie miał także wątpliwości, że podana w pozwie wysokość wydatki na opłacenie abonamentu telefonicznego, usług fryzjerskich oraz wyżywienie zgodna jest z przeciętną wysokością tego rodzaju wydatków ponoszoną na rzecz dzieci w wieku małoletniej powódki, znaną Sądowi w związku z prowadzeniem wielu innych postępowań alimentacyjnych. Powszechnie też wiadomo, że w ciągu ostatnich kilkunastu miesięcy ceny popularnych towarów i usług, zwłaszcza zaś ceny żywności, wzrosły wielokrotnie. Nie powinno zatem budzić zdziwienia, że nawet w przypadku małoletnich dzieci koszty ich wyżywienia wzrosły. Na niezmienionym poziomie Sąd pozostawił także wysokość wydatków szkolnych, w tym opłacenie wycieczek, ubezpieczenia, składek czy zakup wyprawki, zatem wystarczająca winna być tu kwota 150 zł miesięcznie, albowiem część kosztów zwianych z uczęszczaniem przez małoletnią do szkoły K. B. może i powinna pokrywać z uzyskiwanej w ramach programu (...) kwotę 300 zł. Na wyższym poziomie Sąd przyjął natomiast wydatki na zakup odzieży i obuwia dla małoletniej, leczenia oraz szeroko rozumianą rozrywkę, wypoczynek, hobby itp. W tym zakresie Sąd podzielił rozważania poczynione przez Sąd Rejonowy w Wągrowcu przy okazji rozpoznawania zażalenia na postanowienie o zabezpieczeniu wydane w toku tego postępowania. Niewątpliwie wysokość wydatków na poszczególne potrzeby małoletniej powódki jak i zakres jej potrzeb, które można uznać za usprawiedliwione, nie mogą być oderwane od możliwości zarobkowych rodziców dziecka. W toku postępowania ustalono zaś, że sytuacja materialna rodziców W. B. jest dość dobra i pozwala na przyjęcie stopy życiowej na poziomie wyższym niż tylko zaspokojenie elementarnych potrzeb. Nadto uwzględnić należy także fakt, że ani K. B. ani B. B. nie mają na utrzymaniu innych dzieci poza małoletnią W.. W tych okolicznościach w ramach wydatków na pokrycie uzasadnionych potrzeb dziecka Sąd przyjął kwoty wydatków na odzież, w tym bieliznę i obuwie po 320 zł, zaś na wszelką szeroko rozumianą rozrywkę, obejmującą zarówno kieszonkowe jak i rekreację, hobby, spotkania z rówieśnikami, abonamenty za korzystanie usług on-line, serwisów stremingowych oraz drobną elektronikę, która w przypadku starszej młodzieży zastępuje wcześniejsze wydatki na zabawki i artykuły plastyczne, w kwocie 300 zł miesięcznie. Sąd podwyższył także wydatki na zakup leków i leczenie małoletniej, jednak wyłącznie do kwoty wskazanej w pozwie tj. 80 zł miesięcznie. Choć bowiem w toku przesłuchania informacyjnego K. B. wskazywał, że w ostatnim czasie znacznie wzrosły wydatki na leczenie stomatologiczne małoletniej W., to jednak poza własnymi twierdzeniami nie przedstawiła ona tę okoliczność żadnych dowodów, chociażby w postaci paragonów za wykonaną usługę dentystyczną.

Natomiast co do zakupu prezentów czy organizacji przyjęć urodzinowych dla małoletniej to zgodnie z poglądami judykatury, wydatki te nie zasługują na miano usprawiedliwionych kosztów utrzymania dziecka. Obdarowywanie prezentami stanowi bowiem przejaw dobrej woli czy też jeden ze sposobów wyrażania uczuć. To, czy ktoś da prezent, zależy wyłącznie od niego samego. Dlatego też zdaniem Sądu brak podstaw, aby zobowiązywać jedno z małżonków do finansowania w ramach obowiązku alimentacyjnego prezentów, które dziecko zamierza wręczyć (tak postanowienie SA w Warszawie z 29 maja 2013 r. sygn. akt VI ACz 1120/13, niepubl.). Tutejszy Sąd w całości podziela ten pogląd a nadto stoi na stanowisku, że argumenty te znajdują zaś zastosowanie przy zasadności uwzględnienie kosztów organizacji przyjęć urodzinowych dla dziecka. Nadto godzi się zauważyć, że w toku przesłuchania informacyjnego mata małoletniej przyznała, że pozwany sam przekazuje córce prezenty okolicznościowe, w tym prezenty urodzinowe. Tym bardziej nie byłoby zasadne zobowiązywanie go do uczestniczenia w kosztach zakupu prezentów przez matkę.

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, w zakresie w jakim dochody z majątku dziecka nie wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Obowiązek ten obciąża rodziców małoletnich w stopniu uzależnionym od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od możliwości zarobkowych i majątkowych rodziców (art. 135 § 1 k.r.o. oraz art. 129 § 2 k.r.o.).

Przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki swój obowiązek alimentacyjny realizuje częściowo poprzez osobiste staranie o wychowanie dziecka (art. 135 § 2 kro). Nadto jednak winna ona również pieniężnie partycypować w pokrywaniu kosztów jej utrzymania. W toku postepowania ustalono ostatecznie, że K. B. zatrudniona jest na podstawie umowy o pracę w firmie P.H.U. Jar R. J. i, jak sama zeznała w toku rozprawy z dnia 22.05.2023 r., uzyskuje z tego tytułu wynagrodzenie w wysokości średnio 4.000 zł netto miesięcznie. Z takich dochodów winna ona, zgodnie z zasadą równej stopy życiowej, zaspokoić swoje usprawiedliwione potrzeby oraz przyczynić się do pokrywania kosztów utrzymania małoletniej córki.

Jest oczywiste, że także pozwany, będąc świadomy ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego względem dzieci powinien w pełni wykorzystać swoje możliwości zarobkowe i majątkowe oraz w sposób odpowiedni gospodarować posiadanymi środkami. Nadto zaznaczyć należy, iż obowiązek łożenia na zaspokojenie potrzeb dzieci jest obowiązkiem szczególnym, którego realizacja powinna wyprzedzać wszelkie inne zobowiązania, czemu ustawodawca niejednokrotnie dał wyraz w przepisach. Zgodnie z przyjętą linią orzeczniczą dzieci mają w każdej sytuacji prawo do równej stopy życiowej z rodzicami. Oznacza to, iż oboje rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne, w których sami żyją (por .uch. SN z 16.12.1987 - III CZP 81/86 - OSNC 1988, z. 4 poz. 42).

W toku postępowania ustalono, że pozwany zatrudniony jest na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony jako spawacz w firmie (...) sp. z o.o. w P.. Co prawda z dokumentów przedłożonych do akt sprawy, w tym z zaświadczenia o zatrudnieniu i wysokości wynagrodzenia (k. 139) wynika, że w okresie od 09.2022 r. do 02.2023 r. jego średnie miesięczne wynagrodzenie wyniosło 4.955 zł netto. Jednakże w toku rozprawy z dnia 21.06.2023 r. B. B. sam przyznał, że średnio miesięcznie zarabia 5.500 zł netto. W tych okolicznościach Sąd przyjął za uprawdopodobnione, że możliwości zarobkowe pozwanego w rozumieniu art. 135 § 1 k.r.o., kształtują się na poziomie kwoty około 5.500 zł netto miesięcznie.

Z takich dochodów pozwany winien zgodnie z zasadą równej stopy życiowej pokrywać swoje usprawiedliwione potrzeby oraz przyczyniać się do ponoszenia kosztów utrzymania małoletniej, przy czym w toku postępowania ustalono, że poza małoletnią powódką B. B. nie posiada na swoim utrzymaniu innych osób. Po przeprowadzeniu całego postępowania dowodowego Sąd ustalił zaś, że miesięczne usprawiedliwione koszty utrzymania ojca małoletniej powódki, w tym wydatki na zakup odzieży i obuwia, nie przekraczają kwoty 2.900 zł. Wysokość wydatków mieszkaniowych Sąd ustalił w oparciu o przedłożone do akt faktury i rachunki za media oraz informacje o wysokości opłat mieszkaniowych (k.197-205) w razie konieczności przeliczając podane tam kwoty w stosunku miesięcznym. Sąd nie znalazł przy tym podstawy do umniejszenia tych wydatków, w szczególności w zakresie kosztów opłaty abonamentu telefonicznego oraz TV i Internetu. Mając na uwadze, że również w kosztach utrzymani małoletniej powódki uwzględniono wydatki na opłacanie serwisów stremingowych czy zakup drobnej elektroniki, takie postępowanie byłoby niezgodne z zasadą równej stopy życiowej. Za zasadne Sąd uznał uwzględnienie w usprawiedliwionych wydatkach pozwanego kosztów myjni jednak w oparciu o powszechnie dostępne informacje na temat cen popularnych usług a także własne doświadczenie życiowe, tylko na poziome 20 zł miesięcznie. Kierując się zasadą równej stopy życiowej oraz zasadami logiki, również za uzasadnione Sąd uznał ponoszenie przez pozwanego wydatku w kwocie 150 zł na własną rozrywkę oraz hobby. Oczywiste jest bowiem, że tego rodzaju wydatki pozwany ma prawo ponosić, a rodzaj rozrywki uzależniony jest tak od zainteresować jak i od wieku osoby z niej korzystającej. W przypadku dorosłych rozrywka niewątpliwie może polegać zaś na spotkaniach ze znajomi np. w kawiarniach. Należy także pamiętać, że wędkarstwo jako hobby nie łączy się tylko z zakupem sprzętu, który w miarę użytkowania ulega zużyciu lub zniszczeniu ale także z koniecznością opłacania karty wędkarskiej. Wysokość pozostałych wydatków na zaspokojenie potrzeb B. B. Sąd ustalił w oparciu o jego zeznania, złożone w toku rozprawy z dnia 21.06.2023 r., częściowo weryfikując je w oparciu o wiedzę posiadaną w związku z prowadzeniem wielu innych postępowań alimentacyjnych oraz wiedzę na temat cen popularnych towarów i usług posiadaną z własnego doświadczenia. Nadto Sąd miał na uwadze, że w toku postępowania B. B. nie twierdził jakoby posiadał szczególne wymagania w zakresie żywienia czy pielęgnacji, co mogłoby mieć wpływ na zwiększenie wydatków w tym zakresie. Nie bez znaczenia pozostaje także fakt, że ojciec małoletniej powódki sam przyznał, że znaczną część codziennych zakupów realizuje w sklepach sieci (...), które znane są powszechnie z oferowania produktów po niższych cenach niż przeciętny sklep. Należy także pamiętać, że zgodnie z zeznaniami B. B. zamieszkuje sam, a co za tym idzie codzienne zakupy wykonuje wyłącznie na własne potrzeby. Nie tylko zatem wydatkuje on mniejsze kwoty, ale także część z zakupionych produktów tj. środki higieny, kosmetyki czy niektóre artykuły chemii gospodarczej jak np. proszek do prania, wystarczają mu na znaczenie dłuższe okresy niż jeden miesiąc. Wysokość wydatków na paliwo Sąd ustalił przyjmując, że samochód pozwanego spala średnio 8-9l/100 km, średni cena 1l paliwa na terenie Poznani wynosi 6,40 zł, a w miesiącu w celu dojazdu do pracy (15 km od miejsca zamieszkania pozwanego), na kontakty z córką (jeden weekend w miesiącu) oraz w celu załatwienie codziennych bieżących spraw, pozwany przebywa średnio 900 km. Co do kosztów zakupu leków i leczenia Sąd ustalił je uwzględniając, że pozwany leczy się na nadciśnienie i pozostaje pod opieką kardiologa, w toku postępowania nie podnosił jednak, że korzysta z tej opieki prywatnie, natomiast na rozprawie w dniu 21.06.2023 r. przyznał, że na stałe przyjmuje jedynie lek przyjmuje leki za kwotę 30 zł miesięcznie. Natomiast wydatki na realizację kontaktów z małoletnią W. Sąd oszacował mając na uwadze, że pozwany spotyka się z córką raz w miesiącu od soboty 08:00 do niedzieli 19:00, w niektóre święta oraz w wakacje. Jak wskazano wcześniej Sąd nie dał przy tym wiary zeznaniom pozwanego co do wysokości wydatków jakie ponosi on przy każdym kontakcie z córką. Nie tylko B. B. okoliczności tych nie udowodnił w żaden inny sposób, ale też za sprzeczne z zasadami logiki i doświadczenia życiowego uznać należało jakoby w tak krótkim okresie czasu jak dwa dni, pozwany faktycznie był w stanie skorzystać z córką z tak licznych i różnorakich atrakcji, jak wyjścia do muzeum, do kawiarni, na basen itp., tym bardziej, że w swych zeznaniach pozwany wskazywał także, że często spędza z córką czas w domu, grając w PlayStation. Nadto należy pamiętać, że wszelkie wydatki jakie ponosi B. B. tak na zaspokojenie swoich potrzeb jak i na kontakty z córką należy przeliczać w stosunku miesięcznym. Tylko w ten sposób można bowiem oszacować średnie miesięczne wydatki pozwanego. Wreszcie wskazać należy, że choć w toku swych zeznań pozwany nie wspominał o konieczności ponoszenia wydatków na zakup odzieży i obuwia, to nie budzi wątpliwości, że tego rodzaju koszty również ponosi. Sąd nie znalazł natomiast podstaw do uwzględnienia w usprawiedliwionych kosztach utrzymania B. B. wydatków związanych ze spłatą kredytów oraz uiszczaniem składki do (...). Zgodnie bowiem z utrwalonym w orzecznictwie poglądem, wydatki związane ze spłatą zobowiązań kredytowych, konsumpcyjnych nie zasługują na uwzględnienie przy ustalaniu wysokości obowiązku alimentacyjnego.

Mając zatem na uwadze, że usprawiedliwione koszty utrzymania małoletniej powódki ustalone zostały na kwotę 1.950 zł miesięcznie, zaś możliwości zarobkowe pozwanego na kwotę 5.500 zł miesięcznie, Sąd zobowiązał B. B. do łożenia na rzecz małoletniej W. B. podwyższonej renty alimentacyjnej w kwocie po 1.170 zł miesięcznie, stanowiące 60% całkowitych kosztów utrzymania dziecka. Sąd miał bowiem na uwadze, że to K. B. jest głównym opiekunem małoletniej powódki, a co za tym idzie to ona w większym zakresie sprawuje bezpośrednią pieczę nad małoletnią. Fakt, że pozwany spędza z córką jeden weekend w miesiącu nie pozwala na uznanie, że sprawuje on pieczę naprzemienną nad małoletnią.

W ocenie Sądu alimenty w ustalonej powyżej kwocie nie tylko odpowiadają zasadzie równej stopy życiowej rodziców i dzieci, ale też pozostają w zakresie możliwości zarobkowych pozwanego. Nawet bowiem po uiszczeniu każdego miesiąca kwoty 1.170 zł tytułem alimentów, pozostała do dyspozycji B. B. kwota, będzie wystarczająca dla pokrycia zgodnie z zasadą równej stopy życiowej jego usprawiedliwionych kosztów utrzymania.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w pkt 1 sentencji wyroku, w pozostałym zakresie oddalając powództwo o podwyższenie alimentów (pkt. 2).

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 108 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. Sąd koszty zniósł wzajemnie skoro uwzględniono cześć żądania. Strona powodowa przegrała co do kwoty 370 zł, a obecnie dochodziła kwotę alimentów o 700 zł wyższą od poprzednich alimentów. Zatem 370zł : 700 zł daje 53% (pkt 3 wyroku).

O kosztach sądowych orzeczono w pkt 4 wyroku, na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 ust. 1 pkt 5 i z art. 96 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tj. Dz.U. z 2023 r. poz. 1144 ze zm.), przy uwzględnieniu wyniku procesu. Otóż opłata, od której powódka została zwolniona z ustawy wynosiła 500 zł. Zatem uwzględniając wynik procesu to należało nakazać ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Wągrowcu - kwotę 265zł (500zł x 53% + 265zł).

Na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. wyrokowi w pkt 1, zasądzającym alimenty, nadano z urzędu rygor natychmiastowej wykonalności

sędzia Dariusz Ratajczak