Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Wągrowcu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 listopada 2022 r.

Sąd Rejonowy w Wągrowcu, Wydział III Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący: sędzia Katarzyna Szymczewska

Protokolant: sekr. sąd. Włodzimierz Żmuda

po rozpoznaniu w dniu 22 listopada 2022 r. w Wągrowcu

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletniego S. B. reprezentowanego przez matkę N. C. (1)

przeciwko E. K.

o podwyższenie alimentów

1.  Zasądza od pozwanego E. K. na rzecz małoletniego powoda S. B. podwyższoną rentę alimentacyjną w kwocie 1000 zł (tysiąc złotych) miesięcznie, począwszy od dnia 05.04.2022 r., płatną z góry do 15-tego dnia każdego kolejnego miesiąca wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, do rąk matki N. C. (1) - i to w miejsce renty alimentacyjnej ustalonej w ugodzie zawartej przed Sądem Rejonowym Poznań Stare Miasto w P. z dnia 18.11.2013 r. w sprawie o sygn. IV RC 421/13;

2.  Oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  Przyznaje r. pr. M. S. ze środków Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Wągrowcu wynagrodzenie w kwocie 1.440 zł brutto z tytułu występowania w niniejszym postępowaniu jako kurator dla nieobecnego pozwanego E. K.;

4.  Wyrokowi w pkt. 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności;

5.  Nie obciąża pozwanego kosztami sądowymi.

sędzia Katarzyna Szymczewska

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 05.04.2022 r. przedstawicielska ustawowa małoletniego powoda wniosła o zasądzenie od E. K. na rzecz małoletniego S. B. podwyższonej renty alimentacyjnej w kwocie 1.250 zł miesięcznie i to w miejsce alimentów ustalonych ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym Poznań Stare Miasto w P., dnia 18.11.2013 r. w sprawie sygn. akt IV RC 421/13.

W uzasadnieniu wskazano, że od czasu zawarcia ugody w zakresie alimentów nastąpił wzrost kosztów utrzymania małoletniego powoda co wynika zarówno z naturalnego rozwoju dziecka, jak i wzrostu cen popularnych towarów i usług oraz inflacji. Małoletni chce brać udział w różnego rodzaju zajęciach pozalekcyjnych, co wiąże się z kosztami, w tym również z kosztami dojazdu. Nadto poza obiadami w domu powód korzysta z obiadów szkolnych oraz pozostaje pod opieką psychologa, a celem zapewnienia dziecku lepszych warunków mieszkaniowych matka małoletniego zakupiła większe mieszkanie, na część jego ceny zaciągając kredyt, którego raty obecnie znacznie wzrosły. Pozwany nie utrzymuje kontaktów z synem, dobrowolnie łoży na jego rzecz alimenty w kwocie po 500 zł miesięcznie, lecz kwota ta nie zaspakaja potrzeb dziecka, a nadto E. K. z pewnością jest w stanie w większym zakresie uczestniczyć w pokrywaniu kosztów utrzymania małoletniego, gdy pracuje za granicą, w związku z czym jego zarobki są niewątpliwie wyższe niż zarobki matki, które oscylują w granicach kwoty 4.000 zł brutto miesięcznie. Matka małoletniego wskazała także, że nie jest jej znany adres pozwanego, a wszelkie informacje na jego temat uzyskała od niego samego, poprzez aplikację M..

Pismem z dnia 27.07.2022 r. przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda wniosła o ustanowienie kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu E. K..

Zarządzeniem z dnia 30.08.2022r., wydanym w sprawie sygn. akt III RC 52/22 tut. Sąd ustanowił dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego E. K. kuratora w osobie r.pr. M. S. oraz zarządził publiczne ogłoszenie treści zarządzenia w budynku Sądu Rejonowego w Wągrowcu oraz w lokalu Urzędu Miasta P..

Pismem z dnia 19.09.2022 r. r.pr M. S., działając jako kurator pozwanego E. K., wniosła o oddalenie powództwa w całości, zasądzenie na rzecz pozwanego kosztów procesowych w tym kosztów zastępstwa oraz przyznanie kosztów dla kuratora niezaznanego z miejsce pobytu wskazując, że strona powodowa w żaden sposób nie wykazała wysokości możliwości zarobkowych pozwanego, ich wzrostu czy nawet faktu, że E. K. skończył naukę i podjął pracę zarobkową, a obecnie mieszka i pracuje za granicą. Nie wykazano także wzrostu kosztów utrzymania małoletniego ani ponoszenia na jego rzecz zwiększonych wydatków. Dalej kurator pozwanego podniósł, że strona powodowa nie wskazała nawet w jakim zakresie i o ile wzrosły koszty utrzymania małoletniego, zmiana siły nabywczej pieniądza dotyka w takim samym zakresie pozwanego jak i małoletniego powoda, a możliwości zarobkowe matki dziecka, która przecież również zobowiązana jest do zaspokajania potrzeb syna, wzrosły od czasu poprzedniej sprawy alimentacyjnej. Wreszcie kurator zakwestionował co do zasady i co do wysokości koszty prywatnej terapii psychologicznej dziecka, ratę kredytu zaciągniętego przez matkę małoletniego na zakup mieszkania, koszty obiadów szkolnych oraz abonamentu telefonicznego i usług elektronicznych, natomiast co do wysokości zakwestionował wydatki na zakup leków.

W toku dalszego postepowania strony podtrzymywały swoje stanowiska, przytaczając na ich poparcie kolejne argumenty.

Do chwili zamknięcia rozprawy w dniu 22.11.2022 r. pozwany E. K. nie zgłosił swojego udziału w sprawie ani też nie przedstawił swojego stanowiska.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni S. B. ur. (...) jest dzieckiem pochodzącym z nieformalnego związku (...) i E. K., a alimenty w dotychczasowej wysokości ustalone zostały ugodą zawartą przez rodziców małoletniego przed Sądem Rejonowym Poznań - Stare Miasto w P., dnia 18.11.2013 r. w sprawie sygn. akt IV RC 421/13. W tamtym okresie małoletni S. miał 1,5 roku, pozostawał w domu i nie posiadał żadnych szczególnych wymagań w zakresie żywienia, higieny, pielęgnacji, leczenia czy użytkowanej odzieży i obuwia. N. C. (1) była panną, zamieszkiwała wraz z małoletnim i swoją matką, która pobierała świadczenie emerytalne, w jednopokojowym mieszkaniu w P. i pracowała weekendowo na podstawie umowy o dzieło uzyskując z tego tytułu wynagrodzenie w wysokości około 400 zł miesięcznie. Natomiast E. K. uczył się zaocznie w liceum ogólnokształcącym, znajdował się w okresie wypowiedzenia umowy o pracę, którą świadczył na rzecz (...) Centrum (...), uzyskując z tego tytułu wynagrodzenie w wysokości 1.300 zł netto miesięcznie i zamieszkiwał wraz z matką w wynajmowanym mieszkaniu.

dowód: dokumenty zgromadzone a aktach sprawy IV RC 421/13 SR Poznań Stare Miasto w P.

Obecnie małoletni S. B. uczęszcza do IV klasy szkoły podstawowej, zamieszkuje wraz z matką i babcią w trzypokojowym mieszkaniu w kilkudziesięcioletnim bloku, stanowiącym własność N. C. (1), zakupionego częściowo za środki pochodzące ze sprzedaży poprzedniego dwupokojowego mieszkania przedstawicielki ustawowej powoda, a częściowo z kredytu hipotecznego Na koszty utrzymania lokalu składają się: czynsz wraz z opłatą za wodę, ogrzewanie i wywóz odpadów komunalnych – 600 zł, prąd – 175 zł, gaz – 100 zł i TV i Internet – 105 zł. Dodatkowo matka małoletniego uiszcza co miesiąc kwotę 1.300 zł tytułem raty kredytu hipotecznego, zaciągniętego na kwotę 140.000 zł, przy czym tylko część tego zobowiązania zaciągnięta została na zakup mieszkania. Udział małoletniego we wszystkich wydatkach ponoszonych na utrzymanie lokalu mieszkalnego wynosi 650 zł miesięcznie. Na zakup żywności oraz środków higieny, czystości i chemii gospodarczej dla siebie i syna N. C. (1) przeznacza kwotę 300 zł tygodniowo, a miesięczny udział małoletniego w tych wydatkach wynosi 600 zł. Nadto z uwagi na godziny w jakich przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda zaangażowana jest w wykonywanie obowiązków zawodowych, S. korzysta również z obiadów szkolnych, co generuje średnio miesięcznie koszt 120 zł. Małoletni powód pozostaje pod opieką psychologa, u którego odbywa wizyty prywatnie, każdorazowo uiszczając z tego tytułu kwotę 150 zł. Wizyty te nie są jednak regularne i realizowane są tylko w razie potrzeby, zaś ich średni miesięczny koszt wynosi 50 zł. Syn pozwanego jest co do zasady dzieckiem zdrowym, zapada jednak na sezonowe infekcje i przyjmuje wtedy niezbędne leki, a nadto regularnie przyjmuje witaminy i suplementy diety, zaś średni miesięczny koszt zakupu tych środków wynosi 80 zł. Matka małoletniego przeznacza także co miesiąc kwotę około 50 zł na pokrycie wydatków związanych z uczęszczaniem przez syna do szkoły, kwotę 150 zł na zapewnienie mu rozrywki oraz kwotę 250 zł na zakup odzieży i obuwia dla niego.

dowód: rachunki, faktury, potwierdzenia zapłaty, potwierdzenia przelewów, harmonogram spłat /k. 9-21/, zeznania N. C. (1)/k. 86-87, 88-płyta CD/

N. C. (1) posiada zawód specjalista ds. psychologii, aktualnie studiuje na wydziale prawa i administracji i zatrudniona jest w Sądzie Rejonowym w Wągrowcu na stanowisku sekretarza uzyskując z tego tytułu wynagrodzenie w wysokości 2.773,85 zł netto miesięcznie. Matka małoletniego powoda jest właścicielką trzypokojowego mieszkania w starszym budownictwie oraz samochodu osobowego, a na rzecz syna pobiera świadczenie wychowawcze 500+ w kwocie 500 zł miesięcznie oraz świadczenie z programu (...) w kwocie 300 zł rocznie.

dowód: pasek płacowy /k. 22/, zeznania N. C. (1)/k. 86-87, 88-płyta CD/

Pozwany zamieszkuje i pracuje poza granicami Polski, prawdopodobnie na terenie Niemiec. Poza małoletnim powodem, E. K. nie posiada na swoim utrzymaniu innych osób.

dowód: zeznania N. C. (1)/k. 86-87, 88-płyta CD/.

Powyższe okoliczności Sąd ustalił w oparciu o wymienione dowody z dokumentów oraz zeznania przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda.

Na wstępie, przed omówieniem oceny zeznań należy zauważyć, że choć zasadniczo zgodnie z art. 299 k.p.c. dowód z przesłuchania stron winien mieć charakter jedynie pomocniczy, to specyfika spraw alimentacyjnych czyni dowody z dokumentów oraz zeznań stron zdecydowanie pierwszoplanowymi. Zwykle głównie same strony, a nie osoby postronne są zorientowane w skali życiowych potrzeb i wydatków ponoszonych na ich pokrycie. Również przy ocenie zeznań stron większe znaczenie niż w sprawach innego typu ma ich weryfikacja przez pryzmat doświadczenia życiowego. To oznacza, że Sąd analizuje zeznania stron w aspekcie przeciętnej wysokości podstawowych kosztów utrzymania osób dorosłych i dzieci w różnym wieku, znanej Sądowi w oparciu o własne doświadczenie życiowe, z doświadczenia związanego z prowadzeniem wielu innych postępowań alimentacyjnych oraz z uwagi na posiadanie powszechnie dostępnej wiedzy o cenach popularnych produktów i usług.

Zeznania N. C. (1) Sąd ocenił jako wiarygodne, albowiem były one jasne i logiczne, a nadto korelowały z pozostałym zgromadzonym w toku postępowania materiałem dowodowym i nie zostały zakwestionowane przez stronę przeciwną. W szczególności Sąd miał na uwadze, że przedstawicielka ustawowa małoletniego wprost przyznała, że za część środków pochodzących z kredytu hipotecznego zakupiła ona samochód osobowy, a nadto, że wraz z nią i małoletnim synem zamieszkuje także jej matka, która uczestniczy w kosztach utrzymania lokalu mieszkalnego, oraz, że małoletni korzysta z wizyt u psychologa jedynie w razie potrzeby, zaś tygodniowe koszty zakupu żywności i środków higieny oraz czystości dla niej i małoletniego powoda to kwota 300 zł. Wątpliwości Sądu nie wzbudziły także zeznania N. C. (2) co do aktualnej wysokości wydatków na obiady szkolne, albowiem podana przez nią kwota 120 zł odpowiada swoją wysokością przeciętnym wydatkom na tego rodzaju usługi, znanym Sądowi w związku z prowadzeniem wielu innych postępowań alimentacyjnych, w których strony korzystały z tego rodzaju wyżywienia.

Autentyczność przedstawionych przez stronę powodową i pozwanego dokumentów nie była kwestionowana przez strony, Zgodnie z art. 245 k.p.c. stanowią one dowód tego, że osoby, które je podpisały złożyły oświadczenie zawarte w ich treści.

Sąd Rejonowy zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie, aczkolwiek nie w pełnej żądanej wysokości.

Podstawą roszczenia małoletniego powoda jest art. 138 k.r.o., zgodnie z którym zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego można żądać jedynie w razie zmiany stosunków. Przez zmianę stosunków rozumie się istotne zwiększenie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji, istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub istotne zmniejszenie się możliwości zaspokojenia potrzeb własnymi siłami. Przy ocenie, czy zachodzą przesłanki do zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego w myśl art. 138 k.r.o. należy brać pod uwagę wszelkie okoliczności mogące świadczyć o zmianie stosunków, a zwłaszcza możliwości zarobkowe i majątkowe stron oraz usprawiedliwione potrzeby uprawnionego. Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dzieci wynika z art. 133 § 1 k.r.o., w myśl którego rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zgodnie zaś z art. 135 § 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu, odpowiedni do jego wieku i uzdolnień, prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody. Dzieci mają prawo do równej z rodzicami stopy życiowej niezależnie od tego, czy żyją z nimi wspólnie, czy też oddzielnie. Oznacza to, że im wyższy standard życia rodziców tym na wyższym poziomie powinni oni zaspokajać potrzeby dzieci i gwarantować zaspokojenie nie tylko potrzeb podstawowych, ale i potrzeb na wyższym poziomie. Ponadto ustawodawca w § 2 art. 135 k.r.o. przewidział możliwość wykonania obowiązku alimentacyjnego w całości lub części względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie także poprzez osobiste starania o jego utrzymanie lub wychowanie. W tym wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego ( por. teza IV i VII uchw. SN z 16.12.1987 r., III CZP 91/86, OSNCP 1988r., nr 4, poz. 42 oraz orz. SN z 10.10.1969 r. III CRN 350/69, OSNCP 1970, nr 2, poz. 15 ).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy wskazać, że w okresie czasu od daty zawarcia przed Sądem Rejonowym Poznań Stare Miasto w P. ugody z dnia 18.11.2013 r. w sprawie sygn. akt IV RC 421/13, regulującej dotychczasową wysokość renty alimentacyjnej należnej od pozwanego na rzecz małoletniego powoda, upłynęło 9 lat. W tym czasie zmienił się wskaźnik inflacji, w konsekwencji wzrosły ceny popularnych produktów i usług, a także wzrosła płaca minimalna i to zarówno ta obowiązująca na terenie Polski, jak i na terenie innych krajów europejskich. Nadto w tym okresie małoletni powód z niespełna 2-letniego dziecka pozostającego w domu pod opieką matki stał się 10-letnim chłopcem uczęszczającym do IV klasy szkoły podstawowej. Niewątpliwie zatem zmianie uległ zarówno zakres jego usprawiedliwionych potrzeb, jak i wysokość wydatków na ich zaspokojenie. Z tych względów Sąd uznał, że już sam tylko upływ czasu uzasadnia ponowne ustalenie wysokości obowiązku alimentacyjnego pozwanego względem jego syna. Niezależnie od tego zmianom uległa również sytuacja życiowa, zawodowa i mieszkaniowa matki małoletniego powoda

Ustalając wysokość obowiązku alimentacyjnego jaki powinien obciążać osobę zobowiązaną na rzecz uprawnionego, Sąd zawsze kieruje się założeniem, że renta alimentacyjna ma na celu zaspokojenie potrzeb dziecka w takim zakresie w jakim zasługują one na miano usprawiedliwionych, a więc do poziomu który zapewni dziecku prawidłowy rozwój fizyczny, intelektualny, społeczny i emocjonalny, a nadto uwzględniając zasadę równej stopy życiowej rodziców i dziecka. Dlatego też w niniejszej sprawie, do kręgu usprawiedliwionych kosztów utrzymania małoletniego Sąd zaliczył udział w kosztach utrzymania lokalu mieszkalnego, jako że są to wydatki niezbędne dla zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych dziecka. Co więcej, Sąd uwzględnił w tych kosztach również udział małoletniego w racie kredytu hipotecznego. W toku postępowania ustalono bowiem, że obecne trzypokojowe mieszkanie zostało zakupione przez przedstawicielkę ustawową małoletniego po sprzedaży poprzedniego dwupokojowego lokalu mieszkalnego, a nadto, że zarówno obecnie, jak i w okresie gdy toczyło się poprzednie postępowanie alimentacyjne, wraz z małoletnim i jego matką zamieszkuje także matka N. C. (1). W tych okolicznościach, biorąc pod uwagę wiek małoletniego powoda i jego usprawiedliwione potrzeby, zmianę mieszkania na większe uznać należało za racjonalną. W ten sposób małoletni zyskał bowiem swoją własną odrębną przestrzeń życiową, co będzie jeszcze bardziej istotne, w miarę jego dalszego rozwoju. Nie bez znaczenia pozostaje także fakt, że aktualne mieszkanie znajduje się w starszym bloku i nie jest to w żadnej mierze lokal luksusowy czy wykraczający ponad standard życia rodziców małoletniego powoda, a nadto, że małoletni S. jest jedynym dzieckiem N. C. (1), a co za tym idzie jedynym uprawnionym do dziedziczenia po niej przedmiotowego lokalu. Niemniej mając na uwadze, że część kredytu hipotecznego zaciągniętego przez N. C. (1) została przez nią przeznaczona na inne potrzeby niż zakup mieszkania, Sąd uznał, że rata tego zobowiązania stanowi element kosztów utrzymania lokalu mieszkalnego jedynie do wysokości 1.000 zł miesięcznie. Ustalając wysokość pozostałych wydatków mieszkaniowych na kwotę łącznie około 980 zł miesięcznie, Sąd ostatecznie uznał, że udział małoletniego we wszystkich usprawiedliwionych wydatkach „domowych” wynosi 650 zł miesięcznie. W tym miejscu godzi się zauważyć, że w ocenie Sądu wysokość poszczególnych opłat za media itp. ustalona została w oparciu o zeznania N. C. (1) oraz pozostały zgromadzony w toku postępowania materiał dowodowy.

Do usprawiedliwionych kosztów utrzymania małoletniego Sąd zaliczył zarówno kwotę 120 zł miesięcznie tytułem obiadów szkolnych jak i kwotę 600 zł miesięcznie na zakup żywności. Wskazać bowiem należy, że biorąc pod uwagę wiek dziecka i jego usprawiedliwione potrzeby, w obecnych realiach cenowych kwota 600 zł na zakup żywności dla dzieci w wieku powoda, jest kwotą stosunkowo skromną, tym bardziej, że jest ona przeznacza również na zakup środków higieny, czystości i chemii dla małoletniego. Nadto w sytuacji gdy matka dziecka pracuje zarobkowo w pełnym wymiarze czasu pracy i wraca do domu dopiero około godz. 16:00, korzystanie przez małoletniego z obiadów szkolnych należy uznać za w pełni usprawiedliwione.

Następnie Sąd uznał, że wydatki na zakup odzieży i obuwia dla S. nie powinny przekroczyć kwoty 250 zł miesięcznie, a koszty zapewnienia mu rozrywki, kwoty 150 zł miesięcznie. Oczywiste jest bowiem, że małoletni nadal rośnie i rozwija się fizycznie, a co za tym idzie konieczna jest wymiana na większe zarówno jego ubrań jak i butów. Biorąc pod uwagę wiek dziecka nie budzi także wątpliwości, że posiada on coraz więcej zainteresowań oraz, że chce w sposób aktywny spędzać swój wolny czas czy to wychodząc na basen, do kina, czy korzystając z innych atrakcji. Niewątpliwie takie potrzeby dziecka zasługują na miano usprawiedliwionych, mają bowiem znaczenie dla jego prawidłowego rozwoju. W ramach przyjętej kwoty 150 zł miesięcznie, matka małoletniego może także zapewnić dziecku uczestnictwo w różnego rodzaju zajęciach dodatkowych tj. np. nauka gry na skrzypcach. Wreszcie przyjęta przez Sąd wysokość wydatków na odzież i rozrywkę małoletniego odpowiada zarówno usprawiedliwionym potrzebom S. oraz stopie życiowej jego rodziców. Dalej wskazać należy, że ustalając wysokość kosztów zakupu leków na kwotę 80 zł miesięcznie, Sąd miał na uwadze, że co do zasady S. nie choruje przewlekle, jednak dość często zapada na sezonowe infekcje i przyjmuje wtedy konieczne leki, a nadto regularnie stosuje witaminy i suplementy diety na poprawę odporności. Natomiast uwzględniając w kosztach utrzymania małoletniego wydatek z tytułu wizyt u psychologa w kwocie 50 zł, Sąd miał na uwadze, że małoletni nie korzysta z nich systematycznie, a jedynie w razie potrzeby, zaś jednorazowy koszt takiej wizyty wynosi 150 zł. W ocenie Sądu sytuacja majątkowa rodziców dziecka pozwala zaś na ponoszenie na jego rzecz tego stosunkowo niewielkiego wydatku, tym bardziej jeśli małoletni potrzebuje wsparcia specjalisty. Wreszcie Sąd uwzględnił w kosztach utrzymania S. wydatki szkolne. Choć bowiem sama nauka w szkole publicznej jest bezpłatna, to jednak pozostaje kwestia zakupu przyborów szkolnych tj. zeszyty, długopisy, plecak, piórniki itp., a nadto ponoszenia różnego rodzaju opłat tj. składki na komitet rodzicielski, składki klasowe, ubezpieczenie, opłaty za wycieczki itp. Zarazem choć w przypadku szkoły podstawowej większość podręczników zapewniania jest dzieciom bezpłatnie, to nadal podręczniki do religia i języków obcych pozostają pełnopłatne. Co prawda N. C. (1) pobiera co roku kwotę 300 zł z programu (...), jednak jest ona niewystarczająca na pokrycie wszystkich tych wydatków. W ocenie Sądu dla pełnego zaspokojenia potrzeb małoletniego w zakresie edukacji szkolnej wystarczająca winna być kwota 50 zł miesięcznie.

W tych okolicznościach Sąd ustalił, że całkowite usprawiedliwione koszty utrzymania małoletniego S. B. wynoszą 1.950 zł miesięcznie.

Jest bezsporne, że małoletni powód nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, a co za tym idzie obydwoje rodzice są zobowiązani do jego alimentowania zgodnie z art. 133 § 1 k.r.o. Jak już wskazano wcześniej, obowiązek ten obciąża rodziców małoletniego w stopniu uzależnionym od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od możliwości zarobkowych i majątkowych rodziców (art. 135 § 1 k.r.o. oraz art. 129 § 2 k.r.o.

Obowiązek ten N. C. (1) realizuje częściowo poprzez dokładanie osobistych starań o wychowanie syna (art. 135 § 2 k.r.o.), niemniej uczestniczy ona także finansowo w pokrywaniu kosztów jego utrzymania, przeznaczając na ten cel środki uzyskiwane z tytułu zatrudnienia w Sądzie Rejonowym w Wągrowcu, gdzie otrzymuje zarobki 2.773,85 zł netto miesięcznie. Nadto matka małoletniego pobiera na jego rzecz świadczenie wychowawcze „500+” oraz świadczenie z programu (...). Zgodnie z zasadą równej stopy życiowej z tak osiąganych dochodów winna ona pokrywać koszty własnego utrzymania oraz partycypować w utrzymaniu małoletniego powoda.

Jest oczywiste, że pozwany ojciec dziecka, będąc świadomy ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego względem małoletniego, powinien w pełni wykorzystać swoje możliwości zarobkowe i majątkowe oraz w sposób odpowiedni gospodarować posiadanymi środkami. Nadto zaznaczyć należy, iż obowiązek łożenia na zaspokojenie potrzeb dziecka jest obowiązkiem szczególnym, którego realizacja powinna wyprzedzać wszelkie inne zobowiązania (np.: kredyty i pożyczki na cele konsumpcyjne), co zostało potwierdzone w utrwalonej linii orzecznictwa Sądu Najwyższego. Zgodnie z przyjętą linią orzeczniczą dzieci mają w każdej sytuacji prawo do równej stopy życiowej z rodzicami. Oznacza to, iż oboje rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne, w których sami żyją ( por .uch. SN z 16.12.1987 - III CZP 81/86 - OSNC 1988, z. 4 poz. 42).

W toku postępowania nie udało się ustalić żadnych konkretnych informacji na temat sytuacji materialnej i życiowej pozwanego E. K., jego wykształcenia, doświadczenia zawodowego czy zarobków. Z zeznań N. C. (1) wynika jednak, że ojciec małoletniego zamieszkuje i pracuje poza granicami Polski, prawdopodobnie na terenie Niemiec, a nadto, że poza małoletnim S. nie posiada on na swoim utrzymaniu innych osób. Nadto Sąd miał na uwadze, że w toku postępowania nie ustalono by pozwany był osobą niepełnosprawną bądź niezdolną do pracy. Nie przedstawiono Sądowi żadnych dowodów na wykazanie takich okoliczności. Strona pozwana nawet zresztą nie podnosiła takich twierdzeń. W tych okolicznościach, w oparciu o wiedzę tut. Sądu na temat wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oferowanego na terenie Niemiec osobom bez zawodu, posiadaną w związku z prowadzeniem wielu innych postępowań alimentacyjnych, których strony pracowały zarobkowo na terenie różnych krajów europejskich, w tym również Niemiec oraz przy założeniu, że pozwany pracuje w pełnym wymierzę czasu pracy tj. 40 godz./tyg. Sąd uznał, że możliwości zarobkowe E. K., w rozumieniu art. 135 § 1 k.r.o. kształtują się na poziomie kwoty co najmniej około 1.920 € brutto miesięcznie. Z wiedzy i doświadczenia Sądu wynik albowiem, że minimalne wynagrodzenie oferowane na terenie Niemiec wynosi 12 € brutto za godzinę. Z takich dochodów pozwany winien zgodnie z zasadą równej stopy życiowej pokrywać koszty własnego utrzymania oraz koszty utrzymania małoletnich dzieci.

Mając zatem na uwadze, że możliwości zarobkowe E. K. ustalone zostały na kwotę 1.920 € brutto miesięcznie oraz, że pozwany zamieszkując na terenie Niemiec ponosi co do zasady wyższe koszty własnego utrzymania niż inni dorośli mężczyźni w jego wieku, zamieszkujący i pracujący w Polsce Sąd uznał, że podwyższone alimenty w kwocie 1.000 zł miesięcznie leżą w granicach jego możliwości zarobkowych. Kwota ta stanowi nieco powyżej 50 % całkowitych kosztów utrzymania małoletniego powoda, ustalonych na kwotę 1.950 zł miesięcznie. Sąd obciążając pozwanego obowiązkiem pokrywania większej części kosztów utrzymania małoletniego S. miał na uwadze, że matka małoletniego obciążona jest w większym zakresie obowiązkiem dokładania osobistych starań o jego wychowanie i utrzymanie.

W opinii Sądu po uiszczeniu przez pozwanego alimentów w tej wysokości, będzie on nadal dysponował wystarczającą kwotą dochodu na pokrycie zgodnie z zasadą równej stopy życiowej, podstawowych kosztów swojego utrzymania. Należy bowiem zauważyć, że alimenty w wysokości 1.000 zł stanowią równowartość kwoty około 212 €, a zatem nieco ponad 10% minimalnego wynagrodzenia oferowanego na terenie Niemiec i innych krajów Unii Europejskiej, do których obywatele Polski wyjeżdżają w ramach emigracji zarobkowej. W toku postępowania nie ustalono natomiast by pozwany posiadał jakiekolwiek szczególne wymagania w zakresie żywienia, leczenia czy higieny i by w związku z tym ponosił wyższe koszty własnego utrzymania niż przeciętny zdrowy i pracujący w pełnym wymiarze czasu pracy mężczyzna w jego wieku.

W związku z powyższym należało orzec jak w pkt 1 wyroku, oddalając powództwo w pozostałym zakresie (pkt. 2 wyroku).

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 102 k.p.c., § 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 9.3.2018 r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej (Dz.U. z 2018 r. poz. 536 ze zm. ) i § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2015 poz. 1804 ze zm.), przyznając r.pr. M. S. wynagrodzenie w kwocie 1.440 zł z tytułu występowanie w niniejszym postępowaniu jako kurator dla nieobecnego pozwanego E. K. i obciążając jego uiszczeniem Skarb Państwa.

Strona powodowa została zwolniona od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych na podstawie na mocy art. 96 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28.07.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz. 1398 ze zm.). Sąd, mając natomiast na uwadze sytuację materialną pozwanego, a w szczególności ciążący na nim obowiązek alimentacyjny, na podstawie art. 102 k.p.c. odstąpił od obciążania go kosztami sądowymi.

Na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. wyrokowi w pkt 1, zasądzającemu alimenty, nadano z urzędu rygor natychmiastowej wykonalności.

sędzia Katarzyna Szymczewska