III RC 26/23 - uzasadnienie Sąd Rejonowy w Wągrowcu z 2024-04-12
Sygn. akt III RC 26/23 |
WYROKW IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ |
Dnia 25 marca 2024r. |
Sąd Rejonowy w Wągrowcu, Wydział III Rodzinny i Nieletnich
w składzie :
Przewodniczący: sędzia Dariusz Ratajczak
Protokolant: sekr. sąd. Monika Bukowska
po rozpoznaniu w dniu 25.03.2024r. w Wągrowcu
na posiedzeniu jawnym
sprawy z powództwa małoletniej Ł. F. reprezentowanej przez matkę M. S.
przeciwko M. F.
o podwyższenie alimentów
1. zasądza od pozwanego M. F. na rzecz małoletniej powódki Ł. F. podwyższoną rentę alimentacyjną w kwocie po 1.050 zł (jeden tysiąc pięćdziesiąt złotych) miesięcznie, począwszy od dnia 30.01.2023 r. płatnej z góry do 10 - tego dnia każdego kolejnego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku opóźnienia w zapłacie którejkolwiek z rat do rąk matki małoletniej powódki M. S. i to w miejsce alimentów ustalonych ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym Poznań – Nowe Miasto W. w P. IV Wydział Rodzinny i Nieletnich, dnia 17.01.2018 r. w sprawie sygn. IV RC 461/16,
2. w pozostałym zakresie powództwo oddala,
3. nie obciąża pozwanego M. F. kosztami procesu,
4. odstępuje od obciążenia powódki pozostałymi kosztami sądowymi,
5. wyrokowi w punkcie 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.
sędzia Dariusz Ratajczak
Sygn. akt III RC 26/23
UZASADNIENIE
Pozwem złożonym dnia 30.01.2023 r. (data stempla pocztowego) przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki M. S. wniosła o zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniej Ł. F. podwyższonej renty alimentacyjnej w kwocie po 1.800 zł miesięcznie oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniej powódki kosztów postępowania sądowego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu wskazano, że ostatni raz wysokość alimentów należnych małoletniej powódce od pozwanego ustalona została orzeczeniem Sądu Rejonowego Poznań-Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu w sprawie IV RC 461/16 z dnia 17.01.2018 r. na kwotę 700 zł, która wobec naturalnego rozwoju małoletniej i wzrostu cen, obecnie jest już niewystarczająca. Aktualne koszty zaspokojenia potrzeb Ł. to kwota 3.000 zł miesięcznie. Powódka zamieszkuje wraz z matką w lokalu zakupionym na kredyt, uczęszcza do ortodonty, fizjoterapeuty i psychologa, przy czym wizyty te odbywa prywatnie, a nadto korzysta z aparatu ortodontycznego oraz wkładek korekcyjnych. Małoletnia rozpoczęła naukę w szkole podstawowej, uczęszcza na zajęcia dodatkowe i posiada liczne zainteresowania oraz pasje, co wiąże się z dodatkowymi wydatkami. Matka małoletniej ponosi także wydatki na zakup sprzętu sportowego dla córki, zabawek, gier planszowych oraz na organizację różnego rodzaju atrakcji np. wyjścia do Zoo. M. S. zatrudniona jest nadal w (...) sp. z o.o., a jej średnie miesięczne wynagrodzeni wynosiło 5.200 netto. Dodatkowo z tytułu pracy na stanowisku audytora w Urzędzie Miasta W. uzyskiwała dochód w kwocie około 2.000 zł netto miesięcznie. Pozwany posiada wykształcenie wyższe ekonomiczne oraz podyplomowe, zajmuje się marketingiem i prowadzi własną działalność gospodarczą oraz jest wykładowcą w Wyższej Szkole (...) .
W odpowiedzi na pozew M. F. uznał powództwo do kwoty 800 zł miesięcznie wskazując, że kwestionuje potrzebę oraz fakt uczęszczania małoletniej do psychologa, wydatki podawane w pozwie przez matkę dziecka zostały zawyżone, a ich ponoszenie w tej wysokości jest niezasadne z uwagi na wiek dziecka, a nadto podniósł kwestię różnicy w wysokości dochodów swoich oraz matki małoletniej powódki oraz argumentował, że wysokość renty alimentacyjnej winna być ustalona przy uwzględnieniu ilości czasu jaki każdego miesiąca spędza on z córką, gdyż w tym czasie to on zaspokaja potrzeby małoletniej, w tym zakupuje dla niej odzież, obuwie i kosmetyki, z których Ł. korzysta, gdy jest pod jego opieką. M. F. wskazał też, że małoletnia zakończyła leczenie ortopedyczne, a leczenie ortodontyczne nie było z nim konsultowane, a nadto nie stanowi stałego wydatku. Pozwany zakwestionował możliwości zarobkowe matki małoletniej wskazując, że są one wyższe niż wynika z dokumentów załączonych do pozwu oraz podniósł, że w jego ocenie realne koszty utrzymania Ł. wynoszą 1.800 zł miesięcznie, przy czym kwotę tę należy pomniejszyć o 27%, czyli koszt utrzymania dziecka przez 8 dni w miesiącu, które spędza ona z ojcem, co ostatecznie daje 1.300 zł miesięcznie.
Postanowieniem z dnia17.03.2023r. tut. Sąd udzielił zabezpieczenia roszczenia na czas trwania procesu poprzez zobowiązanie pozwanego M. F. do uiszczania na rzecz małoletniej powódki Ł. F. tymczasowej podwyższonej renty alimentacyjnej w kwocie po 1.050 zł miesięcznie, w pozostałym zakresie wniosek M. S. o udzielenie zabezpieczenia oddalając.
Postanowieniem z dnia 07.11.2023r., wydanym w sprawie sygn. akt XV Cz 634/23 Sąd Okręgowy w Poznaniu oddalił zarówno zażalenie M. S. jak i zażalenie M. F. na postanowienie Sądu Rejonowego w Wągrowcu z dnia 17.03.2023r. sygn. akt III RC 26/23, tym samym orzeczenie to utrzymując w mocy.
Sąd ustalił, co następuje:
Małoletnia Ł. F. ur. (...) jest dzieckiem pochodzącym z nieformalnego związku (...). Na mocy ugody zawartej dnia 17.01.2018r., w sprawie sygn. akt IV RC 461/16 przed Sądem Rejonowym Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu pozwany zobowiązał się łożyć na rzecz małoletniej powódki alimenty w kwocie po 700 zł miesięcznie. Od tego czasu zakres usprawiedliwionych potrzeb Ł. oraz koszty ich zaspokojenia uległy zmianie.
Obecnie Ł. ma już 9 lat i zamieszkuje wraz z matką w domu stanowiącym własność M. S., a zakupionym za środki pochodzące z kredytu hipotecznego. Średnie miesięczne koszty utrzymania lokalu wynoszą około 510 zł, w tym ogrzewanie gazowe – 240 zł, woda – 60 zł, prąd – 50 zł, wywóz odpadów komunalnych – 60 zł, wywóz nieczystości płynnych – 100 zł. Udział małoletniej powódki w tych kosztach wynosi 255 zł miesięcznie. Ł. uczęszcza do II klasy Szkoły Podstawowej w (...), a na opłacenie wydatków szkolnych, w tym składek klasowych, składki na radę rodziców, jednodniowych wycieczek szkolnych oraz zakup przyborów szkolnych w zakresie w jakim ich zakup nie jest finansowany ze środków pochodzących z programu (...) wynosi średnio miesięcznie 70 zł. Nadto małoletnia powódka korzysta z zajęć dodatkowych, w tym z lekcji języka angielskiego, których koszt wynosi 35 zł za godzinę, lekcji nauki gry na gitarze w cenie 25 zł za zajęcia oraz na lekcje szydełkowania w cenie 20 zł miesięcznie. Średni miesięczny wydatek na opłacenie tych zajęć wynosi 260 zł. Na zakup odzieży i obuwia dla małoletniej niezbędna jest kwota 250 zł miesięcznie, na środki higieny, czystości i kosmetyków kwota 100 zł miesięcznie, natomiast na organizację rozrywki, zakup zabawek, drobnej elektroniki czy sprzętu rekreacyjnego kwota 180 zł miesięcznie. Ł. nie posiada żadnych szczególnych wymagań w zakresie żywienia, a średnie miesięczne koszty zaspokojenia tej potrzeby w przypadku małoletniej wynoszą 700 zł. Małoletnia nie korzysta już także z opieki psychologa, nadal jednak uczęszcza do ortodonty, co wiąże się z kosztem 100 zł miesięcznie oraz na fizjoterapię na co matka dziecka przeznacza około 30 zł miesięcznie, nadto Ł. przyjmuje witaminy i suplementy diety, a w razie konieczności również leki na sezonowe infekcje. Średni miesięczny koszt opieki zdrowotnej małoletniej powódki wynoszą 170 zł. Na pokrycie kosztów dojazdu dziecka do szkoły, lekarzy czy na zajęcia dodatkowe niezbędna jest kwota 100 zł miesięcznie.
M. S. zatrudniona jest na podstawie umowy o pracę w firmie (...) sp. z o.o. i z tego tytułu uzyskuje wynagrodzenie w wysokości średnio około 6.500 zł netto miesięcznie. Nadto matka małoletniej pracuje na ¼ etatu w Urzędzie Miasta W. i z tego tytułu uzyskuje wynagrodzenie w wysokości średnio około 2.500 zł netto miesięcznie.
M. F. posiada wykształcenie wyższe ekonomiczne, prowadzi działalność gospodarczą, w ramach której zajmuje się doradztwem biznesowym dla małych i średnich firm oraz szkoleniami, a nadto jest wykładowcą w Wyższej Szkole (...). Jego średnie miesięczne dochody wynoszą ok. 5.000 zł netto.
Pozwany realizuje kontakty z małoletnią córka w sposób uregulowany orzeczeniami sądowymi tj. prawomocnym postanowieniem z dnia 12.12.2018r. Sąd Rejonowy w Wągrowcu, sygn. akt III Nsm 18/17, zmienionym postanowieniem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 11.07.2019r. sygn. akt XV Ca 330/19, częściowo prawomocnym postanowieniem z dnia 18.02.2022r. Sądu Rejonowego w Wągrowcu wydanym w sprawie sygn. akt III Nsm 107/20 i postanowieniem o zabezpieczaniu z dnia 12.07.2022r. wydanym w sprawie sygn. akt III Nsm 107/20 Sąd Rejonowy w Wągrowcu, częściowo zmienianym postanowieniem Sądu Rejonowego w Wągrowcu z dnia 28.09.2022r. wydanym w sprawie sygn. akt III RCz 26/22 Sąd Rejonowy w Wągrowcu. Kontakty te odbywają się w co drugi weekend każdego miesiąca, z wyłączeniem lipca i sierpnia, od piątku godziny 13:00, jednak nie wcześniej niż po zakończeniu zajęć lekcyjnych jeśli zajęcia takie w tym dniu odbywają się, do poniedziałku godziny 8:00, a nadto w poniedziałki przypadające po weekendzie spędzonym z matką, z wyłączeniem lipca i sierpnia, od godziny 17:00 do godziny 19:30, w Dzień Ojca każdego roku od godziny 17:00 do godziny 19:30, w dzień urodzin małoletniej Ł. tj. 20 lutego każdego roku oraz w Dzień Dziecka tj. 1 czerwca w godzinach od 17:00 do 19:30, a także w Święta Bożego Narodzenia w latach nieparzystych od 24 grudnia od godziny 09.00 do 26 grudnia do godziny 17.00, w latach parzystych w S. od 31 grudnia od godziny 09.00 do 01 stycznia do godziny 18.00 i w Wielkanoc w latach nieparzystych od Wielkiej Soboty od godziny 09.00 do wtorku następującego po Wielkiej Sobocie do godziny 18.00, w okresie wakacyjnym przez trzeci tydzień lipca oraz trzeci tydzień sierpnia każdego roku od poniedziałku od godziny 12.00 do niedzieli do godziny 18.00, a nadto w pierwszy weekend lipca i w pierwszy weekend sierpnia od godziny 10:00 w sobotę do godziny 18:00 w niedzielę i w okresie ferii zimowych przez pierwszy tydzień ferii poczynając od niedzieli od godziny 17.00 do następnej niedzieli do godziny 17.00.
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dowody: dokumenty przedłożone przez stronę powodową, w tym odpis ugody sygn. akt IV RC 461/16 SR Poznań Nowe Miast i W. w P. /k. 10/, faktury, rachunki, potwierdzenia zapłaty, zaświadczenia, paragony /k. 11-137/, zeznania podatkowe /k. 199-204/; dane z systemy PESEL-SAD /k. 145-150/; dokumenty przedłożone przez stronę pozwaną, w tym zaświadczenie o współpracy /k. 169/, zeznanie podatkowe /k. 171-184, 330-343/; a nadto zeznania M. S. /k. 345-346, 347-płyta CD/ oraz M. F. /k. 346, 347-płyta CD/.
W ocenie Sądu zeznania przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki M. S. zasługiwały na miano wiarygodnych w znacznej części albowiem były jasne, szczere i logiczne, a nadto korelowały z pozostałym zgromadzonym w toku postępowania materiałem dowodowym. W szczególności Sąd dał wiarę matce małoletniej co do źródeł i wysokości jej średnich miesięcznych dochodów. M. S. przyznała, że uszykuje wynagrodzenie za pracę w kwocie średnio miesięcznie 6.500 zł netto w firmie (...) sp. z o.o. oraz w kwocie około 2.500 zł netto miesięcznie z tytułu zatrudnienia na ¼ etatu w Urzędzie Miasta W.. Nadto Sąd miał na uwadze, że matka małoletniej powódki przyznała, ze obecnie Ł. nie korzysta już wizyt u psychologa, nadal jednak uczęszcza na lekcje języka angielskiego, a nadto na lekcje gry na gitarze oraz na lekcje szydełkowania. Za zawyżone Sąd uznał natomiast wskazywane przez przedstawicielkę ustawową koszty wyżywienia dziecka, wydatki na zakup odzieży i obuwia. Podawane przez matkę małoletniej kwoty są bowiem niezgodne z wiedzą i doświadczeniem życiowym Sądu w zakresie przeciętnych kosztów zaspokojenia tych potrzeb u dzieci w wieku małoletniej, a posiadanych w związku z prowadzeniem wielu innych postepowań alimentacyjnych. Sąd miał nadto na uwadze, że storna powodowa nie podnosiła by Ł. posiadała w tym zakresie jakiekolwiek szczególne wymagania, które uzasadniałby przeznaczanie na wyżywienie oraz zakup odzieży i obuwia dziecka kwoty wyższe niż przeciętnie.
Zeznania pozwanego M. F. Sąd uznał za wiarygodne w części w jakim okoliczności przez niego podnoszone korelowały z pozostałym zgromadzonym w toku postępowania materiałem dowodowym i nie były sprzeczne z wiedzą i doświadczeniem Sądu oraz zasadami logiki. W szczególności Sąd dał wiarę pozwanemu co do faktu, że nie choruje, zamieszkuje we własnościowym mieszkaniu oraz, ze osiąga zarobki z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w branży doradczo-szkoleniowej oraz pracy jako wykładowca na uczelni. Za niewiarygodne Sąd uznał natomiast zeznania pozwanego co do wysokości osiąganych przez niego dochodów oraz co do faktu zaciągania przez niego pożyczek. Zeznania te stoją bowiem w sprzeczności z zasadami logiki, przy czy okoliczności te zostaną omówione szerzej w dalszej części uzasadnienia.
Treść i autentyczność zebranych w sprawie dokumentów, przy uwzględnieniu wyżej opisanych uwag, nie wzbudziła wątpliwości Sądu, wobec czego uznano dokumenty z wartościowy dowód w sprawie.
Sąd zważył co następuje:
Podstawą roszczenia małoletnich powodów był art. 138 k.r.o., zgodnie z którym zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego można żądać jedynie w razie zmiany stosunków. Przez zmianę stosunków rozumie się istotne zwiększenie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji, istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub istotne zmniejszenie się możliwości zaspokojenia potrzeb własnymi siłami. Przy ocenie, czy zachodzą przesłanki do zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego w myśl art. 138 k.r.o. należy brać pod uwagę wszelkie okoliczności mogące świadczyć o zmianie stosunków, a zwłaszcza możliwości zarobkowe i majątkowe stron oraz usprawiedliwione potrzeby uprawnionego.
Obowiązek alimentacyjny obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Krewnych w tym samym stopniu obciąża obowiązek alimentacyjny w częściach odpowiadających ich możliwościom zarobkowym i majątkowym.
Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dzieci wynika z art. 133 § 1 k.r.o., w myśl którego rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zgodnie zaś z art. 135 § 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu, odpowiedni do jego wieku i uzdolnień, prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody. Dzieci mają prawo do równej z rodzicami stopy życiowej niezależnie od tego, czy żyją z nimi wspólnie, czy też oddzielnie. Oznacza to, że im wyższy standard życia rodziców tym na wyższym poziomie powinni oni zaspokajać potrzeby dzieci i gwarantować zaspokojenie nie tylko potrzeb podstawowych, ale i potrzeb na wyższym poziomie. Ponadto ustawodawca w § 2 art. 135 k.r.o. przewidział możliwość wykonania obowiązku alimentacyjnego w całości lub części względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie także poprzez osobiste starania o jego utrzymanie lub wychowanie. W tym wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego ( por. teza IV i VII uchw. SN z 16.12.1987 r., III CZP 91/86, OSNCP 1988r., nr 4, poz. 42 oraz orz. SN z 10.10.1969 r. III CRN 350/69, OSNCP 1970, nr 2, poz. 15 ).
W przypadku opóźnienia w zapłacie przez zobowiązanego świadczeń alimentacyjnych na rzecz uprawnionego, temu ostatniemu przysługuje nadto roszczenie o odsetki ustawowe za opóźnienie w oparciu o art. 481 § 1 i 2 k.c.
Przenosząc powyższe rozważania prawne na grunt niniejszej sprawy Sąd uznał, że roszczenie małoletniej powódki względem pozwanego o podwyższenie alimentów zasługiwało na uwzględnienie jednakże tylko w części. Sąd miał bowiem na uwadze, że od czasu zawarcia ugody z dnia 17.01.2018r., zwartej przed Sądem Rejonowym Poznań Nowe Miasto i W. w P. w sprawie sygn. akt IV RC 461/16 upłynęło ponad 6 lat. W tym okresie zmianie uległy zaś zarówno zakres usprawiedliwionych potrzeb dziecka jak i wysokość kosztów ich zaspokojenia, co związane jest zarówno z naturalnym rozwojem małoletniej jak i z powszechnym wzrostem cen popularnych towarów i usług. W tym czasie zmiany nastąpiły także w zakresie możliwości zarobkowych obojga rodziców małoletnich. W tych okolicznościach Sąd uznał, że konieczne jest ponowne obliczenie wysokości renty alimentacyjnej należnej małoletniej powódce od jej ojca.
Przechodząc do kosztów utrzymania małoletniej Ł. wskazać na wstępie należy, że co do zasady Sąd przyjął je na poziomie zbliżonym do tego jaki ustalony został na etapie postępowania zabezpieczającego i zażaleniowego, dokonując jedynie nieznacznych zmian w wysokości poszczególnych wydatków. I tak w kwestii udziału małoletniej powódki w kosztach utrzymania domu Sąd ostatecznie uznał ten wydatek za usprawiedliwiony do kwoty 255 zł miesięcznie. Sąd ustalił bowiem, że obecnie koszty utrzymania domu M. S. wynoszą około 510 zł miesięcznie, przy czym ich wysokość ustalono w oparciu o dokumenty przedłożone przez stronę powodową oraz zeznania M. S. złożone w toku rozprawy z dnia 11.03.2024r. Jedynie wysokość kosztów zużycia gazu na ogrzewanie i podgrzanie wody Sąd obliczył szacunkowo, uwzględniając, że w okresie grzewczym (tj. przez 6 miesięcy w roku) rachunki za gaz wynoszą średnio 380 zł miesięcznie (co wynika z zeznań matki małoletniej powódki), a poza tym okresem – 100 zł miesięcznie (co wynika z potwierdzeń przelewów załączonych do akt sprawy). Nadto do wydatków obciążających małoletnią Ł. nie wliczono kosztów abonamentu telefonicznego i Internetu. Strona powodowa nie podniosła bowiem by dziecko korzystało z Internetu. Sądowi z urzędu wiadomo jest zaś, że Ł. posiada dwa telefony, zakupione przez każdego z rodziców osobno. Za zasadne uznać zatem należało, że każde z rodziców powinno we własnym zakresie ponosić koszty opłacenia abonamentu telefonicznego za zakupiony dla dziecka telefon. Co do wysokości wydatków na wyżywienie małoletniej, oraz zakup środków higieny, czystości i kosmetyków Sąd ostatecznie przyjął je na tym samym poziomie, na jakim ustalone zostały na etapie postępowania zabezpieczającego. Sąd miał bowiem na uwadze, że w toku postępowania strona powodowa nie wykazała, że małoletnia posiadała szczególne wymagania w zakresie żywienia, higieny czy pielęgnacji, w szczególności nie stwierdzono by małoletnia Ł. wymagała specjalistycznej diety bądź pielęgnacji z uwagi np. na problemy zdrowotne. Niemniej ze względu na wiek dziecka oraz możliwości zarobkowe obojga jej rodziców za zasadne uznać należało przeznaczanie na zaspokojenie tych potrzeb dziecka nieco wyższych kwot niż w przypadku dzieci żyjących w rodzinach o niższej stopie życiowej. Nadto Sąd miał na uwadze, że na tym samym poziomie wydatki te zostały zaakceptowane przez Sąd Okręgowy w postępowaniu zażaleniowym. Na niezmienionym poziomie Sąd uwzględnił też udział małoletniej Ł. w wydatkach na zakup paliwa i dojazdy, mając na uwadze, że małoletnia uczęszcza do szkoły oraz na zajęcia dodatkowe w miejscowości w której zamieszkuje tj. w (...), co ogranicza odległości jakie musi przebyć w celu dojazdu na lekcje, tym bardziej, że jest to stosunkowo niewielkie miasteczko, natomiast wizyty u lekarza ortodonty odbywają się nie częściej niż raz w miesiącu. Zresztą również ten wydatek został zaakceptowany przez Sąd Okręgowy w postępowaniu zażaleniowym. Na nieco niższym poziomie niż na etapie postępowania zabezpieczającego Sąd ustalił koszty zakupu odzieży i obuwia dla Ł. uznając, że rację miał w tym zakresie Sąd Okręgowy uwzględniając ten wydatek na poziomie 250 zł miesięcznie. Nie bez znaczenia pozostawało przy tym, że wydatki w tej wysokości były akceptowane także przez pozwanego, co wynika wprost ze złożonej przez niego odpowiedzi na pozew. Dalej wskazać należy, że Sąd podzielił stanowisko Sądu Okręgowego również w zakresie wysokości kosztów leczenia Ł., tym bardziej, że jak wynika z zeznań M. S. złożonych w toku rozprawy z dnia 11.03.2024r. obecnie małoletnia nie korzysta już pomocy psychologa, a z przedłożonych do akt dokumentów wynika, że Ł. nosi aparat ortodontyczny i średnio raz w miesiącu odbywa wizyty kontrolne u ortodonty, a nadto pozostaje pod opieką fizjoterapeuty. Sąd miał też na uwadze, że co do zasady dzieci w wieku małoletniej nadal stosunkowo często zapadają na sezonowe infekcje, co wiąże się z koniecznością przyjmowania przez nie leków, a także witamin i suplementów diety. Kolejno rozważając usprawiedliwione potrzeby Ł. w zakresie zajęć dodatkowych Sąd uznał, że na zaspokojenie tych potrzeb dziecka wystarczająca winna być kwota 260 zł miesięcznie. W toku rozprawy z dnia 11.03.2024r. M. S. zeznała, że Ł. nadal chodzi na lekcje języka angielskiego, których koszt wynosi obecnie 35 zł za godzinę, a nadto na lekcje gry na gitarze, w cenie 25 zł oraz na zajęcia z szydełkowania w cenie 20 zł miesięcznie. Przyjmując, że średnio w miesiącu dziecko odbywa po 4 lekcje języka angielskiego oraz 4 lekcje gry na gitarze Sąd uznał, że łączne średnie wydatki na opłacenie zajęć dodatkowych powinny zamknąć się w kwocie 260 zł. Sąd nie miał przy tym wątpliwości, że koszty te zasługują na miano usprawiedliwionych. Małoletnia jest bowiem dzieckiem aktywnym i naturalne jest zatem, że wraz z wiekiem zmieniają i poszerzają się jej zainteresowania, a zapewnienie jej odpowiedniej stymulacji niewątpliwie przyniesie dobre skutki dla jej rozwoju intelektualnego, psychicznego i emocjonalnego. Nadto zaś Sąd podzielił pogląd Sądu Okręgowego co do zasadności korzystania nawet przez tak małe dziecko z lekcji języka angielskiego, tym bardziej, że możliwości zarobkowe rodziców małoletniej Ł. pozwalają na posyłanie jej na tego rodzaju zajęcia. Za uzasadnione i zasługujące na miano usprawiedliwionych Sąd uznał również wydatki na zakup zabawek, sprzętu rekreacyjnego i drobnej elektroniki oraz na organizację rozrywki dla małoletniej Ł. i to do kwoty łącznie 180 zł miesięcznie. Sąd miał bowiem na uwadze, że organizowanie dla dziecka wyjść do sal zabaw, teatru czy zoo jak i umożliwianie jej korzystania z roweru czy hulajnogi, jest nie tylko zgodne z dobrem Ł. ale też wywiera dodatni wpływ na jej prawidłowy rozwój, w tym rozwój psychiczny, fizyczny czy motoryczny. Nadto jednak Sąd miał na uwadze, że Ł. naturalne jest zatem, że jej zainteresowania stopniowo przenosić się będą z zabawek na inne rzeczy tj. tablet, smartwatch, telefon korówkowy czy inne drobne artykuły elektroniczne, z których korzysta obecnie młodzież, a które użytkowane w granicach rozsądku, również są pomocne w rozwoju i edukacji dziecka. W tym miejscu godzi się zauważyć, że sam pozwany zakupił dla córki m.in. telefon korówkowy co oznacza, że akceptuje on korzystanie przez Ł. z tego rodzaju urządzeń elektronicznych. Wreszcie Sąd miał na uwadze, że małoletnia uczęszcza obecnie do szkoły podstawowej, a choć co do zasady nauka w szkołach publicznych, w tym podręczniki do nauki szkolnej, są bezpłatne to jednak powszechnie wiadomo, że książki do nauki religii oraz języków obcych są dodatkowe płatne, a zakup wyprawki w postaci plecaka, przyborów pisarskich i artykułów papierniczych leży w całości po stronie rodziców. Nadto uczęszczanie przez dziecko do szkoły łączy się z ponoszeniem wydatków na opłacenie komitetu rodzicielskiego, składek klasowych, ubezpieczenia czy jednodniowych wycieczek szkolnych. Kwota 300 zł z programu (...) wystarczająca jest zaś na pokrycie jedynie części z tych kosztów. W ocenie Sądu na pokrycie tych wydatków w pozostałej części niezbędna jest zaś kwota 70 zł miesięcznie.
Ustalając koszty utrzymania małoletniej Sąd nie uwzględnił w nich udziału dziecka w spłacie kredytu mieszkaniowego, gdyż koszty te obciążają wyłącznie M. S. jako jedynego właściciela nieruchomości, ani też wydatków na organizację wyjazdów wakacyjnych i weekendowych, gdyż te wydatki każdy z rodziców ponosi we własnym zakresie.
Ostatecznie Sąd uznał, że na zaspokojenie usprawiedliwionych kosztów utrzymania małoletniej L. niezbędna jest co miesiąc kwota średnio 2.085 zł.
Obowiązek alimentacyjny obciąża obojga rodziców w częściach odpowiadających ich możliwościom zarobkowych i majątkowych. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie (art. 135 § 2 kro).
Przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki swój obowiązek alimentacyjny realizuje częściowo poprzez osobiste staranie o wychowanie dziecka (art. 135 § 2 kro). Nadto jednak winna ona również pieniężnie partycypować w pokrywaniu kosztów jej utrzymania. Ze zgromadzonego na tym etapie materiału dowodowego wynika, że M. S. zatrudniona jest na podstawie umowy o pracę w firmie (...) sp. z o.o., a nadto pracuje na ¼ etatu w Urzędzie Miasta W.. W tych okolicznościach, w oparciu o zeznania matki małoletniej powódki złożone w toku rozprawy z dnia 11.03.2024r. Sąd uznał, że możliwości zarobkowe M. S. w rozumieniu art. 135 § 1 k.r.o. wynoszą około 9.000 zł netto miesięcznie. Z takich dochodów winna ona zaś, zgodnie z zasadą równej stopy życiowej, zaspokoić swoje usprawiedliwione potrzeby oraz przyczynić się do pokrywania kosztów utrzymania małoletniej córki.
Jest oczywiste, że pozwany, będąc świadomym ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego względem dziecka powinien w pełni wykorzystać swoje możliwości zarobkowe i majątkowe oraz w sposób odpowiedni gospodarować posiadanymi środkami. Nadto zaznaczyć należy, iż obowiązek łożenia na zaspokojenie potrzeb dzieci jest obowiązkiem szczególnym, którego realizacja powinna wyprzedzać wszelkie inne zobowiązania, czemu ustawodawca niejednokrotnie dał wyraz w przepisach. Zgodnie z przyjętą linią orzeczniczą dzieci mają w każdej sytuacji prawo do równej stopy życiowej z rodzicami. Oznacza to, iż oboje rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne, w których sami żyją (por. uch. SN z 16.12.1987 - III CZP 81/86 - OSNC 1988, z. 4 poz. 42).
W toku postępowania ustalono, że pozwany posiada wykształcenie wyższe ekonomiczne, prowadzi działalność gospodarczą, w ramach której zajmuje się doradztwem biznesowym dla małych i średnich firm oraz szkoleniami, a nadto jest wykładowcą w Wyższej Szkole (...). Następnie Sąd zważył, że w treści odpowiedzi na pozew M. F. przyznał, że jego średnie miesięczne dochody wynoszą ok. 5.000 zł, natomiast z zeznania podatkowego PIT-36 za rok 2023 wynika, że w 2023r. pozwany osiągał średni miesięczny dochód w kwocie 2.753,21 zł. Sąd miał przy tym na uwadze, że w okresie wakacji letnich 2023r. działalność gospodarcza M. F. była zawieszona i nie przynosiła dochodów. Nadto jednak Sąd miał na uwadze, że z załączonego przez pozwanego spisu wydatków, jakie według swoich twierdzeń ponosi on przy okazji kontaktów z małoletnią Ł. wynika, że miesięczne koszty te oscylują w granicach kwoty 3.700 zł miesięcznie. Już gołym okiem widoczne jest zatem, że wydatki te niemal dwukrotnie przekraczają dochody wynikające z zeznania podatkowego. Oczywiste jest zaś, ze poza tymi wydatkami pozwany musi też ponosić koszty własnego utrzymania, których co prawda w toku postępowania w żaden sposób nie określił, ale które niewątpliwie musi ponosić celem zaspokojenia chociażby swoich elementarnych potrzeb. Mając na uwadze te okoliczności należy dojść do wniosku, że pozwany faktycznie osiąga o wiele wyższe dochody, niż wynika to z przedłożonych przez niego dokumentów. Za absurdalne Sąd uznał przy tym twierdzenia M. F. jakoby na zaspokojenie swoich potrzeb i pokrycie koniecznych wydatków zaciągał on pożyczki od rodziny i przyjaciół. Nie sposób bowiem uwierzyć, że przyjaciele pozwanego są tak dobrzy, że znając rzekomo złą sytuację finansową M. F., pożyczają mu tak znaczne kwoty jak 5.000 zł czy 10.000 zł, nie mając przy tym pewności czy i kiedy pozwany pożyczki te zwróci. Bez znaczenia pozostaje przy tym, że pozwany przedłożył do akt sprawy potwierdzenia przelewu różnych kwot tytułem udzielanej mu przez różne osoby pożyczki. Sam fakt, że osoby te przelały na konto bankowe pozwanego wskazane na tych wydrukach kwoty nie oznacza bowiem, że faktycznie uczyniły to celem pożyczenia pozwanemu pieniędzy. Pozwany nie przedłożył do akt sprawy żadnej umowy pożyczki potwierdzającej tą okoliczność ani też nie wykazał, że od tych rzekomych pożyczek uiszczony został stosowny podatek. W tych okolicznościach Sąd uznał, że twierdzenia pozwanego w zakresie wysokości jego możliwości zarobkowych nie zasługują na miano wiarygodnych i ich wysokość ustalił w oparciu o wiedzę i doświadczenia posiadane w związku prowadzenie wielu innych postępowań alimentacyjnych, w tym wiedzę w zakresie aktualne sytuacji na rynku pracy posiadaną w związku z uzyskiwaniem informacji z Powiatowych Urzędów Pracy w W., P. i powiatach w całym kraju w zakresie aktualnych ofert pracy i wysokości proponowanych w ich ramach wynagrodzeń, a także w oparciu o zasady logiki uznając, że możliwości zarobkowe pozwanego w rozumieniu art. 135 § 1 k.r.o., kształtują się na poziomie kwoty co najmniej 5.000 zł netto miesięcznie. Przyjęcie niższych możliwości zarobkowych byłoby sprzeczne nie tylko z zasadami logiki ale także zasadami ekonomii.
Biorąc zatem pod uwagę, że usprawiedliwione koszty utrzymania małoletniej powódki ustalone zostały na kwotę 2.085 zł miesięcznie, zaś możliwości zarobkowe pozwanego na kwotę 5.000 zł miesięcznie, Sąd zobowiązał M. F. do łożenia na rzecz małoletniej Ł. F. podwyższonej renty alimentacyjnej w kwocie po 1.050 zł miesięcznie, stanowiące około 50% całkowitych kosztów utrzymania dziecka. Sąd miał bowiem na uwadze, że choć to M. S. jest głównym opiekunem małoletniej powódki, a co za tym idzie to ona w większym zakresie sprawuje bezpośrednią pieczę nad małoletnią, to jednak pozwany posiada szeroko uregulowane kontakty z córką, które regularnie realizuje. Nadto nie bez znaczenia pozostaje w ocenie Sądu fakt, że M. S. posiada większe możliwości zarobkowe niż pozwany.
W tym miejscu godzi się zauważyć, że alimenty w tej wysokości stanowią 21% możliwości zarobkowych pozwanego, a wiec są niemalże na takim samym poziomie jak alimenty ustalone ugodą z dnia 17.01.2018r. Z akt sprawy prowadzonej przez tut. Sądem pod sygn. akt III RC 180/18 z powództw M. F. przeciwko małoletniej Ł. F. o obniżenie renty alimentacyjnej i z powództwa małoletniej Ł. F. przeciwko M. F. o podwyższanie alimentów, zakończonej oddaleniem obu powództw, wynika bowiem, że w tamtym czasie możliwości zarobkowe pozwanego wynosiły 3.480 zł netto miesięcznie.
Nawet uiszczając na rzecz małoletniej Ł. podwyższone alimenty w kwocie po 1.050 zł miesięcznie pozwany nadal będzie dysponował kwotą około 4.000 zł, którą będzie mógł przeznaczyć na zaspokojenie swoich usprawiedliwionych potrzeb.
Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w pkt 1 sentencji wyroku, w pozostałym zakresie oddalając powództwo o podwyższenie alimentów (pkt 2).
O kosztach procesu Sąd orzekł w oparciu o art. 102 k.p.c. tj. zasadę słuszności i odstąpił od obciążania małoletniej powódki kosztami procesu mając na uwadze charakter sprawy oraz fakt, że małoletnia nie posiada żadnego majątku i pozostaje na utrzymaniu rodziców. Sąd odstąpił od obciążenia pozwanego kosztami sądowymi, mając na uwadze obciążenie pozwanego alimentami oraz jego sytuacja materialną.
Na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. wyrokowi w pkt 1 i 2, zasądzającym alimenty, nadano z urzędu rygor natychmiastowej wykonalności.
sędzia Dariusz Ratajczak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Wągrowcu
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Dariusz Ratajczak
Data wytworzenia informacji: